تحـــریم‌هـای جدید علیه بیش از ۱۶۰نفتکش روسی می‌تواند منجر به محدودیت عرضه در کوتاه‌مدت شود و خریداران کلیدی نفت‌خام مانند چین و هند را تحت‌تاثیر قرار دهد.

چین؛ محرک بازار نفت

تحت شرایط فعلی بازار، تاجران سوخت‌های فسیلی باید با هوشیاری تمام، موجودی ذخایر و روند واردات نفت چین که از فاکتورهای اساسی در روند کشف قیمت نفت در سال‌۲۰۲۵ هستند را رصد کنند. رجوع چین به ذخایر استراتژیک نفت خود همواره ابزاری قدرتمند در بازار جهانی نفت بوده‌است. با تحریم‌های جدید ایالات‌‌‌‌‌متحده که صادرات نفت‌خام روسیه را هدف قرار می‌دهد، معامله‌گران اکنون می‌‌‌‌‌پرسند؛ آیا هرگونه آزادسازی موجودی نفت‌خام چین باعث ایجاد موج بزرگ بعدی در قیمت جهانی نفت خواهدشد؟ برای آنانی که نوسانات بازار نفت‌خام را دنبال می‌کنند، آزادسازی حتی بخشی از ذخایر چین، یک سیگنال حائزاهمیت در بازار انرژی بوده که نمی‌توان آن را نادیده گرفت.

سازوکار پکن برای کنترل قیمت

ذخایر چین سابقه سرد‌کردن بازار جهانی انرژی را دارند، به‌ویژه در زمانی‌که قیمت‌ها سریع‌تر از انتظار افزایشی می‌شوند. زمانی‌که قیمت نفت‌خام فراتر از سطوحی که پکن آن را قابل‌قبول می‌داند افزایش می‌‌‌‌‌یابد، این کشور سطح واردات خود را کاهش داده و از ذخایر استراتژیک خود استفاده می‌کند. این رویکرد فشار نزولی فوری بر قیمت‌های جهانی وارد می‌آورد. به نوشته تارنمای اف‌‌‌‌‌اکس‌‌‌‌‌ امپایر، تحریم‌های جدید ایالات‌‌‌‌‌متحده بیش از ۱۶۰ نفتکش را در ناوگان سایه روسیه هدف قرارداده و خطوط عرضه را برای خریداران عمده‌ای مانند چین و هند، مختل یا کاملا قطع کرده‌است. اگر قیمت‌ها همچنان افزایش یابد، چین ممکن است برای تثبیت هزینه‌ها به سراغ ذخایر خود برود. برای معامله‌گران، این بدان معنی است که اگر پکن کوچک‌‌‌‌‌ترین حرکتی در راستای آزادسازی ذخایر نفت‌خام خود انجام دهد، هر نوع افزایش قیمت بازار، با باد مخالف ناگهانی از سوی چین مواجه خواهدشد.

سوال اینجاست که آیا تحریم‌های جدید علیه نفت صادراتی روسیه، می‌تواند در بلندمدت عرضه نفت‌خام را در بازار جهانی انرژی، تحت‌تاثیر قرار دهد؟ تحریم‌های جدید تحت‌شرایط کنونی بازار، جریان نفت‌خام از سوی روسیه را مختل کرده‌است. اثرات کوتاه‌مدت تحریم‌ها، شامل کاهش عرضه نفت اورال بوده که می‌تواند قیمت‌ها را افزایش دهد، اما به‌نظر نمی‌رسد چین تمایل داشته‌باشد با تبعیت از تحریم‌های غربی، برای مدت طولانی زیر‌بار پرداخت هزینه‌های بالاتر برای نفت‌خام برود. به‌عنوان یک راه‌حل جایگزین، پکن می‌تواند واردات مستقیم نفت روسی خود را کاهش دهد، بشکه‌‌‌‌‌های نفت مورد‌نیاز خود را از خاورمیانه یا آفریقا تامین کند یا انتقال کشتی به کشتی را برای دورزدن تنگناهای لجستیکی در این مسیر، افزایش دهد. این موضوع معامله‌گران نفتی را در وضعیتی دشوار قرار می‌دهد. ناوگان سایه روسیه قبلا خود را با تحریم‌ها وفق داده‌است و احتمالا دوباره راه‌‌‌‌‌حل‌‌‌‌‌هایی جدید پیدا خواهد کرد. سوال کلیدی این است که این تعدیل‌‌‌‌‌ها چقدر سریع اتفاق می‌‌‌‌‌افتند و آیا اقدامات فوری چین هرگونه فشار عرضه را خنثی می‌کند یا خیر؟

