چین برنده تحریم های نفتی امریکا علیه ایران

به گزارش انرژی پرس، طرح جدید کنگره و مجلس سنای آمریکا علیه صادرات نفت ایران هرچند طرح تازه‌ای نیست و از چندین ماه پیش بحث و گمانه‌زنی پیرامون آن مطرح بوده است اما به دلیل درگیری آمریکا در جنگ با حوثی‌های یمن از یکسو و حمایت از رژیم صهیونیستی و اوکراین از سوی دیگر موضوع تحریم‌های تازه علیه ایران را به حاشیه برده بود هرچند این طرح در مراحل ابتدایی است و ممکن است تا زمان انتخابات ریاست‌جمهوری جدید در آمریکا به اجرا گذاشته نشود اما کارشناسان بر این باورند که اعمال تحریم‌های نفتی سنگین‌تر علیه ایران می‌تواند باعث کاهش درآمدهای نفتی ایران شود.

در طرح جدید کنگره و سنای آمریکا قرار است به چین فشار بیشتری در راستای کاهش خرید نفت از ایران وارد شود یا آنکه این کشور میزان خرید نفت خود را از ایران کاهش دهد.

موافقان این طرح می‌گویند که دولت بایدن تحریم‌های نفتی ایران را در ۲سال گذشته چندان جدی نگرفته و این موضوع باعث افزایش صادرات نفت ایران شده است.

تدکروز، نماینده ایالت تگزاس در مجلس سنای آمریکا گفته است: «فروش نفت ایران از ۳۰۰‌هزار بشکه در سال ۲۰۲۱ (۱۳۹۹) به روزانه بیش از ۲میلیون بشکه در سال ۲۰۲۴ (۱۴۰۳) رسیده و دولت آمریکا در جلوگیری از فروش نفت ایران ناموفق بوده است.»

به گفته وی، ایران از محل افزایش فروش نفت حدود ۸۰‌میلیون دلار درآمد داشته است؛ ناوگان سایه ایران در (نوامبر ۲۰۲۰) ۷۰‌فروند نفتکش داشته که اکنون این رقم به ۴۰۰ فروند رسیده است.

در همین حال، آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا نیز در این نشست که در جایگاه پاسخگویی قرار گرفته بود، در پاسخ به تد کروز گفت: واشنگتن با‌وجود همه تلاش‌ها نتوانسته مسیر فروش نفت ایران را مسدود کند و تهران از راه‌های مختلف توانسته نفت خود را بفروشد و در این مسیر نیز موفق بوده است.

بلینکن افزود: ما تحریم‌هایی علیه شرکت‌های بیشتری که در صنعت پتروشیمی ایران فعالیت دارند، اعمال کردیم و با توجه به دیگر کنترل‌هایی که انجام دادیم، هزینه فروش برای آنها و راه‌های گریزی که باید انجام دهند- که ما در تلاش برای قطع کردنش هستیم- مسدود کرده‌ایم.

وی ادامه داد: دولت آمریکا بیش از ۲۰۰ شخص را تحریم و حدود ۵۰‌فروند از ناوگان سایه ایران را متوقف کرده؛ واشنگتن در مراحل مختلف بارها بیش از ۶۰۰ تحریم علیه تهران وضع کرده است اما آنها سخت تلاش کردند و برای خنثی کردن تحریم‌ها هر کاری که توانستند، انجام دادند.

به باور بلینکن، دولت ایران مصمم بود که تحریم‌های آمریکا و متحدانش را بی‌اثر کند و این کار را به سرانجام برساند.

در حالی که برخی نمایندگان سنا و کنگره آمریکا نسبت به افزایش صادرات نفت ایران معرض هستند، گزارش‌ها نشان می‌دهد که ایران در سال گذشته روزانه ۵۵/۳‌میلیون بشکه نفت تولید و ۵۴/۱‌میلیون بشکه نفت صادر کرده است.

