بحران اکسیژن، پتروشیمی‌های عسلویه را فلج کرده است +فیلم

به گزارش «انرژی‌پرس»، عسلویه، قلب تپنده پتروشیمی ایران، این روزها حال خوشی ندارد. واحدهایی که سال‌ها با افتخار روی نقشه انرژی کشور می‌درخشیدند، حالا درگیر بحرانی هستند که کمتر کسی انتظارش را داشت: کمبود اکسیژن صنعتی. پتروشیمی‌ها که هر زمستان به دلیل محدودیت گاز با مشکل مواجه می‌شوند، این بار حتی در روزهای گرم سال نیز به زحمت نفس می‌کشند. از متانول‌ساز آپادانا در هلدینگ خلیج فارس تا مجتمع‌هایی مانند سبلان، همگی قربانی ضعف زیرساختی شده‌اند که باید سال‌ها پیش حل می‌شد.

شرکت مبین انرژی، بزرگ‌ترین تأمین‌کننده خدمات یوتیلیتی در منطقه، در بهترین حالت تنها می‌تواند ۴۰ درصد اکسیژن موردنیاز واحدهایی چون آپادانا را تأمین کند؛ موضوعی که عمق بحران در عسلویه را نشان می‌دهد. ماجرا از پروژه‌ای به نام «دماوند» آغاز شد؛ طرحی که قرار بود خیال مجتمع‌ها را بابت تأمین اکسیژن، برق و بخار راحت کند اما هیچ‌گاه به موقع به بهره‌برداری نرسید.

یک کارشناس باسابقه در گفت‌وگو با انرژی‌پرس تأکید کرد: «دماوند تعهد داده بود پلنت اکسیژن را پیش از ورود مجتمع‌های جدید آماده کند اما این کار انجام نشد. حالا واحدهایی مثل آپادانا، مرجان، کیمیا، آرین متانول و سبلان بدون اکسیژن کافی با ظرفیت پایین کار می‌کنند و حتی برخی مجبورند از استان بوشهر اکسیژن بخرند تا خطوط تولیدشان متوقف نشود.»

به گفته او، زمانی که اکسیژن در منطقه کم می‌شود، مجتمع‌ها سهمیه‌بندی می‌شوند و تولید به همان نسبت کاهش می‌یابد. این یعنی سرمایه‌گذاری‌های چند میلیارد دلاری نه‌تنها توجیه اقتصادی خود را از دست می‌دهند بلکه بازار صادراتی ایران نیز در رقابت با کشورهایی چون چین و قطر به خطر می‌افتد.

کارشناسان می‌گویند کمبود اکسیژن، پتروشیمی‌ها را از نقطه سودآوری به سراشیبی زیان کشانده است. آن‌ها این شرایط را به رانندگی با خودروی لوکس در اتوبان اما با سرعت ۴۰ کیلومتر تشبیه می‌کنند؛ میلیاردها دلار سرمایه‌گذاری شده اما مجتمع‌ها نه گاز کافی دارند، نه اکسیژن. نتیجه آنکه تنها ۵۰ تا ۶۰ درصد ظرفیت اسمی فعال است و این میزان تولید حتی پاسخگوی هزینه‌های سربار و مالیات نیز نیست.

به باور کارشناسان، بحران اکسیژن در فاز دو عسلویه نتیجه مدیریت ضعیف و بی‌توجهی به توسعه زیرساخت‌ها است. برخلاف بخش خصوصی که به دلیل منافع مستقیم کمتر دچار چنین خطاهایی می‌شود، در پروژه‌های دولتی‌ای مانند دماوند، تاخیرهای پیاپی و تغییرات مدیریتی موجب شد امروز منطقه‌ای با این عظمت به چنین معضلی گرفتار شود.

آگاهان هشدار می‌دهند بدون یک «انقلاب زیرساختی» در تأمین یوتیلیتی‌ها، امیدی به حفظ جایگاه جهانی ایران در صنعت پتروشیمی وجود ندارد. تا آن زمان، کارخانه‌های میلیارد دلاری عسلویه ناچارند با نفس‌های کم‌رمق، تنها به بقا فکر کنند.