رقابت اروپا برای سهم بیشتر از گاز روسیه

حتی پس از اعمال تحریم‌های متعدد غرب، روسیه همچنان حجم قابل توجهی گاز را به کشورهای منتخب اروپایی عرضه می‌کند و این مقدار در سال میلادی جاری تاکنون، افزایش یافته است.  با این حال، مسکو هیچ معامله جدیدی برای تسریع رشد فروش خود به چین، فراتر از آنچه پیش از فروپاشی بزرگترین بازار صادراتی‌اش برنامه‌ریزی شده بود، انجام نداده است.

طبق محاسبات بلومبرگ با استناد به جریان‌های گاز روسیخ از طریق اوکراین و خط لوله ترک استریم، عرضه گاز از طریق خط لوله توسط گازپروم به معدود مشتریان باقی مانده در اروپا، در فاصله ژانویه تا ژوئن، به ۱۴.۶ میلیارد متر مکعب رسید. این رقم به میزان چشمگیری، کمتر از فروش سالانه حدود ۱۳۰ تا ۱۷۵ میلیارد متر مکعب به این منطقه قبل از آغاز جنگ اوکراین است.

با این حال، محاسباتی که بر اساس داده‌های گمرک چین و برآورد قیمت وزارت اقتصاد روسیه بوده است، نشان می‌دهد این میزان با ۱۵.۲ میلیارد متر مکعبی که غول گازپروم در نیمه اول سال جاری به چین ارسال کرده، قابل قیاس است.

محاسبات نشان می‌دهد که از ابتدای سال ۲۰۲۴ تاکنون، به صورت ماهانه، اروپا و چین به نوبت، بزرگترین خریدار گاز روسیه از طریق خط لوله بوده‌اند.

از زمان آغاز جنگ اوکراین، اکثر کشورهای اتحادیه اروپا، به دنبال جایگزین‌هایی برای گاز روسیه بودند که مسکو عرضه آن را به تلافی حمایت آنها از کی‌یف، محدود کرد. نروژ در حال حاضر، ۳۰ درصد از گاز اروپا را تامین می‌کند، اما برای برخی از کشورها از جمله اتریش، مجارستان و اسلواکی، گازپروم همچنان یک منبع حیاتی تامین انرژی باقی مانده است. طبق محاسبات بلومبرگ، تحویل گاز از طریق خط لوله به این منطقه در نیمه اول نسبت به سال قبل، بیش از ۲۶ درصد افزایش داشته است.

ادامه جریان گاز روسیه به اروپا در معرض تهدید قرار گرفته است. حدود نیمی از این گاز از خاک اوکراین می‌گذرد که قرارداد ترانزیت پنج ساله آن با  گازپروم در دسامبر سال ۲۰۲۴ منقضی می‌شود. کی‌یف بارها گفته است این قرارداد را تمدید نخواهد کرد، اما مقامات اروپایی در حال مذاکره برای ادامه جریان گاز از طریق این کشور هستند.

چرخش روسیه به سمت چین

روسیه سال‌ها اعلام کرده است قصد دارد فروش خود را به چین گسترش دهد، اما در آینده قابل پیش‌بینی، این کشور آسیایی به هیچ وجه به اندازه بازار اروپایی گازپروم قبل از جنگ نخواهد شد. قیمت متوسط ‌برای صادرات شرق بسیار پایین‌تر است.

بر اساس گزارش بلومبرگ، قرار است عرضه گاز از سوی گازپروم به چین از طریق خط لوله «قدرت سیبری»، در سال ۲۰۲۵، به ظرفیت کامل سالانه ۳۸ میلیارد متر مکعب برسد و ۱۰ میلیارد متر مکعب دیگر در سال از طریق مسیر خاور دور از سال ۲۰۲۷ موجود خواهد بود. کرملین تاکنون موفق به امضای سومین قرارداد با چین برای خط لوله گاز از طریق مغولستان نشده است.

منبع: ایسنا