میدان نفتی آزادگان در محاصره خانه سالمندان صنعت نفت

به گزارش «انرژی پرس»، شرکت دشت آزادگان اروند که به خانه سالمندان نفت معروف است روی پروژه توسعه میدان آزادگان دست گذاشته که از توان مالی‌اش خارج است. این تمام ماجرایی است که امروز در مهمترین میدان مشترک نفتی ما با عراق جریان دارد.

از ژاپن تا چین؛ سرگردانی یک میدان بزرگ

داستان آزادگان به سال ۸۲ برمی‌گردد، زمانی که سید محمد خاتمی طی سفری به ژاپن با یک وام ۴ میلیارد دلاری کم‌ بهره، توسعه میدان را به آنها سپرد. اما با شدت گرفتن تحریم‌ها در دوره احمدی نژاد، سهمشان را از ۷۰ درصد به ۱۰ درصد کاهش دادند تا حضورشان صوری بماند و با رفع تحریم ها برگردند.

وزارت نفت ژاپنی‌ها را کنار گذاشت و پروژه به را به شرکت پتروایران سپرد که تا پایان سال ۸۷ تولید در این میدان را به ۵۰ هزار بشکه در روز رساند.

اما دولت دهم یعنی، چینی‌ها را وارد این پروژه کرد که سهم ۷۰ درصدی داشتند، اما بعدها مشخص شد طبق قراردادشان در میدان مجنون با عراق اصلا اجازه نداشتند در میدان مشترک با شریک بغداد کار جدی انجام دهند.

همین شد که آزادگان برای چند سال فقط وقت تلف کرد؛ تولید از ۵۰ هزار به ۲۰ هزار افت کرد چون توسعه واقعی انجام نشد، میدان افت کرد و عقب ماند.

دوره‌ای که آزادگان نفس تازه کرد

تنها دوره‌ای که آزادگان روی ریل افتاد از سال ۹۳ بود؛ زمانی که صبا اروند زیرمجموعه صندوق بازنشستگی نفت وارد شد و با تامین مالی از صندوق توسعه ملی، شرکت متن را به‌عنوان مجری قرار داد.

تا امروز نتیجه روشن و قابل اندازه‌گیری بود، حفر بیش از ۲۰۰ حلقه چاه، تولید ۱۸۰ هزار بشکه نفت در روز، تنها ۳ میلیارد دلار هزینه توسعه و در مقابل ۲۴ میلیارد دلار درآمد. ساختاری که هم کار می‌کرد، هم پول داشت، هم مصوبه رسمی شورای اقتصاد را تا سال ۱۴۰۵ داشت.

آزادگان در دست کنسرسیوم بانکی

اما دولت قبل تصمیم گرفت پروژه را از همان ساختار نسبتا موفق خارج کند و مسیر تازه‌ای برود؛ قراردادی ۱۱ میلیارد دلاری برای توسعه یکپارچه میدان مشترک آزادگان میان شرکت ملی نفت و «دشت آزادگان اروند» امضا شد؛ شرکتی که از ۹ عضو حقیقی تشکیل شده و اغلب آن‌ها نمایندگان هشت بانک بزرگ کشورند؛ از جمله ملی، سپه، ملت، پارسیان، تجارت و شهر.

از همان ابتدا توان مالی‌ این کنسرسیوم بانکی زیر سؤال بوده، صندوق توسعه ملی حاضر نشده به درخواست وام آنها پاسخ بدهد، و مجموع نقدینگی بانک‌های باقی ‌مانده هم به ۵۰۰ میلیون دلار نمی‌رسد.

قرارداد به شکل IPC امضا شده؛ مدلی که همیشه پروژه‌ها را چند برابر گران‌تر کرده و حالا وزارت نفت هنوز از ابلاغ رسمی این قرارداد خودداری می‌کند، چون می‌داند اگر این شرکت به میدان ورود کند و زمین‌گیر شود، آزادگان دوباره عقب می‌افتد، آن هم در شرایطی که عراق هر روز برداشتش را از این میدان مشترک افزایش می‌دهد.

اما چرا وقتی یک ساختار موفق، با پول آماده، مصوبه قانونی، و عملکرد ثابت ‌شده وجود دارد، باید آن را کنار گذاشت و پروژه را سپرد به شرکتی که نه منابع دارد، نه تجربه، و نه پشتوانه؟ چرا باید میدان آزادگان، که سال‌ها با دست‌انداز جلو رفت، دوباره تبدیل شود به آزمایشگاه یک شرکت ناتوان که حتی نمی‌تواند یک میلیارد دلار هم جمع کند؟

اگر آزادگان دوباره زمین‌گیر شود، اگر توسعه ۱۸۰ هزار بشکه‌ای متوقف بماند و تولید به ۳۲۰ هزار نرسد، این‌بار دیگر نه ژاپنی‌ها مقصرند و نه چینی‌ها. این‌بار اشتباه کاملا داخلی است؛ اشتباهی که می‌تواند حق ایران از یکی از مهم‌ترین میدان‌های مشترک را برای سال‌ها از بین ببرد.