روزهای تاریک در انتظار ال‌ان‌جی؛ رکود یک صنعت نوپا

به گزارش اختصاصی انرژی پرس، صنعت صادرات ال‌ان‌جی اخیراً با موانع متعددی روبرو شده است و بسیاری از کارشناسان هشدار می‌دهند که مستاجر جدید کاخ سفید که دیدگاهی منفی به این صنعت دارد در این زمینه تاثیرگذار است. براساس گزارش‌ها، دعوای حقوقی در دادگاه‌های سراسر جهان، از جمله آمریکا و اروپا که از سوی گروه‌های زیست‌محیطی سازماندهی شده، ورشکستگی پیمانکاران‌ و توقف طرح‌های متعدد طی چند سال گذشته باعث افزایش عدم اطمینان برای توسعه دهندگان و صادرکنندگان پروژه ال‌ان‌جی در کشورهای جهان از جمله ایالات متحده‌ شده است.

توسعه اولیه

در کشوری با وسعت و قدرت تکنولوژیک آمریکا که تمرکز بسیار بر حوزه انرژی دارد، گسترش زیرساخت صادرات ال‌ان‌جی در پنج سال گذشته و همچنین نشان دادن انعطاف‌پذیری از سوی واشنگتن در زمینه در مقصد تحویل محموله‌ها، ایالات متحده را به بزرگترین صادرکننده گاز طبیعی مایع در جهان تبدیل کرده است. فروش فزاینده در اروپا، که در تلاش برای جایگزینی گاز خط لوله روسیه است‌ و پروژه‌های ال‌ان‌جی بیشتری که در این دهه آنلاین می‌شوند، صادرات ایالات متحده را در سال ۲۰۲۳ نسبت به سال قبل ۱۲ درصد افزایش دادند.

داده‌های موجود نشان می دهد که آمریکا با صادرات ۱۱.۹ میلیارد فوت مکعب ال‌ان‌جی به‌راحتی نزدیک‌ترین رقبای خود – قطر و استرالیا – را شکست داده و به بزرگ‌ترین صادرکننده گاز طبیعی مایع در سال گذشته تبدیل شده است. استفاده از ظرفیت صادرات ایالات متحده به طور متوسط ​​۱۰۴ درصد از ظرفیت اسمی و ۸۶ درصد از ظرفیت اوج در هفت پایانه ال‌ان‌جی آمریکا که در سال ۲۰۲۳ کار می کردند، بود، از جمله عوامل این رشد بود. افزایش تقاضا برای ال‌ان‌جی در اروپا که از عواقب تنش‌های ادامه‌دار در اوکراین بوده، در این مسئله تاثیرگذار بوده است.

در کشورهایی چون عربستان و قطر نیز ال‌ان‌جی طی دستکم یک دهه گذشته جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده است. در کشوری چون عربستان، چشم‌انداز ولیعهد این کشور برای کاهش وابستگی اقتصاد به نفت و همچنین برنامه‌های توسعه قطر سبب شده که جایگاه ال‌ان‌جی به نقطه‌ای بی‌نظیر برسد. به گفته «جاناتان مینارد»، تحلیل‌گر حوزه انرژی‌های نوظهور در اندیشکده دانشگاه ماساچوست در این رابطه گفت: «گاز طبیعی مایع می‌تواند سوخت مقرون به صرفه و پاک‌تری برای حمل و نقل جاده ای سنگین، کشتیرانی و کاربران صنعتی باشد. به همین خاطر است که طی چند سال اخیر شاهد سرمایه‌گذاری‌های گسترده روی این مسئله بوده‌ایم.»

چشم‌انداز نامطمئن؟

با این اوصاف، به نظر می‌رسد که آینده آنچنان هم که در ابتدای امر به نظر می‌رسید برای صنعت ال‌ان‌جی روشن نباشد. اخیراً تأخیرهایی در برخی از پروژه‌های ال‌ان‌جی آمریکا ظاهر شده است. بسیاری منتقدان این مسئله را به خاطر پیروزی دونالد ترامپ در جهان سیاسی ایالات متحده می‌دانند. با این همه، برخی دیگر نیز معتقدند که تاخیرها و پس‌روی‌های موجود، ‌دستکم تا جایی که به آمریکا مربوط می‌شود، ارتباط چندانی به ماهیت دستورالعمل‌های این سیاستمدار پوپولیست ندارد.

به عنوان مثال، شرکت «اکسان موبیل» و «قطر انرژی» پس از ورشکستگی شرکت هولدینگ «زکری»، پیمانکار اصلی ساخت و ساز، کاهشی را به ارزش ۱۰ میلیارد دلار در حوزه صادرات ال‌ان‌جی مشاهده کردند. به گفته کارشناسان، جهان انرژی شاهد نوعی بی‌میلی فزاینده به ال‌ان‌جی است که بخشی از آن به خاطر ماهیت صنعت مزبور است.

در تحولی دیگر، رسانه‌ها ماه گذشته میلادی گزارش دادند که معاون اجرایی شرکت توتال انرژی از به‌تعویق افتادن طرح‌های گاز طبیعی مایع‌شده (ال‌ان‌جی) تا سال ۲۰۲۷ خبر داد. به گزارش خبرگزاری رویترز، معاون اجرایی شرکت توتال انرژی در امور ال‌ان‌جی در کنفرانس بازارهای گاز آسیا اعلام کرد به‌دلیل تأخیر در پروژه‌ها، عرضه جدید ال‌ان‌جی در سال ۲۰۲۷ انجام خواهد شد که این زمان دیرتر از پیش‌بینی قبلی مبنی بر آغاز عرضه در سال ۲۰۲۵ است. وی گفت: «در چشم‌انداز میان‌مدت شاهد به‌تعویق افتادن برخی پروژه‌های ال‌ان‌جی هستیم که قرار بود در ماه‌های آینده به بهره‌برداری برسند. تاریخ آغاز به‌کار دقیق این پروژه‌ها بر توازن و عرضه گاز تأثیر خواهد گذاشت.»

کارشناسان معتقدند که تاخیرهایی مانند مثال مذکور، تنها بخشی کوچک از چشم‌انداز نامطمئنی هستند که بازار ال‌ان‌جی را تهدید می‌کند. کمبود نیروی کار ماهر، تورم ناشی از بالا رفتن شدید دستمزدها و کمبود تجهیزات در کشورهایی چون آمریکا، شرکت‌های توسعه پروژه‌های ال‌ان‌جی را تحت فشار قرار داده و برخی پروژه‌ها را در این کشور به‌ تعویق انداخته است. این در حالی است که توقف صدور مجوز برای طرح‌های تازه ال‌ان‌جی از ماه ژانویه از سوی «جو بایدن»، رئیس‌جمهور آمریکا، ابهام‌هایی را ایجاد کرده است.

از سوی دیگر، فقدان ال‌ان‌جی روسیه در بازار بعد از گذشت بیش از دو سال از جنگ اوکراین تاثیری فزاینده در بازارها گذاشته و به نظر می‌رسد که تا زمان حل اختلاف‌ها با کرملین، نمی‌توان انتظار بهبود صنعت ال‌ان‌جی را داشت، چراکه روسیه طی یک دهه گذشته بدل به یکی از غول‌های مهم در این حوزه شده و نباید انتظار داشت که کشورهای غربی بتوانند به‌راحتی جایگزینی برای آن پیدا کنند.