پتروشیمی‌ها در دوراهی خوراک و ارزش افزوده؛ اولویت با بالا‌دست یا پایین‌دست؟ +فیلم

به گزارش «انرژی پرس»، با افزایش چالش‌های تامین خوراک و نوسانات بازار جهانی، این پرسش جدی در صنعت پتروشیمی مطرح می‌شود که شرکت‌های پتروشیمی در مسیر توسعه، باید اولویت خود را بر سرمایه‌گذاری در بالادست و توسعه میادین برای تضمین خوراک قرار دهند یا به‌سمت توسعه پایین‌دست و تکمیل زنجیره ارزش حرکت کنند. این انتخاب راهبردی نه‌تنها تعیین‌کننده آینده اقتصادی واحدهای پتروشیمی است، بلکه بر سیاست‌گذاری انرژی و صادرات فرآورده‌ها نیز اثرگذار خواهد بود.

در همین زمینه، حسین میرافضلی، کارشناس ارشد انرژی، در گفت‌وگو با انرژی‌پرس به بررسی ابعاد فنی و اقتصادی این تصمیم پرداخته و معتقد است انتخاب مسیر باید بر اساس نوع خوراک، زیرساخت موجود، شرایط بازار و توان سرمایه‌گذاری هر واحد پتروشیمی تعیین شود.

او درباره مسیر سرمایه‌گذاری پتروشیمی‌ها با توجه به شرایط خوراک و بازار گفت: امروز واحدهای پتروشیمی در موقعیتی قرار گرفته‌اند که باید بین رفتن به سمت توسعه بالادست برای تامین خوراک یا تمرکز بر پایین‌دست برای تکمیل زنجیره ارزش، یک انتخاب راهبردی داشته باشند.

این کارشناس با اشاره به اینکه سرمایه‌گذاری در این صنعت نیازمند منابع سنگین ۵۰۰ میلیون تا یک میلیارد دلاری است، افزود: اگر پتروشیمی‌ها امکان سرمایه‌گذاری داشته باشند، باید واحد به واحد بررسی شوند. برای مثال، واحدهای متانولی توان سرمایه‌گذاری ندارند با توجه به شرایط بازار و قطعی گاز در ۳ تا ۴ ماه از سال، امروز دیگر اولویت سرمایه‌گذاری نیستند و باید به سمت پایین دست بروند؛ در حالی که واحدهای اتانی (الفینی) مثل آریاساسول که خوراک‌شان اتان است، اگر نتوانند خوراک خود را تضمین کنند، به شدت آسیب‌پذیر خواهند شد و کل سال تعطیل می‌شوند.

میرافضلی هشدار داد: کاهش تولید ناشی از کمبود اتان می‌تواند سودآوری این واحدها را به نصف یا حتی کمتر برساند. بنابراین، هلدینگ‌ها باید به‌طور جدی روی افزایش ظرفیت تولید اتان و تامین پایدار آن برای واحدهای پایین‌دستی برنامه‌ریزی کنند. در غیر این صورت، این واحدها فرصت توسعه زنجیره ارزش و راه‌اندازی پروژه‌های پایین‌دستی را از دست خواهند داد.

او با اشاره به واحدهایی مانند پتروشیمی کاویان و پتروشیمی باختر گفت: پیشنهاد مشخص برای این مجموعه‌ها، سرمایه‌گذاری مشترک در واحدهای MTO در مناطق عسلویه یا ماهشهر است تا در صورت ناتوانی در تامین اتان، از طریق تبدیل متانول به الفین، خوراک مورد نیاز واحدهای پلی‌الفینی پایین‌دست تامین شود.