جولان عربستان در میادین مشترک/ میدان فرزاد A دیگر برای ایران اقتصادی نیست

به گزارش اختصاصی انرژی پرس، حکایت میادین مشترک نفت و گاز، حکایت اسفباری است که در طول سالیان سال، بی‌توجهی، بی‌کفایتی و عدم سرمایه‌گذاری، به نقطه‌ای رسیده است که به نظر می‌رسد باید واژه‌ی «مشترک» را از پایان آن حذف کرد چرا که تنها همسایگان ایران از این میادین سود می‌برند؛ نمونه‌اش میدان فرزاد A و میدان فرزاد B است؛ میادینی که سال‌هاست به حال خود رها شده‌اند تا به جای ایران، همسایگان از آن سود ببرند.
به همان میزان که ایران در برداشت از میادین مشترک عقب است، کشورهای همسایه از این فرصت نهایت استفاده را می‌کنند. دو میدان فرزاد A و فرزاد B دو میدان مستقر در ایران و مشترک با عربستان هستند که متأسفانه در سال‌های اخیر، هیچ کار خاصی روی آن‌ها انجام نگرفته است. اگرچه در گذشته، شرکت فلات قاره برای توسعه‌ی این میدان با شرکت‌های هندی، کانادایی و برخی کشورهای دیگر وارد مذاکره شده بود اما بعدها متوقف شد و تا امروز نیز وضعیت تغییری نکرده است.

فرصت‌سوزی در میدان فرزاد A

عربستان از سال‌ها گذشته در حال برداشت از میدان فرزاد A است و این برداشت به اندازه‌ای بالاست که به گفته‌ی کارشناسان، فشار گازی در آن منطقه کاهش و گاز به سمت عربستان مهاجرت کرده است. با این کاهش شدید فشار گازی، میدان فرزاد A دیگر برای ایران اقتصادی نیست. این بدان معناست که ایران با سوءمدیریت مدیران نفتی، یک میدان گازی را دو دستی تقدیم عربستان کرده است. البته باید یه این نکته توجه داشت که مسئله میادین مشترک مربوط به یک دولت نیست و تمامی دولت‌ها در از دست دادن این سرمایه‌های ملی مقصر هستند.

خطر از دست رفتن میدان فرزاد B

فرزاد B میدان مشترک دیگری با عربستان است که در سال ۲۰۱۲ کشف شده؛ این میدان دارای گاز و میعانات گازی بسیاری است و عربستان از سال ۲۰۱۳، برداشت از آن را آغاز کرده است. حجم این میدان ۲۲ تریلیون فوت مکعب است که حدود ۶۰ درصد آن قابل استخراج است. در این سال‌ها ایران توانسته از این میدان یک و یک دهم میلیارد فوت مکعب برداشت انجام دهد. چندین قرارداد با سرمایه‌گذاران هندی‌ و … منعقد شده اما در نهایت پروژه‌ای اجرا نشده است. قرار بر این بود که شرکت پتروپارس با همکاری هندی‌ها در حدود ۲۸ میلیون متر مکعب گاز ترش از این میدان برداشت کند که میعانات گازی آن جدا و گاز آن را نیز از طریق تأسیسات خشکی به پالایشگاه‌های پارس جنوبی منتقل کند اما متاسفانه این برنامه نیز عملی نشد. باتوجه به برداشت بسیار بالای عربستان، اگر ظرف یکی دو سال آینده، درخصوص میدان فرزاد B کاری نکنیم، دیگر برای ما قابل برداشت نخواهد بود.

وضعیت اسفبار ایران در میادین مشترک

وضعیت ایران در میادین مشترک نفتی نیز اسفبار است، عربستان در میدان فروزان، که یک میدان نفتی است روزانه ۵۵۰ هزار بشکه برداشت می‌کند در حالی که ایران تنها توان برداشت ۳۰ هزار بشکه نفت از آن میدان دارد. همینطور در لایه‌ی نفتی پارس جنوبی، ایران هیچ نقشی ندارد و قطر در حال برداشت از آن است.

چالش‌های میدان آرش

آرش میدان مشترک دیگری است که حتی همسایگان مالکیت ایران بر این میدان را به رسمیت نمی‌شناسند. ماجرای میدان نفتی و گازی آرش، از دهه هفتاد آغاز می‌شود، در آن زمان نصب دکل حفاری در این میدان با واکنش‌های تندی از سوی کویت و عربستان مواجه شد و تا امروز نیز این مناقشه ادامه دارد. از ابتدای سال جاری اختلافات بر سر مالکیت میدان آرش با اعلام آمادگی شرکت ملی نفت ایران برای آغاز عملیات حفاری در این میدان افزایش یافته است. کویت و عربستان حق ایران بر میدان گازی آرش را به رسمیت نمی‌شناسند و آن را رد کرده‌اند.

تاراج میادین مشترک

میادین مشترک سرمایه ‌های ملی هستند که نباید در برداشت از آنها لحظه ‌ای درنگ کرد. ایران چندین دهه، فرصت برداشت را از دست داده و به تماشای تاراج میادین مشترک خود با کشورهای همسایه نشسته است. به جرات می‌توان گفت مهم‌ترین دلیل آن تحریم صنعت نفت است، روزگاری تحریم را نعمت می‌خوانند، نعمتی که به کشورهای همسایه در تاراج ثروت ملی ایرانیان  کمک کرده است.