صندوق نفت آذربایجان نفوذ خود را در بازارهای خصوصی اروپا گسترش می‌دهد

به گزارش انرژی پرس و به نقل از یورو نیوز، صندوق نفت دولتی آذربایجان (SOFAZ) در حال افزایش سرمایه‌گذاری‌های خود در اروپا است، زیرا به دنبال فراتر رفتن از حوزه سنتی مبتنی بر هیدروکربن‌هاست. این صندوق حاکمیتی که در سال ۱۹۹۹ برای مدیریت درآمدهای نفت و گاز آذربایجان تأسیس شد، اکنون دارایی‌هایی در بیش از ۶۰ کشور دارد. سبد سرمایه‌گذاری آن شامل اوراق بهادار بورسی و همچنین پروژه‌های زیرساختی و انرژی تجدیدپذیر است.

در اکتبر ۲۰۲۵، SOFAZ مبلغ ۵۰ میلیون پوند (۵۷ میلیون یورو) در فرودگاه گتویک لندن سرمایه‌گذاری کرد؛ معامله‌ای مشترک با Global Infrastructure Partners که بخشی از بلک‌راک است. گتویک سالانه بیش از ۴۰ میلیون مسافر را جابه‌جا می‌کند و قصد دارد ظرفیت خود را تا اواخر دهه ۲۰۳۰ به ۷۵ میلیون مسافر برساند.

این سرمایه‌گذاری به صندوق سهمی در یک فرودگاه بزرگ بریتانیا می‌دهد؛ در زمانی که بسیاری از سرمایه‌گذاران حاکمیتی به دنبال درآمد بلندمدت مرتبط با تورم هستند.

SOFAZ همچنین ۴۹ درصد سهام ۱۴ نیروگاه خورشیدی در ایتالیا را که توسط Enfinity Global اداره می‌شوند، خریداری کرده است؛ نیروگاه‌هایی با ظرفیت ترکیبی ۴۰۲ مگاوات. این نیروگاه‌ها تحت قراردادهای بلندمدت خرید برق فعالیت می‌کنند که به گفته صندوق، جریان نقدی قابل پیش‌بینی فراهم می‌کنند .

«این معاملات بازتاب تکامل گسترده‌تری در میان سرمایه‌گذاران حاکمیتی است: تمرکز کمتر بر مقیاس و بیشتر بر همکاری استراتژیک، جایی که حاکمیت، تخصص و سرمایه بلندمدت همگرا می‌شوند»، مدیر اجرایی SOFAZ، اسرافیل محمدوف، به یورونیوز گفت.

او گتویک را «یک مرکز حمل‌ونقل اصلی با چارچوب نظارتی تثبیت‌شده» توصیف کرد و افزود: «ایتالیا همچنان یکی از پویاترین بازارهای انرژی تجدیدپذیر اروپا است. ۱۴ نیروگاه خورشیدی در ایتالیا تحت قراردادهای بلندمدت PPA فعالیت می‌کنند و جریان نقدی پایدار تضمین می‌کنند»، محمدوف ادامه داد.

نقشه راهی برای تاب‌آوری اقتصادی بیشتر
مقامات باکو این تغییر را بخشی از تلاش گسترده‌تر برای تنوع‌بخشی اقتصاد و کاهش وابستگی به نفت معرفی می‌کنند.

صندوق می‌گوید چنین سرمایه‌گذاری‌هایی برای حمایت از برنامه‌های بلندمدت آذربایجان برای تنوع‌بخشی از نفت و گاز طراحی شده‌اند و با استراتژی آذربایجان ۲۰۳۰: اولویت‌های ملی برای توسعه اجتماعی-اقتصادی همخوانی دارند؛ استراتژی‌ای که خواستار رشد پایدارتر و تاب‌آوری اقتصادی بیشتر است.

«برای SOFAZ، چنین سرمایه‌گذاری‌هایی فرصت‌طلبانه نیستند — آنها تجلی فلسفه سرمایه‌گذاری ما هستند. با مشارکت در دارایی‌های تاب‌آور و درآمدزا، صندوق هم از پایداری جهانی و هم از تاب‌آوری سبد سرمایه‌گذاری حمایت می‌کند و تضمین می‌کند که ثروت منابع آذربایجان ارزش پایداری برای نسل‌های آینده به ارمغان بیاورد»، محمدوف ادامه داد.

رشد قوی در سال ۲۰۲۵
تا ۳۰ سپتامبر ۲۰۲۵، SOFAZ دارایی‌هایی به ارزش ۷۰.۲ میلیارد دلار (۶۰.۹ میلیارد یورو) گزارش کرد که نسبت به ابتدای سال ۱۶.۹ درصد افزایش یافته است. صندوق می‌گوید این رشد ناشی از سود بازار، تغییرات ارزی و تخصیص دارایی‌هاست.

در نه ماه نخست سال ۲۰۲۵، صندوق ۵.۲ میلیارد منات (حدود ۲.۷ میلیارد یورو) درآمد سرمایه‌گذاری کسب کرد که عمدتاً از بازارهای سهام و اوراق قرضه جهانی به دست آمد. این رشد با بازده سرمایه‌گذاری قوی، تغییرات ارزی مطلوب و تخصیص دارایی منضبط پشتیبانی شد.

آماده‌سازی برای رشد پایدار
صندوق با گروه‌های مالی بزرگ از جمله بلک‌راک، بروکفیلد، جی‌پی مورگان، فرانکلین تمپلتون، بلک‌استون، نوبرگر برمن و KKR همکاری می‌کند و به معامله‌هایی دسترسی دارد که به تنهایی قادر به یافتن آنها نیست. حامیان این استراتژی استدلال می‌کنند که سرمایه‌گذاری بخشی از درآمدهای نفت آذربایجان در زیرساخت‌ها و انرژی‌های تجدیدپذیر خارجی، از بودجه عمومی در برابر نوسانات قیمت کالاها محافظت می‌کند.

با این حال، منتقدان اشاره می‌کنند که شفافیت سرمایه‌گذاری‌های صندوق‌های ثروت حاکمیتی در سطح جهانی ناهموار است و آزمون واقعی این خواهد بود که آیا صندوق‌هایی مانند SOFAZ می‌توانند پس از تغییر چرخه فعلی در بازارهای خصوصی، بازده پایداری ارائه دهند.