تصویر بزرگ‌‌‌‌‌تر از تقاضای نفت چین

رشد تقاضای نفت‌خام از سوی چین در حال کاهش است. اوپک تنها ۳۱۰‌هزار بشکه در روز تقاضای اضافی در سال‌۲۰۲۵ پیش‌بینی می‌کند. در عین حال، اقتصاد چین با چالش‌هایی جدی مواجه بوده و دولت این کشور امیدوار است تغییر به سمت خودروهای الکتریکی، جذابیت بلندمدت نفت‌خام را کاهش دهد، با این‌حال ظرفیت ذخیره نفت‌خام چین بسیار بالاست و توانایی این کشور برای تاثیرگذاری بر قیمت‌ها بر هیچ‌کس پوشیده نیست. اگر پکن سطح واردات خود را کاهش دهد یا به‌صورت جدی به سراغ ذخایر معتنابه نفتی خود برود، می‌تواند قیمت‌های جهانی سوخت‌های فسیلی را با وجود کاهش عرضه روسیه، کنترل کند. نباید از نظر دور داشت که پالایشگاه‌های کوچک و بعضا مستقل چین که اصطلاحا به آنها تی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌پات نیز می‌گویند؛ در سال‌‌‌‌‌۲۰۲۴ میلادی سوددهی نسبتا پایینی برای تولید انواع سوخت را تجربه کرده‌اند. این دسته از پالایشگاه‌ها، حدودا یک‌چهارم از ظرفیت پالایش نفت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌خام در چین را به خود اختصاص می‌دهند. جالب اینجاست که میزان بازده فرآوری نفت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌خام به بنزین و گازوئیل در این کشور از ابتدای تابستان گذشته افزایش‌‌‌‌‌یافت تا جایی‌که به بالاترین رقم فصلی خود طی ۱۰سال‌‌‌‌‌ گذشته رسید.

لزوم احتیاط معامله‌گران نفتی

در شرایط کنونی، بازار جهانی انرژی همچنان در وضعیت بی‌‌‌‌‌ثباتی قرار دارد و شبیه به یک تعادل شکننده، روی طناب قدم برمی‌دارد. اثر تحریم‌ها بر قیمت‌های جهانی نفت‌خام، در کوتاه‌مدت به‌‌‌‌‌طور مشهودی صعودی است و بسیاری از تحلیلگران انتظار دارند که با کاهش عرضه و افزایش تقاضا، روند افزایشی ادامه یابد، با این‌حال هرگونه اقدام از سوی چین در جهت رجوع به ذخایر استراتژیک خود، می‌تواند به‌سرعت روند صعودی بازار را معکوس کند و شوک بزرگی به بازار سوخت‌های فسیلی وارد آورد. چین که به‌عنوان یکی از بزرگ‌‌‌‌‌ترین مصرف‌کنندگان نفت‌خام در جهان شناخته می‌شود، در صورت تصمیم به آزادسازی ذخایر نفتی یا کاهش واردات، می‌تواند به‌‌‌‌‌طور غیرمنتظره‌ای قیمت‌ها را تحت‌تاثیر قرار دهد. برای معامله‌گران نفت‌خام، این شرایط به منزله زنگ خطری جدی است که نیازمند هوشیاری و دقت عمل مضاعف است. چنانچه چین اقداماتی را در راستای کاهش تقاضا یا آزادسازی ذخایر نفتی خود انجام دهد، قیمت‌های نفت‌خام می‌توانند به‌‌‌‌‌طور چشمگیری دچار نوسان شوند و حتی ممکن است شاهد افت قیمت‌های جهانی باشیم، به‌همین‌دلیل، بررسی دقیق و پیوسته این تحولات برای فعالان بازار ضروری است، همچنین سیاست‌های پکن در زمینه واردات نفت‌خام، به‌ویژه در زمانی‌که برخی کشورهای تولیدکننده، همچون ایالات‌‌‌‌‌متحده و اعضای اوپک، ممکن است سیاست‌های محدودکننده‌‌‌‌‌ای در پیش بگیرند، می‌تواند تاثیرات عمیقی بر بازار جهانی نفت داشته‌باشد.

چشم‌‌‌‌‌انداز بازار بین‌المللی نفت‌خام تا نیمه اول سال‌۲۰۲۵، روندی صعودی اما محتاطانه است. این روند با توجه به تحولات سیاسی، اقتصادی و جغرافیایی، به‌ویژه در منطقه خاورمیانه و تغییرات در سیاست‌های چین، می‌تواند دچار دگرگونی‌‌‌‌‌های زیادی شود، با این‌حال اگر چین در تلاش برای کنترل قیمت‌ها و مدیریت تقاضا در بازار انرژی، به‌ویژه با استفاده از ذخایر استراتژیک خود، مداخله کند، اصلاح قیمت‌ها غیرقابل‌اجتناب خواهد بود. به فعالان بازار جهانی نفت توصیه می‌شود؛ در این دوران بحرانی، علاوه‌بر رصد تغییرات در موجودی نفت، سیگنال‌های سیاستگذاران چینی را با دقت بالا زیرنظر داشته باشند.

منبع: دنیای اقتصاد