با نزدیک شدن به پایان قرارداد ۲۵ ساله صادرات گاز ایران به ترکیه در سال ۲۰۲۶، چشمانداز این همکاری راهبردی با ابهاماتی جدی روبهروست. در شرایطی که رقبایی چون روسیه، آذربایجان و ترکمنستان برای تصاحب این بازار آمادهاند، تصمیم تهران درباره تمدید یا بازطراحی قرارداد میتواند موقعیت ژئوانرژیکی ایران را در منطقه دگرگون کند.
اتحادیه اروپا طرحی را پیشنهاد داده که طبق آن واردات گاز و گاز طبیعی مایع (LNG) از روسیه تا پایان سال ۲۰۲۷ بهطور کامل ممنوع شود.
صادرات گاز طبیعی روسیه به قاره اروپا با خط لوله در ماه مه ۲۰۲۵ بیش از ۱۰ درصد افزایش یافت.
درآمد خالص شرکت دولتی گازپروم روسیه در سه ماه نخست سال ۲۰۲۵ با افزایش حدود یک درصدی نسبت به مدت مشابه پارسال از ۸ میلیارد دلار گذشت.
اتحادیه اروپا برنامهای دقیق و زمانبندیشده برای توقف کامل واردات گاز از روسیه تا سال ۲۰۲۷ ارائه کرده است. این تصمیم در چارچوب تلاشهای اروپا برای کاهش وابستگی انرژی به مسکو و تقویت امنیت انرژی قاره در برابر تهدیدهای احتمالی آینده اتخاذ شده است.
شرکتهای اروپایی از مذاکرات برای احتمال ازسرگیری خرید گاز روسیه از شرکت دولتی گازپروم خبر دادند.
با شروع جنگ روسیه و اوکراین، تمام قاره اروپا درگیر بحرانی جدی شد که آن هم کاهش واردات گاز از روسیه به واسطه تحریمهای آمریکا بود.
تحلیلهای موجود در حال حاضر حاکی از آن است که دشواری غلبه بر سرمایهگذاری اندک در زیرساختها، سوء مدیریت سیستمی و تحریمهای خارجی میتواند مانع موفقیت پروژه انتقال گاز روسیه به ایران از طریق آذربایجان شود.
توافق برای صادرات گاز روسیه به ایران از طریق جمهوری آذربایجان تحولی بزرگ در ژئوپلیتیک انرژی اوراسیا محسوب میشود که میتواند نقش هاب ایران از طریق سازوکار سوآپ را تقویت کند.
وزیر امور خارجه به برنامههای رئیسجمهوری در سفر به روسیه اشاره کرد و گفت: ما مذاکرات مهمی در چند حوزه خواهیم داشت که یکی از آنها بحث صدور گاز روسیه به ایران و انتقال گاز روسیه از ایران است که میتواند ایران را به یک هاب انرژی و گاز در منطقه تبدیل کند.
با تصمیم مسکو مبنی بر توقف صادرات گاز به اروپا از طریق اوکراین؛ به نظر میرسد که هر سه ضلع این معامله یعنی روسیه، اوکراین و اتحادیه جزو بازندگان اصلی آن باشند.
صادرات گاز روسیه به اروپا از مسیر اوکراین که به مدت چندین دهه در جریان بود، با انقضای قرارداد ترانزیت میان مسکو و کییف، در نخستین روز سال نوی میلادی به پایان رسید.