مهدی محسنی، کارشناس حوزه انرژی، معتقد است تفکر سوخت‌محور در وزارت نفت نسبت به ساخت پالایشگاه‌ها، تحریم‌های بین‌المللی و بی‌ثباتی در سیاست‌گذاری‌ها، سه عامل اصلی عقب‌ماندگی ایران در توسعه و حرکت به سمت احداث پتروپالایشگاه‌ها بوده‌اند.
آمار ۱.۵ میلیارد دلاری سرمایه‌گذاری سال ۱۴۰۳ نشان می‌دهد که این میزان در ۱۱ سال اخیر بی‌سابقه بوده است. اما ریشه بحران در تحریم یا کمبود ارز نیست؛ کارشناسان می‌گویند در تصمیمی است که سال‌ها پیش گرفته شد: واگذاری شتاب‌زده صنعت پتروشیمی به بخش خصوصی.
مجمع سالانه هلدینگ خلیج فارس در حالی برگزار شد که مدیران از ثبت رکورد تازه تولید و رشد فروش خبر دادند، اما چالش تامین خوراک و منابع مالی همچنان در صدر دغدغه‌ها قرار داشت. بخش پرحاشیه جلسه نیز به انتقاد از هزینه‌های باشگاه استقلال اختصاص یافت؛ موضوعی که شریعتمداری با تاکید بر «اقتصادی بودن نگاه هلدینگ به استقلال» به آن پاسخ داد.
مطابق گزارش ارائه شده در این مجمع سود خالص «فارس» در سال مالی منتهی به ۳۱ خرداد ۱۴۰۴ برابر ۱۲۶ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان بوده که نسبت به سال مالی قبل رشد چشمگیر بیش از ۶۳ درصدی داشته است.
پشت هر بطری آب معدنی، هر لباس پلاستیکی، هر رنگ و شوینده‌ای، ردپایی از صنعت پتروشیمی ایران دیده می‌شود؛ صنعتی که با چهار گروه اصلی، شریان حیاتی بسیاری از محصولات روزمره ما را شکل می‌دهد.
شهریورماه برای صنعت اوره و آمونیاک با ثبات نسبی تولید همراه بود و اغلب پتروشیمی‌ها توانستند عملکرد مثبتی ثبت کنند. با این حال، «پتروشیمی پردیس» برخلاف روند عمومی صنعت، با کاهش تولید و کمترین رشد درآمد میان رقبای خود، ضعیف‌ترین عملکرد ماه را به نام خود ثبت کرد.
مدیرعامل سازمان منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی با تأکید بر اینکه این منطقه به الگویی از تاب‌آوری، خوداتکایی و بهره‌وری در صنعت کشور تبدیل شده است، گفت: شرکت‌های فعال در منطقه با تکیه بر توان داخلی، بومی‌سازی قطعات کلیدی و مدیریت دقیق منابع، نه‌تنها تولید را حفظ کرده‌اند، بلکه در برخی محصولات رشد کمّی و کیفی نیز به ثبت رسیده است.
ایران سالانه میلیون‌ها تن متانول را با سود ناچیز به چین صادر می‌کند، در حالی که این کشور با تبدیل همان متانول به پروپیلن، «خاویار پتروشیمی»، ارزش افزوده‌ای چند صد برابری خلق کرده و به خودکفایی 96 درصدی در تولید پروپیلن دست یافته است. فرصتی که ایران می‌توانست با سرمایه‌گذاری در واحدهای MTP داخلی، زنجیره ارزش پتروشیمی خود را تکمیل کرده و از خام‌فروشی به خلق ثروت پایدار برسد.
صنعت پلیمر ایران با تکیه بر توسعه طرح‌های جدید پتروشیمی و بهره‌گیری از ظرفیت‌های عظیم نفت و گاز در مسیر جهش قرار گرفته است؛ بر اساس برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده، ظرفیت تولید پلیمر کشور تا پایان برنامه هفتم توسعه با رشد ۷ میلیون تنی به ۱۶ میلیون تن در سال می‌رسد.
در گزارش ICIS، ساینوپک چین با فروش ۷۸.۵ میلیارد دلار صدرنشین غول‌های پتروشیمی جهان شد و با ۶ شرکت چینی در میان ۳۰ رتبه اول این فهرست، برتری شرق بر غرب را نشان داد. با این حال، پشت این درخشش، سقوط ۷۷ درصدی سود خالص ۱۰۰ شرکت برتر نسبت به اوج ۲۰۲۱ پنهان است.
مصطفی سعیدی، کارشناس انرژی، با اشاره به تجربه شکست‌خورده پتروشیمی مارون در ورود به صنایع پایین‌دست، تأکید کرد که ورود به حوزه‌هایی که عمدتاً توسط بنگاه‌های کوچک و متوسط با تیم‌های 20 تا 30 نفره انجام می‌شود، برای پتروشیمی‌ها مضر است. او با انتقاد از غفلت در توسعه زنجیره پروپیلن، هشدار داد که تداوم این روند، وابستگی به واردات محصولات میانی و نهایی را تشدید می‌کند.
مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی در حکمی سامان محمودی را به‌عنوان مشاور مدیرعامل در اجرای طرح GTPP اسلام‌آباد غرب منصوب کرد.
