قاچاق سوخت چگونه ریشه‌کن می شود؟
به گزارش انرژی پرس، در شرایطی که نیروگاه‌ها با کمبود سوخت مواجه هستند و قطع برق برنامه‌ریزی‌شده کماکان ادامه دارد، قاچاق فرآورده به یکی از بزرگ‌ترین مشکلات اقتصاد ایران تبدیل شده است. بررسی‌های «جهان‌صنعت» نشان می‌دهد از روزی که محمدباقر قالیباف رسما از قاچاق سازماندهی‌شده سوخت خبرداد، تا به امروز که بیش از یک‌ماه می‌گذرد و رییس مجلس کماکان این آمار را در تریبون‌های مختلف تکرار می‌کند، ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز نشست‌هایی در این رابطه برگزار کرده، اما خروجی کار هنوز منجربه مقابله جدی با این پدیده زیان‌آور در اقتصاد ایران نشده است.
کارشناسان انرژی بر این باورند که عزم جدی در این رابطه وجود ندارد به این دلیل که قاچاقچی‌ها تنیدگی زیادی با بخش‌هایی از قدرت دارند و به همین دلیل هم بسیاری از مصوبات و قوانین نمی‌تواند در اجرا نتیجه مثبتی بدهد. از سوی دیگر، فاصله قیمت فرآورده‌های نفتی در ایران در مقایسه با کشورهای همسایه بیانگر ناکارآمدی نظارت بر مرزهاست. چه آنکه با وجود گستردگی مرزها، هر چقدر هم کنترل وجود داشته باشد، باز هم به دلیل این فاصله قیمتی، قاچاق لزوما اتفاق می‌افتد.
با تحقیق و تفحص مشکل حل می‌شود؟
درحالی‌که ناترازی انرژی از دولت‌های قبل به‌خصوص دولت دوازدهم و سیزدهم به دولت چهاردهم به ارث رسیده است، برخی نمایندگان مجلس در حال تهیه طرح تحقیق و تفحص از وزارت نفت هستند. آنطورکه طراحان این طرح گفته‌اند، یکی از دلایل این تحقیق و تفحص سوءمدیریت ذکرشده است. موضوعی که ریشه آن به عملکرد وزرای سابق بازمی‌گردد.
رمضانعلی سنگدوینی، عضو کمیسیون انرژی مجلس در این رابطه می‌گوید: من دیدم برخی نمایندگان مجلس در حال تحقیق و تفحص در این زمینه هستند اما تحقیق و تفحص در این حوزه زمان‌بر و طولانی است. به‌نظر من، آقای رییس‌جمهور باید به‌طور جدی وارد این موضوع شوند و دستورات ویژه‌ای صادر کنند، دستگاه‌های نظارتی هم باید به این موضوع ورود کنند.
او با اشاره به گستردگی قاچاق سوخت به‌عنوان یکی از دلایل ناترازی می‌گوید: به غیر از اینکه آقای رییس‌جمهور اعلام کرده‌اند که روزانه حدود ۲۰میلیون لیتر بنزین قاچاق می‌شود ۲۵ تا ۳۰میلیون لیتر فرآورده‌های نفتی به‌صورت قاچاق از کشور خارج می‌شود و قاچاق تنها محدود به بنزین نیست و حتی گازوئیل (نفت گاز) نیز قاچاق می‌شود. من کاری به این ندارم که این قاچاق سازمان‌یافته است یا سازمان‌یافته نیست اما سوالی که مطرح می‌شود این است که چرا در شرایطی که ما در حال قاچاق سوخت هستیم، باید میلیاردها دلار (حدود ۶ تا ۷میلیارد دلار یا حتی بیشتر) برای واردات فرآورده‌های نفتی هزینه کنیم؟ حمل‌ونقل کشور نمی‌تواند متوقف شود. بنابراین در این راستا، دستگاه‌های نظارتی و متولی باید به این موضوع توجه داشته باشند.
سنگدوینی حجم قاچاق سوخت را «بسیار زیاد» توصیف می‌کند. او در این رابطه به ایلنا گفته است: «اگر قیمت بنزین را در کشورهای همسایه در نظر بگیریم، برخی گفته‌اند که قیمت بنزین بین ۴۰ تا ۶۰ هزار تومان است. با فرض اینکه ۲۰میلیون لیتر بنزین به قیمت ۵۰ هزار تومان قاچاق می‌شود، این مبلغ به ۱۰۰۰میلیارد تومان در روز می‌رسد. اگر این مقدار را در ۳۶۵ روز ضرب کنیم، به عددی معادل ۳۶۵ همت می‌رسیم. این رقم می‌تواند به‌طور قابل‌توجهی زیرساخت‌های کشور را متحول کند و به بهبود صنعت تولید کمک کند. در حال حاضر، برخی بانک‌ها در ارائه وام‌های ازدواج، وام فرزندآوری و وام مسکن مانده‌اند. به‌نظر من، دولت، مجلس و قوه قضاییه باید به این موضوع توجه ویژه‌ای داشته باشند. همچنین باید به این نکته اشاره کرد که این قاچاق مربوط به کسانی نیست که کارت‌های معیشتی در استان‌های مرزی برای‌شان در نظر گرفته شده است، آنها به‌دنبال تامین معیشت روزمره خود هستند.
