گوی شناور چیست و چگونه نفت ایران را به جهان می‌رساند؟+فیلم

به گزارش «انرژی پرس»، در آب‌های آرام خلیج فارس، جایی دور از ساحل، گوی‌های شناور (SPM) به‌عنوان حلقه اتصال دریا و خشکی، نقش کلیدی در صادرات نفت ایران ایفا می‌کنند. این سازه‌های فلزی، که با مهندسی معکوس در داخل کشور ساخته شده‌اند، نه‌تنها محدودیت‌های بندری را دور زده‌اند، بلکه با هزینه‌ای اندک، جریان صادرات نفت ایران را در برابر تحریم‌ها و چالش‌های طبیعی حفظ کرده‌اند.

قلب تپنده صادرات نفت

گوی شناور یا Single Point Mooring (SPM) سکویی است که امکان بارگیری نفت و میعانات گازی را برای نفتکش‌های عظیم‌الجثه بدون نیاز به بندر فراهم می‌کند. این فناوری که در دهه ۱۹۵۰ در اروپا توسعه یافت، با طراحی چرخان ۳۶۰ درجه‌ای خود، به کشتی‌ها اجازه می‌دهد در برابر باد و امواج مقاومت کنند. در ایران، این سازه‌ها از زمان جنگ تحمیلی، زمانی که اسکله‌ها هدف حملات قرار داشتند، به کار گرفته شدند. مناطق نفت‌خیز جنوب، خارگ، بهرگان، لاوان و عسلویه از جمله نقاطی هستند که از این فناوری بهره می‌برند.

عملکرد فنی و نقش استراتژیک

امروزه گوی‌های شناور در فازهای ۶، ۷ و ۸ پارس جنوبی با شش رشته زنجیر در عمق ۴۳ متری دریا مهار شده‌اند و هر ساعت بیش از پنج‌هزار مترمکعب میعانات گازی را از طریق لوله‌های زیرسطحی به نفتکش‌ها منتقل می‌کنند. این سازه‌ها که بدون تماس با اسکله عمل می‌کنند، نه‌تنها کارایی بالایی دارند، بلکه هزینه ساخت آن‌ها به‌مراتب کمتر از احداث اسکله‌های صادراتی است.

خودکفایی در سایه تحریم‌ها

اهمیت گوی‌های شناور تنها به عملکرد فنی آن‌ها محدود نمی‌شود. در حالی که این فناوری زمانی در انحصار چند کشور بود و در فهرست تحریم‌ها علیه ایران قرار داشت، مهندسان ایرانی با تکیه بر دانش بومی، موفق به طراحی و ساخت محورهای چرخان، شیلنگ‌های شناور و سیستم‌های مهار زیرسطحی شدند. این دستاورد، ایران را به یکی از معدود کشورهای دارای این فناوری تبدیل کرده است.

آینده صادرات نفت ایران

گوی‌های شناور با کارایی بالا و هزینه پایین، به ستون اصلی صادرات نفت ایران بدل شده‌اند. این سازه‌ها نه‌تنها محدودیت‌های جغرافیایی و عمق کم آب‌های ساحلی را برطرف کرده‌اند، بلکه در برابر تحریم‌ها و چالش‌های لجستیکی، جریان صادرات نفت کشور را تضمین کرده‌اند. در دنیایی که انرژی حرف اول را می‌زند، گوی‌های شناور ایران پلی است که نفت خلیج فارس را به بازارهای جهانی می‌رساند.