کارشناسان صنعت پالایش هشدار می‌دهند که ورود دولت به قیمت‌گذاری فرآورده‌های ویژه، آینده سودآوری پالایشگاه‌ها را تهدید می‌کند. به گفته مهدی محسنی، کارشناس صنعت پالایش، تجربه نشان داده است که قیمت‌گذاری دستوری نه تنها تولید را سرکوب می‌کند، بلکه حاشیه سود صنایع را از بین می‌برد و زمینه‌ساز ایجاد رانت می‌شود.
عملکرد صادراتی پتروشیمی مارون با هدایت امین امرایی در تیرماه ۱۴۰۴ با رشد قابل‌توجه در حجم و درآمد فروش همراه شد. این شرکت توانست با ثبات تولید و حضور پررنگ‌تر در بازارهای بین‌المللی، در تناژ و درآمد صادراتی بهبود چشمگیری را ثبت کند. رشدی که نشان از تقویت جایگاه محصولات کلیدی این مجموعه در بازار جهانی دارد.
پتروشیمی گچساران، پروژه‌ای عظیم با سرمایه‌گذاری یک میلیارد دلاری که قرار بود با تولید سالانه یک میلیون تن اتیلن به چهار واحد پتروشیمی دیگر خوراک برساند، پس از راه‌اندازی زودهنگام و با وجود شتاب دولت سیزدهم برای تکمیل آن، به دلیل عدم هماهنگی در برنامه‌ریزی و نبود مصرف‌کننده، گرفتار توقف و زیان شد. این پتروشیمی انتقاداتی را مورد توجه شرکت ملی صنایع پتروشیمی کرده بود و مدعی شده بود که ان‌پی‌سی یکی از عواملی است که گچساران به این وضعیت دچار شده است. اما سعید باغبانی، مدیر کنترل تولید شرکت صنایع پتروشیمی این ادعا ها را رد می‌کند.
یازده سال از آغاز پروژه NGL3100 گذشت تا سرانجام با فرمان رئیس‌جمهور امروز افتتاح شد؛ طرحی که قرار بود در سال ۱۳۹۹ به بهره‌برداری برسد، اما در نیمه ۱۴۰۴ با ظرفیت یک سوم وارد مدار شد. میلیاردها دلار هزینه و سال‌ها سوزاندن گاز در مشعل‌ها، این افتتاح را بیش از آنکه نشانه موفقیت باشد، به نمادی از فرصت‌سوزی و بیماری مزمن صنعت نفت ایران یعنی کندی و فرسایشی شدن اجرای پروژه‌ها تبدیل کرده است.
در حالی که پالایشگاه‌های هندی به دلیل ترس از تعرفه‌های تنبیهی ۲۵ درصدی آمریکا بر تمام کالاهای هندی در صورت ادامه خرید نفت خام روسیه عقب‌نشینی کرده‌اند، چین به خرید نفت خام اورال روسیه روی آورده است.
حمله پهپادی اوکراین علیه دارایی‌های انرژی روسیه، هدف بزرگ دیگری را از بین برده است؛ این بار پالایشگاه ولگوگراد لوک اویل، یکی از ده پالایشگاه بزرگ این کشور، که باعث توقف دریافت نفت خام شد.
تیرماه ۱۴۰۴ برای صنعت «الفین و پلیمر» با افت محسوس تولید همراه بود؛ مجموع تولید این گروه نسبت به سال گذشته بیش از ۱۳ درصد کاهش یافت. با این حال، افزایش نرخ تسعیر ارز و فروش انبار، درآمد پتروشیمی‌ها را به مسیر صعودی برد. تنها آریاساسول توانست در بخش تولید رشد کند و سایر شرکت‌ها با افت تناژ مواجه شدند. این ترکیب معکوس تولید و درآمد، چهره‌ای دوگانه از عملکرد تیرماه صنعت پلیمر ترسیم می‌کند.
چین با گامی تازه در بازار نفت خاورمیانه، برداشت روزانه شرکت دولتی «ژنهوا اویل» از میدان‌های نفتی ابوظبی را دو برابر کرده است؛ اقدامی که پس از تصاحب مدیریت بزرگ‌ترین میدان نفتی خشکی امارات، جایگاه این شرکت را در تجارت نفت «مربان» تقویت می‌کند.
سال ۱۴۰۲، مرگبارترین سال یک دهه اخیر در صنعت پالایش بود؛ ۱۲ کارگر در حین کار جان دادند. بر اساس گزارش‌ها، در دوره مدیریت جلیل سالاری، مدیرعامل پیشین شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی، رکورد سیاه ۱۹ کشته ثبت شد؛ اما حتی یک مسئول هم در دولت سیزدهم بازخواست نشد. جالب آن است، همان مدیرانی که در خونبارترین سال‌ها سکوت کردند، امروز طلبکارانه در قامت منتقد ظاهر می‌شوند.
جنگ کوتاه‌مدت ۱۲ روزه میان ایران و رژیم صهیونیستی، برخلاف پیش‌بینی‌ها، نتوانست بازار جهانی نفت را به هم بریزد. این اتفاق نشان داد که خاورمیانه دیگر تنها تعیین‌کننده قیمت‌های جهانی نفت نیست. در گفت‌وگو با حسین میرافضلی، کارشناس حوزه انرژی، به بررسی این تحول بزرگ و آینده بازار انرژی پرداخته‌ایم. او از رشد خیره‌کننده انرژی‌های تجدیدپذیر، به‌ویژه خورشیدی، و کاهش وابستگی جهان به نفت سخن می‌گوید و معتقد است که این تغییرات، نه‌تنها بازار انرژی، بلکه معادلات سیاسی و ژئوپلیتیک جهانی را دگرگون خواهد کرد. آیا عصر انحصار نفت خاورمیانه به پایان رسیده است؟
هدایت‌الله خادمی، کارشناس انرژی اظهار کرد: ما کشوری هستیم که هم نفت خام می‌فروشیم و هم بنزین وارد می‌کنیم. به جای آنکه تلاش کنیم نفت را به فرآورده‌های باارزش‌تر تبدیل کنیم، آن را خام و ارزان می‌فروشیم. چین و آمریکا هرچقدر نفت دارند، چندین برابرش را از خارج می‌خرند تا به کالای باارزش تبدیل کنند؛ اما امروز می‌بینیم کشور ما در همه حوزه‌های زیربنایی و اقتصادی فرسوده شده است.
با قرارداد ۲.۵ میلیارد دلاری شرکت چینی CPECC برای پروژه خط لوله آب دریا در بصره، سایه نفوذ چین بر منابع عظیم نفت و گاز عراق سنگین‌تر شده است. در حالی که شرکت‌های چینی یک‌سوم ذخایر و دوسوم تولید نفت عراق را در دست دارند، آیا این گام جدید نشانه‌ای از برنامه‌ریزی پکن برای تسلط کامل بر پروژه حیاتی تأمین آب دریا (CSSP) و کنارزدن غرب از این میدان استراتژیک است؟
