ال‌ان‌جی (LNG) چیست؟ +اینفوگرافیک

به گزارش انرژی پرس، LNG مخفف عبارت Liquefied Natural Gas به معنی گاز طبیعی مایع‌شده است.

زمانی که گاز طبیعی (عمدتا متان) تا دمای حدود منفی ۱۶۲ درجه سانتی‌گراد خنک می‌شود، تبدیل به مایع می‌شود. این فرآیند باعث کاهش حجم گاز تا حدود ۶۰۰ برابر می‌شود، به‌طوری‌که حمل‌ونقل آن با کشتی، تانکر یا مخازن ویژه، به‌مراتب راحت‌تر، ارزان‌تر و ایمن‌تر خواهد بود.

قطر، آمریکا و استرالیا از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان آن هستند و ژاپن و چین بزرگ‌ترین واردکنندگان.

ترکیب شیمیایی LNG چیست؟

ترکیب اصلی ال‌ان‌جی شامل متان (CH₄) است که سهمی حدود ۸۵ تا ۹۹ درصد دارد. سایر ترکیبات شامل: اتان، پروپان، نیتروژن، مقادیر بسیار کم دی‌اکسیدکربن و سولفید هیدروژن است.

ال‌ان‌جی بدون رنگ، بدون بو و غیرسمی (در حالت مایع) است.

فرآیند تولید LNG چگونه است؟

فرآیند تولید گاز طبیعی مایع (LNG) شامل چند مرحله پیوسته و دقیق است. ابتدا گاز طبیعی از منابع گازی، چه در خشکی و چه در دریا، استخراج می‌شود. پس از آن، گاز خام وارد مرحله تصفیه می‌شود تا ناخالصی‌هایی مانند آب، دی‌اکسید کربن، سولفیدها و سایر ترکیبات ناخواسته از آن جدا شود. در گام بعدی، گاز تصفیه‌شده وارد واحدهای مایع‌سازی می‌شود؛ جایی که با استفاده از چرخه‌های برودتی و سرمایش شدید، به حالت مایع در دمای حدود منفی ۱۶۰ درجه سلسیوس تبدیل می‌شود.
گاز مایع‌شده سپس در تانکرهای عایق‌شده مخصوص نگهداری می‌شود تا دما و فشار آن در شرایط پایدار باقی بماند. برای حمل‌ونقل به کشورهای مقصد، LNG به وسیله کشتی‌های مخصوص موسوم به LNG Carrier جابه‌جا می‌شود. در نهایت، در محل مقصد، گاز مایع دوباره به حالت گازی بازگردانده می‌شود (فرآیند بازگازسازی (Regasification)) و به شبکه‌های توزیع و مصرف تزریق می‌شود.

کاربردهای LNG کجاست؟

کاربردهای LNG عبارت‌اند از صادرات انرژی، به‌ویژه برای کشورهایی که دارای منابع گسترده گاز طبیعی هستند مانند قطر، آمریکا، روسیه و ایران؛ استفاده در نیروگاه‌های تولید برق به‌عنوان سوختی پاک‌تر نسبت به نفت و زغال‌سنگ؛ به‌کارگیری در حمل‌ونقل دریایی و زمینی، از جمله برای کشتی‌ها، کامیون‌ها و قطارها؛ مصرف در صنایع سنگین مانند فولاد و پتروشیمی؛ و همچنین پیک‌زدایی در شبکه گاز شهری در زمان‌هایی که تقاضا افزایش می‌یابد.

