درسال ۱۹۴۵ گفته می‌شد که ۱/۴۲ درصد ذخایر نفت جهان در خاورمیانه است و ایران بیش از تمامی کشورهای عربی، نفت تولید می‌کرد، اما در ازای هر بشکه نفتِ ۴۲ گالنی، تنها ۸ سنت درآمد داشت. ضعفی که سبب شد جبهه‌‌ای در داخل کشور به دنبال ملی کردن صنعت نفت بروند.
اما کارگران و جنبش‌های آن‌ها از جمله کنش‌هایی است که علی‌رغم تاثیر فراوانش در تاریخ نهضت ملی شدن نفت، کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
در جریان ملی شدن صنعت نفت ایران، چندین شخصیت برجسته و تأثیرگذار نقش داشتند.
در ۲۴ اسفند ۱۳۲۹مجلس شورای ملی با اکثریت آرا، پیشنهاد کمیسیون نفت را به تصویب رساند. از این رهگذر بود که مصدق با جبهه ملی، سنگ بنای ملی شدن صنعت نفت را بنا گذاشتند؛ مسیری که البته در آینده روی همین ریل نماند.
از تجربه تلخ و پر از ضرر توافق‌نامه دارسی برای صنعت نفت ایران، رضا شاه آن را به صورت یک‌طرفه ملغی کرد و قراردادی جدید میان ایران و انگلستان مشهور به قرارداد ۱۹۳۳ امضا شد.
صنعت نفت ایران هم روی کاغذ و هم در میدان عمل چه زمانی ملی شد؟ ۲۹ اسفند سال ۲۹ یا چند دهه بعدتر؟
شرکت ملی نفت از آغاز تاکنون با فراز و نشیب‌های فراوانی روبرو بوده است. این شرکت که مهمترین نهاد نفتی ایران است به منظور حفظ جايگاه خود در منطقه و در عرصه بین‌الملل، سياست‌های خود را در بخش ميدان‌های مشترک نفت و گاز متمرکز کرده است.
