عملکرد شرکتهای روانکار در دیماه نشان داد که این صنعت توانسته از افزایش نرخ دلار برای رشد درآمدی خود به بهترین نحو ممکن استفاده کند؛ به طوری که تمامی شرکتهای این صنعت بر مدار رشد درآمد قرار گرفتند. در این میان، نفت ایرانول و پارس پیشتاز بودند و بیشترین افزایش فروش را نسبت به دیماه سال گذشته ثبت کردند. در مقابل اما عملکرد تولید شرکتهای این صنعت چنگی به دل نزد و تنها یکی از روانکارها تولید خود را افزایش داد.
طبق صورتهای مالی پتروشیمیهای بورسی در ۹ ماهه سال، نیمی از صنعت پتروشیمی با بحران سودسازی روبهرو شد؛ افزایش هزینههای تولید، کمبود گاز و رشد قیمت خوراک سود بسیاری از شرکتها را کاهش داد. اما در این میان، برخی پتروشیمیها با کنترل هزینهها و بهرهگیری از افزایش نرخ ارز، رشد سودآوری را رقم زدند. این شکاف عمیق بین برندگان و بازندگان، زنگ خطر جدی برای آینده صنعت پتروشیمی است.
در حالی که پتروشیمیهای نوری و بوعلی سینا در ۹ ماهه امسال با افزایش تولید و فروش، مسیر رشد درآمد و سودسازی را برای خود هموار کردند، دو پتروشیمی فارابی و اصفهان در چاله افت تولید و جهش هزینهها گرفتار شدند. این تضاد آشکار، نشان میدهد در بازار چالشی پتروشیمی، تنها شرکتهایی که بتوانند هزینههای خود را کنترل و تولید را حفظ کنند، در مسیر رشد باقی خواهند ماند.
بررسی عملکرد اورهسازان در ۹ ماهه ابتدایی امسال نشان میدهد که پتروشیمی خراسان با کاهش بهای تمامشده تولید، موفق به افزایش ۴۵ درصدی سود خالص خود شده است. در مقابل، پتروشیمی کرمانشاه با رشد هزینهها و افت تولید، بیشترین کاهش سود را تجربه کرده است.
در ۹ ماهه ۱۴۰۳، صنعت روانکار با رشد ۱۳ درصدی سود خالص، بر خلاف دوره ۶ ماهه عملکردی مثبت به ثبت رساند. در این میان، نفت سپاهان با افزایش ۳۳ درصدی سود خالص، بهترین عملکرد را داشت و دنبال آن، نفت ایرانول و نفت بهران نیز با رشد سودآوری همراه بودند. در مقابل، نفت پارس با کاهش ۱۷ درصدی سود خالص، ضعیفترین عملکرد را میان چهار روانکار بورسی داشت.
صورتهای مالی ۹ ماهه پلیمرسازان، داستانی از دو مسیر متفاوت را روایت میکند؛ در حالی که مارون با جهش ۱۹۸ درصدی در سودسازی درخشید، شازند و تندگویان با افت سنگین سود خالص به مرز زیان رسیدند. از قطعی گاز تا جهش سنگین هزینههای تولید، همگی سودسازی صنعت پلیمر را تهدید میکنند و پتروشیمیهای این صنعت با عملکرد خود، دو مسیر مخالف را در سودسازی طی کردند.
پالایشگاههای بورسی کشور در ۹ماهه ۱۴۰۳ به دلیل افزایش هزینه خوراک، دستمزد و قیمتگذاری دستوری با افت شدیدی در سودسازی روبهرو شدند. بهطوری که سود خالص صنعت پالایشی در این مدت ۴۰ درصد کاهش یافته است. در این میان، پالایشگاه تبریز با رشد ۲۳ درصدی سود خالص تنها شرکتی بود که توانست از این روند نزولی فاصله بگیرد.
با وجود کاهش تولید ۱۴پتروشیمی در آذرماه به دلیل قطعی گاز و ناترازی انرژی، رشد قیمت دلار و نرخهای جهانی، درآمد صنعت پتروشیمی را بهطور چشمگیری افزایش داد. طبق گزارشها، درآمد ۲۴ پتروشیمی بورسی در آذرماه به ۷۰ هزار میلیارد تومان رسید که ۷۷ درصد بیشتر از مدت مشابه سال گذشته است.
رقابت نفسگیر شرکتهای یوتیلیتی بورس در سایه تحولات نرخگذاری، فجر انرژی را در مسیر رشد هفت درصدی تولید قرار داده است. با این وجود تصمیمات اخیر دیوان عدالت اداری، چشمانداز این صنعت استراتژیک را در هالهای از ابهام قرار داده و بررسی عملکرد این غولهای صنعتی، از همیشه جذابتر شده است.
قطعی گاز ناشی از کمبود گاز در آذرماه ۱۴۰۳، پتروشیمیهای اورهساز را به خاموشی کشاند و تولید این صنعت را با افت ۴۵درصدی همراه کرد. در حالی که درآمدزایی برخی پتروشیمیهای صنعت اوره به لطف فروش ذخایر انبارها رشد داشت، توقف تولید آذرماه همچنان چالشی جدی برای این صنعت به حساب میآید و افت درآمدزایی و سودسازی آن محتمل است.
در آذر ۱۴۰۳، صنعت روانکار شاهد رکوردشکنی نفت سپاهان و پارس در افزایش درآمد ماهانه بود؛ بهطوری که این دو شرکت به ترتیب رشد ۷۳ و ۵۶ درصدی را نسبت به آذر سال گذشته ثبت کردند. با این حال، تنها نفت ایرانول توانست در بخش تولید با رشد ۴.۹ درصدی عملکرد مثبتی از خود نشان دهد. این تضاد میان رشد درآمد و کاهش تولید، تاثیر مستقیم نرخ ارز بر این صنعت را نمایان میسازد.
در آذرماه ۱۴۰۳ پتروشیمیهای صنعت الفین و پلیمر روند قابل توجهی در تولید و درآمد داشتند؛ به طوری که تمامی پتروشیمیهای این گروه در آذر امسال رشد درآمد را تجربه کردند. همچنین تنها چهار پتروشیمی در این ماه کاهش تولید داشتند که خبر خوبی برای صنعت پلیمر به حساب میآید.
