بنا به گزارشها، در صورت شعلهورتر شدن آتش جنگ در منطقه، بسیاری از کشورهای منطقه از قطع زنجیره نفتی تهران-پکن استقبال کرده و میکوشند خود را بهعنوان جایگزین این معادله معرفی کنند.
به گفته کارشناسان، چین از ریسک خرید نفت از ایران در چارچوب تحریمهای غرب علیه تهران بهعنوان اهرم فشار برای کاهش قیمت و افزایش قدرت چانهزنی خود بهره میبرد.
اطلاعات کپلر نشان میدهد واردات نفت چین از ایران در ماه جاری میلادی به یک رکورد جدید یعنی ۱.۷۵ میلیون بشکه در روز رسیده است.
درحالی که پیشبینی اوپک و سایر موسسات معتبر جهانی از کاهش تقاضای نفت از سوی چین خبر میدهد، تحریمهای نفت ایران همچنان پابرجاست. پیشبینیها حکایت از آن دارد که در صورت ادامه کاهش تقاضای چین، خریدهای نفت هم رو به کاهش بگذارد و این تهدید برای درآمدهای نفتی ایران است.
از اواخر سالگذشته، برخی بنادر در چین میزان قابلتوجهی از نفتخام ایران را بهطور مداوم دریافت کردهاند. این روند صعودی که توسط شرکتهای ردیابی نفتکشها و منابع تجاری تایید شده، نشاندهنده ادامه خریدهای نفتی چین از ایران در بالاترین سطح ممکن در سالهای اخیر است.
مدیر پیشین امور بینالملل شرکت ملی نفت ایران میگوید: تلاش دیپلماتیک در حوزه ارتباط بیشتر با چین تا حد زیادی در زمینه افزایش صادرات نفت نقش داشته و موثر بوده است.
در تاریخ ۲۷ فروردین ۱۴۰۳ مجلس نمایندگان آمریکا لایحهای با عنوان «قانون تحریمهای انرژی ایران و چین ۲۰۲۳» را با ۳۸۳ رأی موافق در مقابل ۱۱ رأی مخالف برای تحریم بیشتر فروش نفت تصویب کرد. هدف این قانون جلوگیری از فروش نفت ایران به چین است.
یک کارشناس اقتصاد بینالملل گفت: اخیراً کنگره و مجلس سنای امریکا مصوبهای داشته و به چین فشار وارد کردهاند که از ایران نفت نخرند و یا کمتر وارد کنند. اما موضوع این است که امریکا نمیتواند در چند جبهه بجنگد.
مدیرکل پیشین امور خزر و آسیای میانه وزارت نفت گفت: به همین دلیل چین در نظر ندارد با سرمایهگذاری جدی در نفت و گاز ایران خود را با شرکای اروپایی و عربستانی درگیر کند و ترجیحش این است که نفت ایران را ارزان بخرد و با کالاهایی مثل اتوبوس و یا ساخت فرودگاه تهاتر کند.
نگاهی به صادرات نفت خام ایران نشان می دهد پس از تحریم های آمریکا، بیش از ۹۰ درصد صادرات نفت ایران به چین است.
کارشناس انرژی گفت: مساله خرید نفت ایران توسط چین موضوعی تثبیت شده است که ظاهراً توافق کلی بین چین و آمریکا نیز در این باره وجود دارد.
سیجیا سان، دستیار مدیر تحقیقات و تحلیل پایین دستی «اس اند پی گلوبال» اظهار کرده است: «تاکنون، جریان صادرات نفت ایران به چین طبق روال معمول ادامه دارد، اما وضعیت این صادرات در آینده، به نحوه اجرای تحریمها از سوی آمریکا بستگی خواهد داشت.»