سرگردانی ۱.۲ میلیارد بشکه نفت خام در دریا؛ مازاد نفت جهانی

به گزارش انرژی پرس و به نقل از اویل پرایس، میزان نفت در حال حمل توسط نفتکش‌ها به بالاترین سطح از سال ۲۰۱۶ رسیده است و این موضوع نگران‌کننده است، زیرا نشان‌دهنده وجود نفت بیش از حد و مصرف نشدن آن است. بلومبرگ این هفته با استناد به داده‌های ورتکسا این موضوع را گزارش داد. اما چین پیام متفاوتی دارد: این کشور در حال ساخت مخازن نفتی بیشتری برای افزایش ذخایر خود است، آن هم به مقدار زیاد، که روایت دیگری را نشان می‌دهد.

داده‌های ورتکسا که بلومبرگ به آن اشاره کرده، نشان می‌دهد که ۱.۲ میلیارد بشکه نفت خام در دریا در حال جابه‌جایی است. الکس لانگلی از بلومبرگ اشاره کرد که این بالاترین میزان نفت در حال حمل از سال ۲۰۱۶ است و نتیجه افزایش تولید کشورهای کلیدی است. با این حال، نفت در دریا به این معنا نیست که به دلیل نبود فضای ذخیره‌سازی در خشکی، در دریا ذخیره شده است. در واقع، داده‌های ۱.۲ میلیارد بشکه‌ای ورتکسا شامل نفت ذخیره‌شده در مخازن شناور نیست. اما وقتی ذخیره‌سازی شناور به این مقدار اضافه شود، حجم نفت در دریا حتی بیشتر می‌شود—بیشترین مقدار از سال ۲۰۲۰، به گفته لانگلی از بلومبرگ.

این وضعیت برای طرفداران افزایش قیمت نفت (نفت‌بازها) و تولیدکنندگان خوشایند نیست. این تصویر نشان می‌دهد که بیشتر نفت در دریا از جایی به جای دیگر منتقل می‌شود تا مشتری پیدا کند، نه اینکه پس از عقد قرارداد از فروشنده به خریدار منتقل شود. این موضوع در نهایت نشان‌دهنده کمبود تقاضا در برابر عرضه است.

با این حال، لانگلی در همان گزارش اشاره می‌کند که «تاکنون، بخش زیادی از مازاد عرضه نفت در سال جاری توسط چین جذب شده است، که از ابتدای سال ۲۰۲۵ مشغول ذخیره‌سازی بشکه‌های نفت بوده است.» طبق آخرین اخبار از چین، این کشور قصد دارد ذخیره‌سازی را افزایش دهد. شرکت‌های انرژی دولتی چین در حال ساخت ۱۱ سایت ذخیره‌سازی جدید برای نفت خام در سال جاری و ۲۰۲۶ هستند. رویترز گزارش داد که صنعت انرژی چین از روند کنونی قیمت‌های پایین نفت استفاده می‌کند و در حال ذخیره‌سازی این کالا است. ظرفیت ذخیره‌سازی جدیدی که در این دو سال اضافه خواهد شد، حدود ۱۶۹ میلیون بشکه است، در مقایسه با ۱۸۰ تا ۱۹۰ میلیون بشکه ظرفیتی که بین سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴ اضافه شده بود.

چین، به‌عنوان بزرگ‌ترین واردکننده نفت خام جهان، از ابتدای سال روزانه نزدیک به یک میلیون بشکه نفت ذخیره کرده است. در واقع، ذخیره‌سازی باعث افزایش واردات شده، حتی با وجود کمبود تقاضای داخلی، طبق تحلیل‌گرانی که تفاوت بین واردات نفت چین و فعالیت پالایشگاه‌های آن را برای بررسی تقاضا رصد می‌کنند. این تحولات این سؤال را مطرح می‌کند: چرا چین این کار را انجام می‌دهد وقتی عرضه در حال افزایش و قیمت‌ها در نتیجه پایین‌تر خواهد بود؟

پاسخ ممکن است به آگاهی چین از عدم قطعیت در دنیای نفت، به‌ویژه در روند تولید، مربوط باشد. نفت شیل آمریکا به‌عنوان دلیل اصلی کاهش قیمت‌ها در کنار لغو محدودیت‌های تولید اوپک‌پلاس مطرح شده، اما رشد تولید شیل آمریکا در حال کند شدن است—همان‌طور که همیشه با کاهش قیمت‌ها این اتفاق می‌افتد. سپس اوپک‌پلاس و ظرفیت مازاد آن مطرح است. چند سال پیش، این ظرفیت مازاد دلیلی برای آرامش در مورد امنیت عرضه بود، زیرا در صورت کمبود نفت، اوپک‌پلاس می‌توانست از این ظرفیت استفاده کند.

اما حالا، پس از حدود سه سال محدودیت تولید، بازگشت به رشد باعث کاهش این ظرفیت مازاد شده است. در صورت افزایش ناگهانی تقاضا، اوپک‌پلاس نمی‌تواند به همان قدرت قبلی پاسخ دهد، همان‌طور که رویترز در گزارش دیگری این هفته اشاره کرد. در واقع، رون بوسو، مفسر انرژی این نشریه، نوشت که اوپک‌پلاس به‌طور مداوم از اهداف افزایش تولید خود عقب مانده است. این می‌تواند در صورت تقاضای قوی نگران‌کننده باشد، زیرا نشان می‌دهد ظرفیت مازاد به اندازه‌ای که قبلاً تصور می‌شد، وجود ندارد.

آژانس بین‌المللی انرژی ظرفیت مازاد را به‌عنوان «سطوح ظرفیتی که می‌توان ظرف ۹۰ روز به آن رسید و برای مدت طولانی حفظ کرد» تعریف کرده و آن را دلیلی برای عدم خوش‌بینی بیش از حد به نفت ذکر کرده بود، در حالی که اوپک‌پلاس حدود ۵ درصد از عرضه جهانی را در واکنش به کاهش قیمت‌ها قطع کرد—هرچند اوپک‌پلاس اعلام کرد که قصدی برای استفاده از این ظرفیت ندارد.

اکنون، نفت در دریا به‌عنوان دلیلی برای انتظار عرضه بیشتر در میان تقاضای ضعیف مطرح شده است—هرچند بسیاری از این نفت در دریا ممکن است در حال انتقال از مبدأ به مقصد مصرف باشد.

در همین حال، هر اشاره به تحریم‌های جدید علیه صنعت انرژی روسیه قیمت نفت را بالا می‌برد، که نشان‌دهنده حساسیت معامله‌گران به امنیت عرضه است. این به نوبه خود نشان می‌دهد که مازاد عرضه شاید آن‌قدر که به نظر می‌رسد قطعی نباشد.