۱۰ میلیون لیتر جهش تولید بنزین؛ دولت چهاردهم چگونه معادله سوخت را تغییر داد؟ +فیلم

به گزارش «انرژی پرس»، در حالی که ایران طی سال‌های گذشته با چالش‌هایی همچون افزایش بی‌سابقه مصرف داخلی، رشد قاچاق سوخت و فشارهای زیرساختی در حوزه انرژی دست‌وپنجه نرم می‌کرد، دولت چهاردهم با رویکردی مبتنی بر مدیریت هوشمند و بهره‌برداری فنی، موفق شد جهشی قابل ‌توجه در تولید بنزین کشور ایجاد کند.

رشدی که تنها در شش‌ماهه دوم سال ۱۴۰۳، روایت تازه‌ای از بازآفرینی ظرفیت‌های ملی در بخش انرژی ساخت.

بر اساس گزارش‌های رسمی، از نیمه دوم سال ۱۴۰۳ و هم‌زمان با استقرار دولت چهاردهم، میانگین تولید روزانه بنزین در پالایشگاه‌های کشور با رشدی کم‌سابقه، حدود ۸ میلیون لیتر افزایش یافت. این جهش، حاصل ارتقای کارایی پالایشگاه‌ها، اصلاح فرایندها، ارتقای کارایی واحدهای موجود، راه‌اندازی واحدهای جدید فرآیندی و اجرای فوری پروژه‌های بهینه‌سازی در سراسر پالایشگاه‌های کشور بود. این روند در سال ۱۴۰۴ نیز ادامه یافت و میزان رشد تولید به ۱۰ میلیون لیتر در روز رسید.

در واقع، تولید پالایشگاهی بنزین که پیش از روی کار آمدن دولت چهاردهم حدود ۹۷ میلیون لیتر در روز بود، در بهار ۱۴۰۴ به بیش از ۱۰۷ میلیون لیتر رسید. با احتساب تولید از انبارهای ذخیره‌سازی، کل تولید روزانه کشور تا اردیبهشت ۱۴۰۴ به حدود ۱۲۰ میلیون لیتر افزایش یافت؛ در حالی که این عدد پیش‌تر حدود ۱۱۰ میلیون لیتر برآورد می‌شد.

ذخایر استراتژیک در آزمون بحران

به موازات این جهش تولید، سطح ذخایر سوخت نیز به‌طور بی‌سابقه‌ای تقویت شد و به حدود ۲۰ میلیون لیتر در روز رسید. این ذخایر در بحران‌هایی نظیر جنگ ۱۲روزه، که مصرف روزانه بنزین از مرز ۲۰۰ میلیون لیتر نیز فراتر رفت، نقش حیاتی ایفا کردند. شبکه توزیع سوخت بدون وقفه فعال ماند؛ عملکردی که برخی آن را «حماسه ملی پایداری انرژی»
نامیده‌اند.

بررسی‌ها نشان می‌دهد این افزایش نه‌تنها ناشی از تزریق سرمایه جدید، بلکه حاصل افزایش خوراک خام، اصلاحات فرایندی و بهره‌برداری از واحدهای پیشرفته‌ای همچون ایزومرایزر، هیدروکراکر و آلکیلاسیون بوده است. برخی از این پروژه‌ها به‌صورت ضربتی تعریف شده و هدف آن‌ها، کاهش فوری وابستگی به واردات و تثبیت بازار داخلی سوخت بوده است.

تردیدها و سایه چالش‌های قدیمی

اگرچه آمار رسمی از رشد مستمر تولید بنزین حکایت دارند، اما برخی رسانه‌ها و نهادهای مستقل در خصوص پایداری این روند ابراز تردید کرده‌اند. مواردی چون افزایش قاچاق سوخت، فشار بر زیرساخت‌های پالایشگاهی، و وابستگی به خوراک‌های ناپایدار از جمله نگرانی‌هایی است که مطرح شده است.

با این حال، آنچه مشخص است اینکه دولت چهاردهم توانسته با استفاده از ظرفیت‌های داخلی و بدون اتکای جدی به واردات، مسیر تازه‌ای در سیاست‌گذاری انرژی کشور بگشاید.

چشم‌انداز تولید ۱۳۰ میلیون لیتر در روز

در چشم‌انداز برنامه هفتم توسعه، هدف‌گذاری برای رسیدن به ۱۳۰ میلیون لیتر در روز تولید بنزین تا پایان این دولت در دستور کار قرار گرفته است. با توجه به روند صعودی فعلی، این هدف نه‌تنها دور از دسترس نیست، بلکه می‌تواند نقطه پایانی برای واردات بنزین ایران و آغازگر دوره‌ای از صادرات هدفمند فرآورده‌های نفتی باشد.