راهکار آخر، پیشنهاد اول
مقابله با قاچاق سوخت، فقط تشدید نظارت بر مرزها یا مقابله با قاچاقچی‌های احیانا در حاشیه قدرت نیست. هر زمان از ناترازی سوخت سخن به میان می‌آید، پیشنهاد افزایش قیمت سریع روی میز قرار می‌گیرد. پیشنهادی که البته از سوی مسعود پزشکیان، رییس‌جمهوری رد نشده است. با این حال به‌دلیل چسبندگی شدید قیمت بنزین با تورم و مهم‌تر از آن نارضایتی مردم از افزایش قیمت بنزین، دولت قبل تلاش کرد بنزین را گران نکند. با این حال به نظر می‌رسد دولت چهاردهم مخالف افزایش قیمت بنزین نیست اما ملاحظاتی مثل از دست رفتن پایگاه اجتماعی را در نظر دارد که مهم‌ترین عامل بازدارنده برای افزایش ندادن قیمت بنزین است.
عضو کمیسیون انرژی مجلس در پاسخ به این سوال که قاچاق روزانه ۲۰میلیون لیتر بنزین چقدر می‌تواند به اقتصاد کشور آسیب جدی بزند، می‌گوید: فرض کنید بنزینی که ما وارد می‌کنیم، هزینه‌ای بین ۳۸ تا ۴۰ هزار تومان دارد. اگر ۲۰میلیون لیتر را در نظر بگیریم، این مبلغ به ۸۰۰میلیارد تومان می‌رسد که عدد بسیار بزرگی است. اگر بخواهیم هزینه‌های مرتبط با فرآورده‌های نفتی را نیز حساب کنیم، این عدد به بالای ۳۵۰ تا ۴۰۰ همت خواهد رسید. این عدد بسیار بزرگ است و بنابراین این مساله نیازمند توجه و اقدام جدی هر سه قوه است. همچنین ستاد قاچاق کالا و ارز باید به این موضوع توجه جدی‌تری داشته باشند.
این نماینده اصولگرای مجلس در پاسخ به این سوال که آیا ما در این زمینه مشکل مدیریتی داریم یا چالش دیگری وجود دارد که منجربه این وضعیت شده است؟ بر این باور است که «بخشی از این موضوع به مشکلات مدیریتی مربوط می‌شود.» او تاکید کرد: باید به ارزان بودن کالاها در کشور و گران بودن آنها در کشورهای همسایه توجه کنیم. وقتی بنزین را به قیمت ۳۰۰۰ یا ۱۵۰۰ تومان عرضه می‌کنیم و در کشور همسایه‌مان قیمت آن ۴۰ یا ۵۰ هزار تومان است، طبیعی است که قاچاق صورت می‌گیرد و باید یک تدبیری درباره آن انجام دهیم. باید از طریق ساماندهی سیستم‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری، این مشکل را حل کنیم. البته من مخالف گران‌شدن بنزین هستم زیرا می‌دانم که این موضوع می‌تواند معیشت مردم، به‌ویژه طبقات پایین جامعه را تحت‌تاثیر قرار دهد و شرایط سختی ایجاد کند و آنها دیگر نمی‌توانند به زندگی ادامه دهند. اما دولت و دستگاه‌های نظارتی باید روش توزیع و مدیریت را به‌درستی اصلاح کنند. ما باید سیستم‌های توزیع، سهمیه‌بندی و عدالت‌محوری را به‌طور صحیح راه‌اندازی کنیم. در حال حاضر، زیرساخت‌ها برای این نوع توزیع آماده نیستند. اگر زیرساخت‌ها را آماده نکنیم، نمی‌توانیم توزیع عادلانه را به‌درستی انجام دهیم. در نهایت، اگر این زیرساخت‌ها آماده نشوند، نمی‌توانیم به حل این مشکلات بپردازیم.
پیشنهاد نماینده گرگان و آق‌قلا همکاری سران سه قوه برای حل موضوع قاچاق سوخت است. او می‌گوید: «سه قوه باید به‌طور جدی در این زمینه همکاری و این مشکل را حل کنند. نباید اجازه دهیم که اذهان عمومی تحت‌تاثیر این مسائل قرار گیرد. مردم از همه ما و مسوولان انتظار دارند که جلوی این قاچاق را بگیریم. به‌علاوه، در کشور ما، اگر جمعیت ۸۵میلیون نفری داشته باشیم، ۵۰درصد از این جمعیت خودرو ندارند. این افراد که در طبقات پایین جامعه زندگی می‌کنند و معیشت‌شان به‌سختی می‌گذرد، انتظار دارند که ما آنها را به نظام و مسیر توسعه امیدوار کنیم. وقتی این افراد با مشکلات مواجه می‌شوند، نگران می‌شوند البته از انقلاب ناامید نمی‌شوند اما می‌پرسند چرا ما و مسوولان به‌عنوان متولیان، جلوی این مسائل را نمی‌گیریم.»
به گفته وی در شرایط سختی که در ۱۰ روز اخیر تجربه کردیم، مردم به‌خوبی همکاری کردند و اگر این همکاری نبود، قطعا با مشکلات بیشتری مواجه می‌شدیم. در نهایت، باید تمام قوا و نهادها در کنار یکدیگر برای مقابله با قاچاق بنزین و اتخاذ اقدامات لازم همکاری کنند.
منبع: جهان صنعت
برچسب ها :رفع ناترازی انرژی ، قاچاق بنزین ، قاچاق سوخت ، ناترازی انرژی ، ناترازی بنزین
- نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
- نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : ۰