ترامپ چگونه بازار نفت را بهم ریخت؟

به گزارش انرژی پرس؛ قیمت نفت در پایان معاملات امروز جمعه ۴ آوریل ۲۰۲۵ حدود ۷.۵ درصد کاهش یافت و بدترین عملکرد هفتگی خود را در چند ماه اخیر در نتیجه تعرفه‌های گمرکی جدید ایالات متحده ثبت کرد. تعرفه‌های وضع شده توسط رئیس جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، نگرانی بزرگی را از وقوع جنگ تجاری جهانی ایجاد می‌کند که احتمالا بر تقاضای نفت تأثیر منفی بگذارد.

قیمت نفت در پایان معاملات روز پنجشنبه ۱۲ فروردین، روز پس اتز اعلام تعرفه‌ها، بیش از ۶.۵ درصد کاهش یافت و تحت تاثیر اعلام عوارض گمرکی از نزدیک به ۷۵ دلار در هر بشکه نفت خام برنت به حدود ۷۰ دلار در هر بشکه رسید. در نتیجه، قیمت جهانی نفت بدترین عملکرد هفتگی خود را در چند ماه اخیر به دست آورد، به خصوص که دوباره به زیر ۶۶ دلار در هر بشکه سقوط کرد.

تحلیل قیمت نفت

در پایان معاملات روز جمعه، قراردادهای آتی نفت خام برنت برای تحویل در ژوئن ۲۰۲۵ با ۶.۵ درصد کاهش به ۶۵.۵۸ دلار در هر بشکه رسید و زیان هفتگی ۹.۸ درصد را ثبت کرد. همچنین، قیمت‌های آتی نفت خام وست تگزاس اینترمدیت آمریکا، برای تحویل در ماه می‌۲۰۲۵.۷. ۴ درصد کاهش یافت و به ۶۱.۹۹ دلار در هر بشکه رسید تا کاهش هفتگی ۱۰.۶ درصدی را به ثبت برساند.

قیمت هر دو نفت خام بدترین عملکرد هفتگی را از اواسط اکتبر ۲۰۲۴ به دلیل ترس از رکود اقتصادی احتمالی در نتیجه تعرفه‌های آمریکا بر جهان ثبت کرد. اعلام تعرفه‌های روز چهارشنبه ۲ آوریل توسط دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، منجر به کاهش قیمت نفت خام شد، اما تاثیر آن در بازارهای دیگر مانند طلا و بورس شدیدتر بود.

با توجه به شرایط کنونی، سرمایه گذاران به سمت پناهگاه‌های امن مانند اوراق قرضه، ین ژاپن و طلا هجوم بردند، زیرا تعرفه‌های آمریکا باعث شوک در بازارهای مالی جهانی شد. همچنین، شاخص دلار که ارزش پول آمریکا را در برابر ۶ ارز اصلی دیگر اندازه می‌گیرد، کاهش یافت و پایین‌ترین سطح خود را از اواسط اکتبر ۲۰۲۴ به ثبت رساند.

به باور کارشناسان، وضعیت فعلی ضعف در قراردادهای آتی بلندمدت را نشان می‌دهد، زیرا قیمت نفت برای ۶ و ۱۲ ماه به شدت کاهش یافته است. زیرا عوارض گمرکی اقتصادهای نوظهور عمده آسیایی را که بازار مهمی برای رشد مصرف نفت هستند، تحت تاثیر قرار داده است.

تحلیلگران خاطرنشان کردند که این احساس منفی با تصمیم ائتلاف اوپک پلاس برای ادامه برنامه افزایش تولید نفت تشدید می‌شود، زیرا گروه هشت کشور عضو این پیمان در حال حاضر قصد دارند در ماه می‌آینده روزانه ۴۱۱ هزار بشکه نفت را به بازار بازگردانند که از ۱۳۵ هزار بشکه در روز برنامه‌ریزی شده، افزایش یافته است.

نکته قابل توجه این است که تعرفه‌های آمریکا توسط رئیس جمهور دونالد ترامپ، واردات نفت، گاز و محصولات پالایش شده را مستثنی می‌کند، اما این سیاست‌ها احتمالا تورم را تشدید کند، رشد اقتصادی را کاهش دهد و اختلافات تجاری را تشدید و بر قیمت نفت سایه بیاندازد.

برآوردها از قیمت نفت

نتیجه این است که قیمت نفت در سه ماهه اول سال جاری تغییر کرده است. نفت خام برنت دریای شمال، که برای اروپا مهم است، به زیر ۷۵ دلار سقوط کرده که حدود ۱۵ درصد کمتر از سال گذشته است. کارشناسان باور دارند قیمت نفت را در سال ۲۰۲۵ تحت فشار خواهد بود. بر اساس نظرسنجی رویترز از ۴۹ اقتصاددان و تحلیلگر، آن‌ها انتظار دارند قیمت نفت برنت در سال جاری به طور متوسط ​​۷۲.۹۴ دلار در هر بشکه باشد.

