در جریان ملی شدن صنعت نفت ایران، چندین شخصیت برجسته و تأثیرگذار نقش داشتند.

تاریخ یک قرن اخیر برای ما ایرانیان گره‌خورد‌گی عجیبی با صنعت نفت دارد. اما این مسیر از دوران حاکمیت مظفرالدین شاه قاجار آغاز شد و در سال ۱۲۸۰ خورشیدی (۱۹۰۱ میلادی) قراردادی برای اکتشاف و استخراج نفت میان دولت ایران و ویلیام ناکس دارسی بریتانیایی امضا شد که در تاریخ سیاسی ایران تحت نام قرارداد دارسی شناخته می‌شود.

دکتر مصدق در ۲۹ اسفند ۱۳۲۹ بر ۴۲ سال تاراج نفت ایران توسط انگلیسی‌ها پایان داد.