چالش‌های حوزه امنیت گاز تشریح شد

به گزارش انرژی پرس، دنیا در حال گذار از عصر حاکمیت نفت بر حوزه انرژی و ورود به عصر انرژی های پاک و خودرهای برقی است. چنانچه از هم اکنون برای گذار از این دوران پر تلاطم برنامه ریزی های دقیق و اجرایی نداشته باشیم کشور و ملت دچار آسیب‌های سنگین و جبران ناپذیری خواهند شد.

مهندس سیدحسین میرافضلی، در بخش اول یادداشت خود که پیشتر منتشر شد و می‌توانید از اینجا بخوانید به برنامه‌ریزی‌ در حوزه‌ی نفت و حمل و نقل در جهت بهینه‌سازی مصرف انرژی اشاره کرد و در بخش دوم این یادداشت که در اختیار انرژی پرس قرار گرفته به چالش‌های حوزه‌ی گاز و راهکارهای برون‌رفت از آن اشاره کرده است که در ادامه می‌خوانید:

ما در حوزه امنیت انرژی گاز با چند چالش جدی مواجه هستیم و این چالش ها در سالهای آتی پر رنگ تر خواهند شد. اهم این چالش ها عبارتند از:

• افت تولید گاز در میادین نفت و گاز:

افت تولید گاز در میادین نفت و گاز به دلیل افت فشار مخازن و عدم سرمایه گذاری لازم جهت فشار افزایی با ادامه این روند تولید گاز کشور که سال گذشته به یک میلیارد متر مکعب در روز نیز رسید طی ۵ سال آینده به حدود ۶۰۰ میلیون متر مکعب در روز خواهد رسید و این میزان تولید در ماه های سرد سال کفاف مصارف خانگی و عمومی را نیز نمی دهد.

• عدم سرمایه گذاری لازم جهت حفظ و استمرارتولید

برای حفظ و استمرار تولید گاز ضرورت دارد پروژهای ازدیاد برداشت به سرعت اجرائی و سالانه حداقل پنج میلیارد دلار در این حوزه سرمایه گذاری شود. از جمله این سرمایه گذاری های ضروری عبارتند از: تزریق آب به میادین نفت و گاز، تزریق co2 و نیتروژن به مخازن نفت و گاز، استفاده از تجهیزات و ماشین آلات فشار افزایی درون چاهی، تعمیر و تکمیل چاه های موجود، سایر روش های ازدیاد برداشت.

• ایجاد وابستگی مفرط به انرژی گاز

در روزهای سرد سال گذشته مصارف خانگی و عمومی گاز به حدود ۶۵۰ میلیون متر مکعب در روز رسیده بود. با گاز رسانی به همه شهرها و حتی روستاهای دور افتاده وابستگی مردم به انرژی گاز شدیدا افزایش یافت. تک منبع کردن کشور  در مصرف انرژی گرمایی خطای بزرگی بود که با وجود هشدارهای بسیار به دلیل فشارهای سیاسی و منافع تبلیغاتی هر سال گسترش یافت.  این اقدام در تضاد با امنیت انرژی کشور بوده است. ما می بایست در حوزه انرژی گرمایی مردم را به چند منبع وابسته می نمودیم نه یک منبع. بهتر بود بجای گاز رسانی به روستاهای دور افتاده برق را با قیمت ارزان در اختیار آنها قرار دهیم و نفت سفید که در پالایشگاه های کشور به میزان قابل توجهی مازاد وجود دارد در  اختیار روستاها قرارمی گرفت تا با بخاری های نفتی هرمتیک که تعداد آنها در همه کشورهای پیشرفته سردسیر در حال افزایش است خانه ها با راندمان انرژی بالا و کمترین خطر و آلایندگی گرم می شدند.

• مصرف بالای وسایل گرمایشی

میانگین راندمان حدود ۲۰میلیون بخاری گازی در ایران حدود ۴۵درصد است. راندمان حدود ۲۰ میلیون کولر آبی نیز همین میزان است. لازم است هر چه سریعتر برای این معضل برنامه ریزی شود.

راندمان بخاری ها و وسایل گرمایشی برقی حدود ۹۷درصد است و راندمان بخاری های گازی در محیط های بسته حدود ۴۵درصد و در محیط های باز کمتر از ۳۰درصد است.

راندمان نیروگاه های نسل جدید سیکل ترکیبی به همراه آبشیرین کن جمعا ۸۵درصد است. چنانچه مردم تشویق شوند که زمستان بجای گاز با برق خانه های خود را گرم کنند مزیت های زیر حاصل خواهد شد:

• از مرگ خاموش سالانه صدها نفر از هموطنان به دلیل انتشار دی اکسید کربن و منوکسید کربن در خانه ها و محیط های بسته جلوگیری خواهد شد
• از کاهش اکسیژن داخل خانه ها و مدارس به دلیل مصرف اکسیژن خانه ها و مدارس توسط بخاری های گازی و عواقب کوتاه مدت وبلند مدت ناشی از آن جلوگیری خواهد شد.
• به دلیل راندمان حدود ۹۷درصدی بخاری های برقی، میزان مصرف انرژی برای گرم کردن خانه ها حداقل ۵۰درصد کاهش خواهد یافت.
• از انتشار میلیون ها تن co2 ناشی از سوختن گاز درون شهرها و روستا ها خصوصا کلان شهرها جلوگیری می شود.
• از مرگ هزاران نفر و بیماری ده ها هزار نفر در سال به دلیل آلودگی هوا ناشی از انتشار صدها هزار تن co2 در هوای شهرها جلوگیری خواهد شد.
• از هدر رفت حدود ۴۰ درصد ظرفیت تولید برق نیروگاه ها از ساعت ۱۱ شب الی ۸ صبح جلوگیری می شود زیرا در این ساعات به دلیل کاهش مصرف برق نیروگاه ها با حدود۶۰ درصد ظرفیت کار می کنند.
• افزایش گرایش به مصرف برق منجر به رونق سرمایه گذاری در انرژی خورشیدی خواهد گردید.
• در صورت نیاز با استفاده از نیروگاه های مقیاس کوچک پراکنده می توان کمبود شبکه را در مناطق پرمصرف جبران نمود.

گزینه های پیش رو برای پیش گیری از بحران بزرگ امنیت ملی در حوزه گاز عبارتند از:

• اجرای پروژه های افزایش ظرفیت و توسعه میادین جهت حفظ و استمرار تولید گاز
• افزایش سهم برق در تامین انرژی گرمایشی با اتخاذ سیاست های مختلف تشویقی و اعمال برخی محدودیت ها
• افزایش سهم نفت در سرمایش مناطق دور افتصادی ای که اتفاقا مناطق پر مصرف گاز هستند
• جایگزینی نفت سفید بجای گاز در برخی مصارف از جمله گلخانه ها و حوزه دام و طیور
• حمایت از تولید کنندگان بخاری ها و تجهیزات با راندمان انرژی بالا و کم مصرف از جمله بخاری های هرمتیک و مشابه آن( راندمان انرژی بخاری های هرمتیک حدود ۹۶درصد است و راندمان انرژی بخاری های معمولی بین ۴۰ تا ۵۰ درصد است لذا با جایگزینی حدود ۲۰ میلیون بخاری معمولی با بخاری های هرمتیک و با کارآیی مشابه، مصرف گاز کشور در بخش خانگی، تجاری و عمومی حدود ۳۰ درصد کاهش خواهد یافت)