ایران و ترکمنستان به دلیل موانع خارجی و داخلی با انسداد در صادرات گاز روبه رو بوده که این امر پیامدهای جدی برای اقتصاد آن‌ها دارد. در مقابل روسیه را بزرگترین برنده این شرایط می‌کند.

میلیاردها دلار از ثروت ملی کشور، به دلیل بدهی گازی عراق، در هاله‌ای از ابهام فرو رفته و تاکنون هیچ توضیح شفاف و روشنی درباره سرنوشت این پول‌ها ارایه نشده است.

در حالی که کشورهای همسایه، حتی آنها که منابع غنی انرژی ندارند، در حال آماده کردن بسترهای تبدیل شدن به‌ هاب منطقه‌ای هستند، در ایران نه‌تنها شرایط تولید منابع مهم انرژی مهیا نیست، بلکه کاندیداهای نشستن بر کرسی دو وزارت مهم اقتصادی کشور یعنی نفت و نیرو،بیشترین وقت خود را باید بر حل ناترازی چهار عنصر مهم انرژی یعنی برق، آب، بنزین و گاز قرار بدهند.

یک کارشناس ارشد انرژی گفت: ما برای نفت حدود یک میلیون و ۶۰۰ هزار بشکه در روز پروژه تعریف‌شده داریم که در یک فضای درست و تعامل بین‌المللی می‌تواند بسرعت به تولید رسیده و ظرفیت ما را به بالای ۵ میلیون بشکه برساند، اما نمی‌توانیم؛ چون پول نداریم.

ترکیه به عنوان یکی از واردکنندگان اصلی گاز در جهان، راهبرد تنوع بخشی به منابع وارداتی را در پیش گرفته است. در این راستا، آنکارا در کنار واردات گاز از روسیه به دنبال خرید از ترکمنستان و تمدید قرارداد گازی با ایران است.

یک کارشناس حوزه انرژی گفت: به طور صادقانه سهم ما در تجارت گاز دنیا زیر ۲ دهم درصد است و این افتخار نیست که بزرگترین شبکه گاز را داریم و تمام روستاها گازرسانی شده است.

یکی از پروژه های مهم صادرات گاز ایران مربوط به خط لوله زیردریایی به عمان و هند است که بخشی از طرح دهلی برای تامین نیاز گازی از خلیج فارس است. اما با وجود گذشت بیش از یکدهه، این طرح قربانی تحریم‌ها و کمبود منابع مالی شده که در صورت تحقق می‌تواند نفوذ ایران در بازار بزرگ هند را تثبیت کند.

پرشین پاپ لاین هم به رویاها پیوست. خط لوله‌ای که زمانی قرار بود گاز ایران را به اروپا برساند، حالا با توافق اخیر ترکمنستان برای انتقال گاز طبیعی از ترکمنستان به ترکیه از طریق جمهوری آذربایجان و گرجستان به اروپا، ایران از مراودات گاز پرمنفعتی که می‌توانست اقتصاد ایران را رونق ببخشد، دور ماند.

مدیر عامل شرکت ملی گاز گفت: با رایزنی‌های صورت گرفته قرارداد صادرات گاز به عراق به مدت پنج سال دیگر تمدید شد.

پیشنهاد جمهوری آذربایجان برای صادرات گاز به ارمنستان باعث از بین رفتن مرزهای ایران و ارمنستان و نزدیکی بیشتر ارمنستان به ترکیه شده و نفوذ آنکارا در قفقاز جنوبی را افزایش می‌دهد.

سفر اخیر رئیس جمهوری ایران به پاکستان، قرارداد خط لوله گازی بزرگ میان ۲ کشور همسایه را که به دلایل مختلف، با تاخیرهایی روبرو شده است، در کانون توجهات قرار داد.

مدیر عامل پیشین شرکت ملی صادرات گاز ایران گفت: برای اجرای خط لوله گاز تا هند باتوجه به اینکه باید از مسیرهای عمیق اقیانوس عبور کنیم؛ کشتی‌هایی که می‌توانند این خطوط لوله را کف دریا کار بگذارند تعدادشان بسیار اندک است و تحریم به نوعی مانع اصلی برای استفاده از خدمات آنها است.