گرفتار کاهش رشد اقتصادی

نمایندگان کنگره و سنای آمریکا در حالی طرح محدودیت بیشتر برای صادرات نفت ایران دنبال می‌کنند که افزایش قیمت نفت در بازارهای جهانی برای اقتصاد آمریکا که برنامه کاهش نرخ بهره را دنبال می‌کند، می‌تواند تهدید باشد. با توجه به برنامه عربستان و روسیه و البته اعضای اوپک بر سیاست محدودیت تولید، خروج نفت ایران از بازار جهانی به معنای افزایش قیمت نفت است. موضوعی که هم برای اقتصاد آمریکا تهدید به حساب می‌آید و هم چین.

چین به عنوان دومین قدرت اقتصادی دنیا، اگرچه نفت گران اهداف رشد اقتصادی این کشور را تحت فشار قرار می‌دهد با این حال این کشور در سایه تحریم‌های آمریکا علیه ایران و روسیه توانسته است به منابع نفت ارزان‌تر و مطمئن‌تری به نسبت آمریکا و کشورهای غربی دست پیدا کند.

از سویی، چینی‌ها بعد از خروج از بحران کووید نیازمند بازسازی کشورشان هستند. این کشور هدف رشد اقتصادی خود برای سال ۲۰۲۴ را به میزان ۵درصد تعیین کرده که بسیار کمتر از رشد ۲‌رقمی است که برای چندین دهه قدرت دومین اقتصاد بزرگ جهان را به همراه داشته است.

اقتصاد چین با چالش‌های متعددی ازجمله بحران املاک، کند شدن صادرات، تنش‌های ژئوپلیتیکی با ایالات‌متحده، کاهش جمعیت، بدهی‌های هنگفت و بیکاری بی‌سابقه جوانان دست‌و‌پنجه نرم می‌کند. اقتصاد چین در سال ۲۰۲۳ به‌طور رسمی ۲/۵ درصد رشد کرد که ضعیف‌ترین عملکرد آن در دهه‌های اخیر بدون احتساب رکود همه‌گیری کووید-۱۹ است.

جنگیدن در چند جبهه

صباح زنگنه کارشناس اقتصاد بین‌الملل در این رابطه به ایلنا می‌گوید: اخیرا کنگره و مجلس سنای آمریکا مصوبه‌ای داشته و به چین فشار وارد کرده‌اند که از ایران نفت نخرند یا کمتر وارد کنند اما موضوع این است که آمریکا نمی‌تواند در چند جبهه بجنگد.

زنگنه درباره صادرات نفت ایران به چین اظهار داشت ابتدا باید این موضوع را در نظر داشت، اینکه ایران به راحتی نفت را به چین می‌فروشد درست نیست ولی به هر ترتیب راه‌هایی پیدا کرده که بتواند نفت را در حدی که نیازهای اساسی کشور را تامین کند به فروش برساند. اگر ایران می‌توانست به راحتی نفت خود را بفروشد باید می‌توانست حداقل در شرق آسیا و چین و هند با قیمت خوب و مقادیر مورد توافق بفروشد.وی با بیان اینکه آمریکا هیچ مجوزی برای تسهیل در زمینه فروش نفت ایران به چین صادر نکرده، گفت: اخیرا کنگره و مجلس سنای آمریکا مصوبه‌ای داشته و به چین فشار وارد کرده‌اند که از ایران نفت نخرند یا کمتر وارد کنند اما موضوع از این قرار است که آمریکا نمی‌تواند در چند جبهه بجنگد مشکلی که با کمبود انرژی و سوخت در اروپا به وجود آمده، باعث شده آمریکا از هر طریقی سعی ‌کند نفت در بازار وجود داشته باشد، ضمن اینکه اگر چین بخواهد وارد بازار خرید نفت جهان شود مشکلات آمریکا و اروپا شدیدتر خواهد شد بنابراین ایالات متحده سعی بر این دارد که کمبودها را به هر شکلی برطرف کند.