این رقم با پیش‌بینی آژانس بین‌المللی انرژی (IEA) مطابقت دارد که بر اساس آن بازار نفت امسال حدود ۶۰۰ هزار بشکه در روز مازاد عرضه خواهد داشت. بر اساس گزارش آژانس بین‌المللی انرژی، اگر اوپک پلاس عرضه نفت را تقریباً ۱۴۰ هزار بشکه در روز از ماه آوریل افزایش دهد و مازاد تولید در کشورهایی مانند قزاقستان ادامه یابد، مازاد عرضه ۴۰۰ هزار بشکه در روز بیشتر خواهد شد. با این حال، ریسک‌های عمده‌ای در دو طرف عرضه و تقاضا وجود دارد و همه آن‌ها به سیاست‌های تعرفه‌ای و تحریم‌های دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا مرتبط هستند.

تاثیر تحریم‌های ترامپ علیه ایران

ترامپ از زمان بازگشت به قدرت، کمپین «فشار حداکثری» خود بر ایران را در راستای مذاکره درباره توافق هسته‌ای جدید با جمهوری اسلامی از سر گرفته است. برای رسیدن به این هدف، او در نظر دارد که صادرات نفت ایران را به «صفر» کاهش دهد. در ماه مارس ترامپ تحریم‌های جدیدی از جمله بر روی ناوگان کشتی ایران اعمال کرد که با کمک آن‌ها ایران تاکنون توانسته تا حد زیادی تحریم‌های قبلی را دور بزند. با این وجود صادرات ایران افزایش یافته و حتی دو عضو اتحادیه اروپا یعنی بلغارستان و لهستان نیز به خریداران آن افزوده شده‌اند.

ترامپ همچنین در حال بررسی تعرفه‌های به اصطلاح ثانویه است تا کشورهای خریدار نفت ایران را جریمه کند. ترامپ می‌تواند چنین تعرفه‌های تنبیهی را به زودی اعلام کند. چین بزرگترین واردکننده نفت ایران است و اگر ایالات متحده موفق شود صادرات نفت ایران را به میزان قابل توجهی کاهش دهد، بازار نفت به میزان زیادی متشنج‌تر می‌شود.

سردرگمی بازار

با توجه به سیاست تعرفه‌های نامنظم رئیس‌جمهور آمریکا، اقتصاددانان از کند شدن رشد اقتصادی در ایالات متحده نگرانند. خود ترامپ اخیراً در یک مصاحبه تلویزیونی احتمال رکود اقتصادی را رد نکرد. تحلیلگران بانک سرمایه‌گذاری گلدمن ساکس خطر رکود اقتصادی را به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهند. احتمال این امر در دوازده ماه آینده از ۲۰ به ۳۵ درصد افزایش یافته است. کارشناسان همچنین نگرانند که سیاست تعرفه‌ای ترامپ نه تنها در ایالات متحده، بلکه در سایر اقتصادهای بزرگ نیز منجر به کاهش رشد اقتصادی شود. با این حال، این امر به طور خودکار به معنای کاهش تقاضا برای نفت و در نتیجه کاهش قیمت‌هاست.

همچنین، مهلت تعرفه واردات کالاهای خاص از کانادا و مکزیک که از سوی ترامپ در ابتدای ماه مارس به پایان رسید. در صورت‌عدم تعویق بیشتر، پالایشگاه‌های ایالات متحده باید تعرفه ۱۰ درصدی برای واردات نفت خام از کانادا و ۲۵ درصد برای واردات نفت خام از مکزیک بپردازند که این امر قیمت نفت را به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهد. کارشناسان انتظار دارند که این مورد تأثیر جدی بر پالایشگاه‌های ایالات متحده داشته باشد زیرا طبق داده‌های آژانس انرژی ایالات متحده، آن‌ها در سال گذشته حدود ۶۰ درصد از واردات روزانه نفت خام خود را از کانادا دریافت کرده‌اند.

در پایان ماه مارس نیز دونالد ترامپ، فرمانی را امضا کرد که براساس آن از دوم آوریل، کشورهای خریدار نفت یا گاز ونزوئلا مشمول تعرفه ۲۵ درصدی بر تمام صادرات خود به ایالات متحده خواهد شد. این «تعرفه‌های ثانویه» نیز عمدتاً علیه چین بوده که بر بازار نفت ونزوئلا مسلط است. اعلام تعرفه‌های جدید باعث افزایش قیمت نفت شد، زیرا احتمالاً منجر به کاهش عرضه جهانی نفت می‌شود.