چاره اروپا برای کاهش واردات گاز از روسیه چه بود؟ +فیلم

به گزارش اختصاصی انرژی پرس، پس از جنگ روسیه و اوکراین اروپا با بحرانی جدی روبرو شد. آمریکا روسیه را تحریم کرد و نتیجه این شد که واردات گاز روسیه به کل قاره اروپا که از قضا بسیار هم به آن وابسته بود کاهش یافت.

چرا جریان گاز روسیه از طریق اوکراین به اروپا متوقف شد؟

جریان گاز روسیه به چندین کشور اروپایی در روز سال نو میلادی پس از اینکه اوکراین از مذاکره مجدد درباره قرارداد ترانزیت در بحبوحه جنگ با مسکو خودداری کرد، متوقف شد. عدم تمایل اوکراین به تمدید قرارداد ترانزیت پنج ساله با هدف ربودن درآمد روسیه است که مسکو می‌تواند برای تامین هزینه جنگ خود از آن استفاده کند. آخرین قرارداد در سال ۲۰۲۰ امضا شد که براساس آن هزینه حمل و نقل به اوکراین پرداخت شد. اما ولادیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین هشدار داده بود که کی‌یف در بحبوحه ادامه جنگ، قرارداد ترانزیت را تمدید نخواهد کرد.

روسیه چقدر گاز به اروپا صادر می‌کرد؟

بسیاری از کشورهای اروپایی پس از حمله مسکو به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲ شروع به کاهش اتکای خود به گاز روسیه کردند. قبل از حمله به اوکراین، روسیه حدود ۳۵ درصد از صادرات گاز طبیعی اروپا را با خط لوله تامین می‌کرد. با تعطیلی قدیمی‌ترین مسیر گاز روسیه به اروپا، سهم روسیه به حدود ۸ درصد کاهش یافته است. اتحادیه اروپا تا اول دسامبر ۲۰۲۴ کمتر از ۱۴ میلیارد متر مکعب گاز از روسیه از طریق اوکراین دریافت کرده است که از ۶۵ میلیارد متر مکعب در سال در زمان آغاز قرارداد در سال ۲۰۲۰ بسیار کمتر است.

این گاز از طریق خط لوله اورنگوی-پوماری-یوژگوراد متعلق به دوران شوروی از سیبری از طریق سودژا، شهری در منطقه کورسک روسیه که اکنون تحت کنترل ارتش اوکراین است، ارسال می‌شود. گاز از طریق اوکراین به اسلواکی منتقل شده و در آنجا خط لوله به شاخه‌هایی تقسیم می‌شود که عرضه را به جمهوری چک و اتریش می‌رسانند.
اما اروپا برای جبران کمبود گاز ناشی از کاهش واردات از روسیه، چندین راهکار جایگزین را به‌کار گرفت که به این راهکارها به شرح زیر است:
افزایش واردات گاز طبیعی مایع (LNG): اروپا به واردات LNG از کشورهایی مانند ایالات متحده، قطر و استرالیا روی آورد. ایالات متحده به‌خصوص یکی از بزرگ‌ترین تأمین‌کنندگان LNG برای اروپا شد. برای این منظور، پایانه‌های جدیدی برای دریافت LNG در کشورهای اروپایی ساخته یا ظرفیت پایانه‌های موجود افزایش یافت.
تنوع‌بخشی به منابع تأمین گاز:اروپا تلاش کرد تا وابستگی خود را به گاز روسیه کاهش دهد و از منابع متنوع‌تری مانند نروژ، الجزایر و جمهوری آذربایجان گاز وارد کند. خط لوله گاز ترانس‌آناتولی (TANAP) و خط لوله ترانس‌ادریاتیک (TAP) که گاز آذربایجان را به اروپا منتقل می‌کنند، در این راستا نقش مهمی ایفا کردند.

افزایش استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر اروپا سرمایه‌گذاری بیشتری روی انرژی‌های بادی، خورشیدی و هسته‌ای انجام داد تا وابستگی خود به سوخت‌های فسیلی را کاهش دهد.

صرفه‌جویی و بهینه‌سازی مصرف انرژی کشورهای اروپایی با اجرای سیاست‌های صرفه‌جویی در مصرف انرژی، تلاش کردند تا نیاز خود به گاز طبیعی را کاهش دهند. این شامل بهبود بهره‌وری انرژی در ساختمان‌ها و صنایع و تشویق شهروندان به مصرف کمتر بود.

افزایش تولید داخلی: برخی از کشورهای اروپایی تولید داخلی گاز خود را افزایش دادند یا به‌دنبال احیای میادین گازی قدیمی رفتند. به‌عنوان مثال، هلند ظرفیت تولید از میدان گازی گرونینگن را تا حدی افزایش داد.

همکاری و یکپارچگی بیشتر در بازار انرژی اروپا: اروپا با تقویت زیرساخت‌های انتقال گاز بین کشورهای عضو و ایجاد یک بازار یکپارچه‌تر انرژی، امکان توزیع بهتر گاز را در سطح قاره فراهم کرد.

این اقدامات به اروپا کمک کرد تا تا حد زیادی وابستگی خود به گاز روسیه را کاهش دهد و از بحران انرژی شدیدتر جلوگیری کند.