مزایای LNG چیست؟

ال‌ان‌جی مزایای زیادی دارد اما از سوی دیگر معایبی نیز دارد که در اداکه به این دو بخش می‌پردازیم:

مزایا:

کاهش حجم تا ۶۰۰ برابر = صرفه‌جویی در حمل‌ونقل
پاک‌تر از نفت و زغال‌سنگ (آلایندگی CO₂ کمتر)
ایمنی بالا در حمل (به دلیل دمای بسیار پایین و چگالی بالا)
قابلیت صادرات بین‌المللی بدون نیاز به خط لوله
ذخیره‌سازی بلندمدت آسان‌تر نسبت به گاز فشرده (CNG)
نقشی حیاتی در امنیت انرژی کشورهای واردکننده

معایب:

هزینه بالای زیرساخت (پالایشگاه، ترمینال، کشتی، مخزن سرد)
خطرات زیست‌محیطی در صورت نشت یا انفجار
اتلاف انرژی زیاد در فرآیند مایع‌سازی و بازگازسازی
پیچیدگی فنی بالا و نیاز به فناوری پیشرفته
آسیب‌پذیری در برابر تنش‌های ژئوپلیتیکی و تحریم‌ها

آینده بازار LNG چگونه است؟

تحلیل‌گران بین‌المللی معتقدند که بازار LNG طی دهه‌ی آینده رشد قابل توجهی خواهد داشت. دلایل اصلی این رشد:

• نیاز کشورهای آسیایی به انرژی پایدار (چین، هند، کره جنوبی)
• جایگزینی زغال‌سنگ و نفت در نیروگاه‌ها با سوخت تمیزتر
• سرمایه‌گذاری کشورهای صادرکننده (مثل قطر و آمریکا) در پروژه‌های مایع‌سازی جدید
• رشد کشتی‌های LNG-fueled در صنعت حمل‌ونقل بین‌المللی

پیش‌بینی می‌شود بازار جهانی LNG تا سال ۲۰۳۰ به بیش از ۷۰۰ میلیون تن در سال برسد (افزایشی ۵۰ درصد نسبت به سال ۲۰۲۳). اگرچه زیرساخت LNG پرهزینه و فنی است، اما نقشی حیاتی در آینده انرژی پاک و امنیت انرژی دارد.

با رشد تقاضای آسیا و فشارهای زیست‌محیطی، آینده‌ی LNG روشن و پرتقاضا پیش‌بینی می‌شود.

آمار جهانی LNG تا سال ۲۰۲۵

بر اساس آخرین گزارش‌های سازمان‌های بین‌المللی (IEA، GIIGNL، BP):

حجم تجارت جهانی LNG در سال ۲۰۲۴ به ۴۱۱.۲ میلیون تن رسیده است. پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۵ این رقم به بیش از ۴۴۰ میلیون تن افزایش یابد.

کشورهای صادرکننده برتر: آمریکا بیش از ۹۰ میلیون تن، قطر، حدود ۸۱ میلیون تن، استرالیا بیش از ۷۹ میلیون تن.

واردکننده‌های اصلی: چین بزرگ‌ترین واردکننده جهان، ژاپن، کره‌ جنوبی، هند و کشورهای اتحادیه اروپا نیز در رده‌های بعدی.

قیمت‌گذاری جهانی LNG به عوامل متعددی مانند قیمت گاز هنری هاب آمریکا، TTF هلند و تقاضای آسیایی وابسته است.

امنیت انرژی اروپا پس از جنگ اوکراین باعث رشد چشمگیر واردات LNG شده است.

چالش‌ها و نگرانی‌های زیست‌محیطی

• نشت متان در زنجیره تولید و حمل‌ونقل می‌تواند به اثرات اقلیمی شدیدی منجر شود.

• پروژه‌های جدید LNG ممکن است باعث انتشار بیش از ۱۰ میلیارد تن CO₂ معادل تا سال ۲۰۵۰ شوند.

• انتقادات درباره وابستگی به LNG در دوره‌ای که تمرکز بر انرژی‌های تجدیدپذیر است، در حال افزایش است.

LNG نقشی کلیدی در تامین انرژی بین‌المللی و گذار از سوخت‌های آلاینده دارد. هرچند این منبع، پلی میان انرژی‌های فسیلی و تجدیدپذیر تلقی می‌شود، اما توسعه آن باید با ملاحظات زیست‌محیطی، سیاست‌گذاری پایدار و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین همراه باشد