در حالی که میدان کهنسال «نار» پس از یک عمر تولید، با اجرای فشار افزایی خود را برای نقشی جدید نیز به عنوان مخزن ذخیره‌سازی آماده می‌کند، کشف لایه‌های جدید ذخایر در میدان «پازن» در همسایگی آن، فصل نوینی از امنیت انرژی و بلوغ صنعتی را برای ایران رقم زده است.
قرارداد صادرات سالانه ۱۰ میلیارد مترمکعب گاز ایران به ترکیه که بیش از دو دهه از عمر آن می‌گذرد، درمیانه سال 2026 به پایان می‌رسد؛ اما برخلاف گذشته، این بار نشانه‌ای از تمایل آنکارا برای تمدید آن دیده نمی‌شود. مسئله‌ای که کارشناسان آن را نه‌تنها تهدیدی برای درآمد گازی کشور، بلکه خطری برای جایگاه ژئوپلیتیکی ایران در منطقه می‌دانند.
انتشار خبری عجیب از سوی رسانه بین‌المللی «تانکرتراکرز» مبنی بر روشن شدن ردیاب نفتکش‌های ایرانی پس از هفت سال و نیم، فضای نفت را ملتهب کرده است. ادعایی که برخی کارشناسان آن را نشانه‌ای از دخالت «دولت سایه» و تلاشی برای ایجاد بحران و فشار تازه بر دولت جدید می‌دانند. اما ماجرا چیست؟
صنعت آروماتیک در شهریور ۱۴۰۴ برخلاف بسیاری از صنایع پتروشیمی، رشد تولید را تجربه کرد. تمامی شرکت‌های این گروه عملکرد مثبت داشتند و مجموع تولید با افزایش هشت درصدی از مرز ۶۰۰ هزار تن گذشت. پیشتاز این رشد پتروشیمی اصفهان با جهش ۵۲ درصدی و پس از آن پتروشیمی فارابی با رشد ۳۷ درصدی بود.
شهریورماه برای صنعت متانول با رشد ظاهری همراه بود، اما در پشت این آمار کلی، چهره واقعی صنعت موضوع دیگری را روایت می‌کند؛ رکود پنهان در تولید، کاهش ظرفیت فعال و ضعف مدیریت، تصویر دقیقی از حال و روز متانولی‌هاست. در حالی که تنها یکی از سه پتروشیمی بزرگ این حوزه توانست مسیر صعودی تولید را حفظ کند، دو شرکت دیگر درگیر کمبود خوراک ضعف مدیریتی شدند.
کارکنان عملیاتی صنعت نفت در جنوب کشور هر هفته با تجمع‌ها و راهپیمایی‌های مسالمت‌آمیز، صدای خود را برای احقاق حقوق قانونی و رفع تبعیض‌های مزدی و کاری بلند می‌کنند اما هنوز پاسخ صریحی به این مطالبات داده نشده است.
به‌رغم رشد سالانه ۳.۹ درصدی واردات نفت خام چین در ماه سپتامبر، میزان واردات این کشور نسبت به ماه اوت کاهش یافت و به پایین‌ترین سطح از ابتدای سال رسید. هم‌زمان، میزان واردات از ایران نیز در سپتامبر به کمترین سطح از ژانویه تاکنون سقوط کرده است.
امروز دوشنبه بهای نفت برنت با افزایش حدود ۰.۸ درصد به ۷۸ دلار و ۶۰ سنت در هر بشکه رسید و نفت خام وست‌تگزاس اینترمدیت نیز با رشد مشابهی به حدود ۷۴ دلار در هر بشکه معامله شد.
شهریورماه برای گروه الفین و پلیمر، ماهی پرنوسان و دشوار بود. از میان ۱۱ شرکت فعال این گروه، تنها چهار پتروشیمی توانستند کارنامه‌ای مثبت ثبت کنند و باقی در مسیر نزولی قرار گرفتند. در حالی که برخی مدیران توانستند از چالش‌ها عبور کنند، تعدادی دیگر با افت تولید و عملکرد ضعیف، زنگ خطر را برای صنعت به صدا درآوردند.
حسن مرادی، کارشناس حوزه انرژی، معتقد است پایان قرارداد صادرات گاز ایران به ترکیه در سال ۲۰۲۶ می‌تواند تبعات اقتصادی و امنیتی برای کشور به همراه داشته باشد. او تأکید می‌کند که ایران باید با استفاده از دیپلماسی انرژی و رویکردی هوشمندانه، ترکیه را به تمدید همکاری گازی مجاب کند.
ایران سالانه میلیون‌ها تن متانول را با سود ناچیز به چین صادر می‌کند، در حالی که این کشور با تبدیل همان متانول به پروپیلن، «خاویار پتروشیمی»، ارزش افزوده‌ای چند صد برابری خلق کرده و به خودکفایی 96 درصدی در تولید پروپیلن دست یافته است. فرصتی که ایران می‌توانست با سرمایه‌گذاری در واحدهای MTP داخلی، زنجیره ارزش پتروشیمی خود را تکمیل کرده و از خام‌فروشی به خلق ثروت پایدار برسد.
مدیرعامل ادنوگ گاز، معتقد است موج جدید عرضه گاز طبیعی مایع (LNG) تا سال ۲۰۳۰ نه‌تنها بازار را مختل نمی‌کند، بلکه با کاهش قیمت‌ها، تقاضای پایداری را در بازارهای حساس به قیمت ایجاد خواهد کرد.