این کارشناس حوزه انرژی گفت: آمریکا باتوجه به مشکلاتی که برای نفت و گاز روسیه در اروپا و جهان پیدا شده ،تلاش می‌کند به هر کشوری که نفت دارد با روش‌هایی اجازه دهد نفت خود را وارد بازار کنند تا بحران قیمت پیش نیاید، ضمن اینکه کم شدن عرضه ۲‌میلیون بشکه‌ای از سوی اوپک‌پلاس به این چالش‌ها دامن زده است به همین دلیل برای ایران و ونزوئلا مسیرهایی باز می‌کند که نفت این کشورها وارد بازار جهانی شود تا بحران کمیت و قیمت نفت ایجاد نشود.

وی تاکید کرد آمریکا رسما به ایران مجوز فروش و عرضه نفت به کشورها از جمله چین را نداده اما ممکن است چشم‌پوشی کند. چین کشور بزرگی است و چندین شرکت و پالایشگاه دارد و نمی‌تواند همه را کنترل کند، آنها به بازارها به هر ترتیب دسترسی خواهند داشت و باعث افزایش قیمت می‌شوند اما در هر حال باید با قاطعیت گفت که هیچ توافقی برای عرضه نفت ایران صورت نگرفته است.

زنگنه تصریح کرد: نفت ایران فعلا در شرایط تحریم عرضه می‌شود ضمن اینکه اگر احتمالا ترامپ بر سر کار بیاید تحریم‌های شدیدتر هم اعمال می‌شود و تصمیم‌گیری‌ها براساس شرایط موجود و تلاش برای عدم ایجاد بحران در تامین انرژی انجام می‌شود. یک سیاست مشخصی وجود ندارد که بگوییم که ایران نباید از سقف مشخصی در تولید و فروش نفت تجاوز کند یا به چه کسی یا در کدام بازار نفت را به فروش برساند، تصمیم‌گیری‌ها تا حدی نوسان دارد و ژله‌ای بوده و ثابت نیست.

وی بیان داشت: شرایط بازار به گونه‌ای است که آمریکا از فرصت استفاده کرده و نفت شیل را به اروپا و کشورهای دیگر می‌فروشد یعنی معاملات نفت یکجانبه نیست و یک چهره ندارد، جنبه‌های مختلفی دارد. آمریکا جایی فشار وارد می‌کند که کمبود ایجاد شود و وقتی نفت تولیدی خود را در بازار عرضه کرد تعادل ایجاد می‌کند اگر قیمت نفت بالا رفت بلافاصله از ذخایر استراتژیک خود استفاده می‌کند و نفت را می‌فروشد و درآمد کلانی کسب می‌کند بنابراین وجوه و جنبه‌های مختلفی باید دید و معادلات چندوجهی و چندمجهولی کنار هم چیده شود.

این کارشناس حوزه انرژی درباره معامله نفتی چین و آمریکا بر سر فروش نفت ایران و توافق بر سر توقف حملات حوثی‌ها گفت: ایران سیاست‌های خاص خود را دارد، حوثی‌ها هم برای خود استقلال قائلند، چینی‌ها هم در قبال ایران تا جایی حرف‌شان خریدار دارد. حوثی‌ها زمانی می‌توانند حمله‌ها را متوقف کنند که در غزه آرامش صورت گیرد. اگر آمریکا بخواهد که حوثی‌ها دست از اقدامات خود بردارند باید آرامش را در غزه، رفح و فلسطین برقرار کند و به اسرائیل اجازه ندهد که در غزه اقداماتی داشته باشد از طرفی حوثی‌ها منتظرند عربستان به تعهدات‌شان عمل کنند و آمریکا هم به اسرائیل فشار کند از غزه عقب‌نشینی و آتش‌بس کند و به رفح حمله نکند.

منبع: جهان صنعت