هر بار که مصرف بنزین در ایران رکورد تازهای میزند، دولتها انگشت اتهام را به سمت مردم میگیرند و نسخه همیشگی افزایش ناگهانی قیمتها را تجویز میکنند. اما آیا واقعا مردم مقصرند یا مشکل ریشهایتر است؟
وزیر نفت درباره شایعه مصرف بودجه واردات بنزین در شش ماهه نخست امسال گفت: در قانون بودجه، ۶۵ هزار میلیارد تومان (همت) برای واردات بنزین در نظر گرفته شده که تقریبا نصف اعتبارات پیشبینیشده بودجه سال ۱۴۰۳ است.
۶۰ لیتر سهمیه بنزین مهر ۱۴۰۴ خودروهای شخصی بدون هیچگونه تغییری، بامداد سهشنبه (یکم مهر) در کارتهای هوشمند سوخت شخصی شارژ میشود.
هزینه انتقال و عرضه هر لیتر بنزین به ۱۳۵۰ و گازوئیل به ۹۵۲ تومان میرسد؛ یعنی دولت از فروش هر لیتر بنزین ۱۵۰۰ تومانی تنها ۱۵۰ تومان درآمد اسمی دارد و با فروش هر لیتر گازوئیل ۳۰۰ تومانی، حدود ۶۵۲ تومان زیان میدهد. این در حالی است که با درنظر گرفتن هزینه تمامشده واقعی سوخت، زیان دولت بسیار بیشتر است و بخش عمده آن از بودجه عمومی تامین میشود.
مجموع مصرف بنزین کشور در یک هفته اخیر (۱۵ شهریور تا ۲۱ شهریور) با ثبت رکوردی تازه و میانگین مصرف روزانه حدود ۱۴۳.۷ میلیون لیتر از مرز یک میلیارد لیتر گذشت.
مجوزهای مربوط به واردات و توزیع بنزین سوپر در درگاه ملی مجوزهای کسب و کار صرفا برای اشخاص حقوقی فعال شد.
میانگین تولید روزانه بنزین کشور از شهریور ۱۴۰۳ تا تیر ۱۴۰۴ به ۱۰۳ میلیون لیتر رسیده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۵ میلیون لیتر افزایش داشته است. طبق اهداف برنامه هفتم توسعه، تولید روزانه بنزین باید تا پایان سال ۱۴۰۸ به ۱۲۹ میلیون لیتر برسد.
میانگین تولید بنزین و نفتگاز در یک سال ابتدایی دولت چهاردهم هرکدام ۵ میلیون لیتر در روز افزایش داشته که این اقدام با شتاببخشی به پروژههای توسعهای پالایشگاهی، بهینهسازی فرآیندهای تولید و افزایش بهرهوری در تأمین خوراک پالایشگاهها تحقق یافته است.
مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی ایران از رشد حدود ۷ درصدی توزیع روزانه بنزین و ثبت رکورد بیش از ۲۰۰ میلیون لیتر در یک روز خبر داد و تأکید کرد: بخش عمدهای از تولید سوخت کشور مطابق استانداردهای یورو ۴ و ۵ انجام میشود.
در سالهای اخیر، خاورمیانه با عبور از نقش سنتی خود بهعنوان صادرکننده نفت خام، اکنون در حال تبدیلشدن به یکی از قطبهای اصلی پالایش و تجارت جهانی فرآوردههای نفتی است؛ تحولی که نهتنها زیرساختهای این منطقه را متحول کرده، بلکه معادلات قیمتگذاری بنزین در سطح جهان را نیز زیر سوال برده است.
واردات بنزین سوپر با هدف تأمین نیاز خودرهای خاص و ایجاد تعادل در شبکه تأمین و توزیع بهعنوان یکی از برنامههای مدیریت بازار سوخت کشور در آستانه اجرا قرار دارد که بنابر اعلام مقام عالی وزارت نفت، بنزین سوپر مطابق قیمت وارداتی و متناسب با هزینه واردات خواهد بود و هیچگونه ارتباطی با سهمیه سوخت یارانهای ندارد.
سالهاست مینیریفاینریها هرگونه صادرات بنزین را انکار کرده و اتهام قاچاق سوخت را تکذیب میکنند؛ اما حالا مدیرعامل پتروشیمی شازند با صراحت میگوید برخی از همین واحدها بنزین به افغانستان صادر میکنند و مسیرهای خروج آنها هم از مرزهای دوغارون و میلَک است.