صنعتی که روزی با سودسازی رویایی در بازار سرمایه میدرخشید، حالا در لبه سقوط ایستاده است. حاشیه سود ناخالص شرکتهای پتروشیمی در بورس به پایینترین سطح سیزده سال اخیر رسیده و زنگ خطر برای یکی از مهمترین گروههای صادراتمحور بازار سرمایه به صدا درآمده است. آیا بازگشت به روزهای اوج ممکن است، یا سود تولید شیمیاییها برای همیشه آب رفته است؟
در حالی که تنها دو شرکت روانکار در اسفندماه رشد تولید داشتند، تمام بازیگران این صنعت موفق به افزایش درآمد خود در این ماه شدند. جهش نرخ دلار و بالا رفتن قیمت محصولات، کلید اصلی رشد چشمگیر درآمد این صنعت بود. در این حین اما دو شرکت سپاهان و پارس در بخش تولید نیز عملکرد خوبی داشتند و نمره قابل قبولی گرفتند.
درآمد پتروشیمیهای بورسی در اسفندماه افزایش یافت، اما این صعود بیشتر به واسطه جهش نرخ ارز و قیمت محصولات رقم خورد. در طرف دیگر، همچنان نیمی از صنعت با کاهش تولید مواجهاند. بازگشت گاز به اورهسازان، مسیر احیا را هموار کرده، اما واقعیت صنعت هنوز با ناپایداری همراه است.
در سال ۱۴۰۳ برخی از شرکتهای پتروشیمی عملکردی فراتر از انتظار داشتند و از ۱۰۰ درصد ظرفیت اسمی تولید عبور کردند. در حالی که برخی دیگر همچنان با ظرفیتهای خالی و عقبماندگی چشمگیر از برنامه تولید مواجهاند. حالا نگاهی به دادههای تولید در سال ۱۴۰۳ نشان میدهد شکاف میان برندگان و بازندگان تولید در صنعت پتروشیمی عمیقتر از همیشه شده است.
در حالی که درآمد تمامی پتروشیمیهای صنعت «الفین و پلیمر» در اسفندماه ۱۴۰۳ نسبت به مدت مشابه سال ۱۴۰۲ افزایش داشت، دو پتروشیمی پارس و آریاساسول در بخش تولید درخشیدند و رتبه اول و دوم رشد تولید را از آن خود کردند.
صنعت آروماتیک در اسفندماه با ثبت رشد ۲۶ درصدی درآمد نسبت به مدت مشابه سال ۱۴۰۲، کارنامه مثبتی از خود بر جای گذاشت. در این میان بیشترین میزان رشد درآمد متعلق به نوری و بیشترین درصد رشد در اختیار فارابی بود. این روند در تولید نیز دیده شد و حجم کل تولید صنعت بالا رفت.
در حالی که گاز صنعت اوره وصل شد و تولید اسفند نسبت به بهمن رشد کرد، اما اکثر شرکتها هنوز از بحران تولید و درآمد خارج نشدهاند. به این شرح که از میان چهار پتروشیمی اورهساز، تنها پردیس در درآمد و کرمانشاه در تولید کارنامه مثبت داشتند.
اسفند ۱۴۰۳ برای صنعت متانول با دو چهره متفاوت همراه بود؛ در شرایطی که درآمد دو پتروشیمی خارک و فنآوران افزایش چشمگیری داشت، میزان تولید صنعت نسبت به اسفندماه سال ۱۴۰۲ کاهش قابل توجهی را پشت سر گذاشت.
در میان چالشهای متعدد صنعت پتروشیمی، «مارون» با هدایت امین امرایی توانست سال ۱۴۰۳ را با عملکردی درخشان پشتسر بگذارد؛ عملکردی که نهتنها از مسیر صعودی تولید و فروش حکایت دارد، بلکه جهش درآمدزایی خیرهکنندهای را نیز در بر داشته است. مارون در سال ۱۴۰۳ توانست از ۱۰۰درصد ظرفیت اسمی تولید خود عبور کند.
پتروشیمی بوعلی سینا با هدایت محمد احمدزاده سال ۱۴۰۳ را با کارنامهای درخشان پشت سر گذاشت. رشد ۹.۳ درصدی تولید، افزایش ۳.۷ درصدی فروش و جهش بیش از ۳۵ درصدی درآمد، نشان میدهد که این شرکت در مسیر توسعه قرار دارد.
در سالی که بسیاری از شرکتهای پتروشیمی با چالشهای عملیاتی و صادراتی روبهرو بودند، آریا ساسول با مدیریت محمدرضا حیدرزاده توانست نه تنها از این موانع عبور کند، بلکه سه رکورد مهم خود را در تولید، فروش و درآمدزایی جا به جا کند؛ عملکردی که این پتروشیمی را به یکی از موفقترین شرکتهای سال ۱۴۰۳ تبدیل کرد.
پتروشیمی جم با مدیریت محمد هاشم نجفی در سال ۱۴۰۳ یکی از موفقترین شرکتهای صنعت پتروشیمی در زمینه رشد درآمدی بود. این شرکت با افزایش ۹ درصدی تولید و رشد ۱۳ درصدی فروش، توانست بیش از ۶۳ همت درآمد کسب کند که نسبت به مدت مشابه سال ۱۴۰۲، رشدی ۶۸ درصدی را نشان میدهد.
