از ایران تا ازبکستان؛ دورخیز تاشکند برای توسعه در حوزه پتروشیمی

به گزارش اختصاصی انرژی پرس، ایران و ازبکستان تصمیم به سرمایه گذاری مشترک در حوزه تولیدات پتروشیمی در ولایت بخارا ازبکستان گرفتند. خبرگزاری ملی ازبکستان در گزارشی از سرمایه‌گذاری مشترک ایران و ازبکستان در حوزه تولید فرآورده‌های پتروشیمی در منطقه «منطقه آزاد اقتصادی گیجوان» ولایت بخارا خبر داد. در این راستا، دو طرف اقدام به تاسیس شرکت «پتروشیمی سپهر بخارا» کرده و قرار است پروژه مذکور با سرمایه کلی ۲۷۴ میلیون دلار در دوره زمانی بین سال‌های ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۶ میلادی اجرا شود.

چشم‌انداز شروع

بر اساس گزارش رسانه‌های ازبکستان، فاز اول این پروژه‌ مشترک تا پایان سال جاری میلادی آغاز می‌شود. خبرگزاری رسمی ازبکستان طی این گزارش افزود که این پروژه پنتان، هگزان، بنزن، تولوئن، دی متیل کربنات، بی کربنات آمونیوم، سود سوزآور، سولفات پتاسیم و سایر محصولات تولید خواهد کرد.

این تحولات در حالی صورت می‌گیرد که در ماه جولای مقامات اتاق بازرگانی و صنایع ازبکستان (CCI) و اداره منطقه بخارا از پروژه سرمایه‌گذاری مشترک پتروشیمی سپهر بازدید کردند. این سرمایه‌گذاری که با همکاری شرکای ایرانی تأسیس شده است، پیشگام یک طرح پتروشیمی بزرگ در منطقه بخارا معرفی شده است. طی این بازدید، «امید پازیلخانوف»، سرپرست معاونت اتاق بازرگانی و صنایع ازبکستان و «شکرخعلی سادیلایف»، رئیس اداره منطقه‌ای، از پروژه ۲۷۴ میلیون دلاری که بر تولید محصولات مختلف نفتی متمرکز است، بازدید کردند.

اینتل نیوز همچنین گزارش داد که انتظار می‌رود تأثیر اقتصادی این پروژه قابل توجه باشد و پیش‌بینی‌ها حاکی از ارزش تولید سالانه ۲۴۰ میلیون دلاری محصولات شیمیایی و پتروشیمی است. از این مقدار، ۸۲ میلیون دلار برای صادرات در نظر گرفته شده است، در حالی که ۱۲۳ میلیون دلار جایگزین کالاهای وارداتی می‌شود که از اهداف ازبکستان برای خودکفایی در بخش‌های صنعتی کلیدی حمایت می‌کند.

این در حالی است که طی هفته‌های اخیر، سرپرست دفتر آسیای میانه، قفقاز و روسیه سازمان توسعه تجارت ایران با ترسیم چشم‌انداز بلندمدت تجارت پنج‌میلیارد دلاری ایران و ازبکستان، از توافقات اولیه برای امضای موافقت‌نامه تعرفه ترجیحی بین دو کشور خبر داد. به گفته سرپرست دفتر آسیای میانه، قفقاز و روسیه سازمان توسعه تجارت ایران، می‌توان امیدوار بود که میزان مبادلات تجاری و اقتصادی دو کشور در میان‌مدت به بالای یک‌میلیارد دلار برسد، اما می‌توان چشم‌انداز بلندمدت تجارت پنج‌میلیارد دلاری را برای دو کشور متصور شد.

طرح تاشکند برای توسعه اقتصادی

سرمایه‌گذاری مشترک ایران و ازبکستان در حوزه پتروشیمی تنها بخشی از اهداف بلندمدت تاشکند برای توسعه اقتصادی در حوزه انرژی و صنایع مربوطه است و گزارش‌ها نشان می‌دهد که این کشور برنامه‌های بلدپروازانه‌ای در این حوزه داشته باشد. به عنوان مثال، رسانه‌ها در ماه نوامبر گزارش دادند که ازبکستان و شرکت توتال انرژی فرانسه در مورد تقویت همکاری بیشتر در صنعت پتروشیمی گفت‌وگو کردند. این موضوع در دیدار «لازیز کودراتوف»، وزیر سرمایه‌گذاری، صنعت و تجارت ازبکستان با معاون اجرایی شرکت توتال انرژی، «ماری براوزک» بررسی شد. بنا به گزارش خبرگزاری ترند،‌در این نشست، طرفین در مورد پروژه‌های موجود در ازبکستان و اجرای به موقع توافقنامه‌های قبلی در سطح عالی بحث و تبادل نظر کردند. دو طرف همچنین بر تعمیق همکاری‌های دوجانبه و تسریع در اجرای پروژه ها و ابتکارات مورد بحث توافق کردند.

این مسئله از آن جهت اهمیت دارد که همکاری شرکت توتال با ازبکستان در سال های اخیر به طور قابل توجهی گسترش یافته است و به اهداف این کشور برای انرژی پایدار و نوسازی زیرساخت‌های آن کمک کرده است. این غول انرژی فرانسوی در پروژه‌های انرژی تجدیدپذیر در ازبکستان سرمایه‌گذاری کرده است و با جاه‌طلبی این کشور برای تولید ۲۵ درصد انرژی خود از انرژی‌های تجدیدپذیر تا سال ۲۰۳۰ همسو شده است.

بنا به گزارش خبرگزاری تاس، ازبکستان و روسیه بر روی چندین پروژه بزرگ صنعتی مشترک کار می‌کنند و احداث یک مجتمع شیمیایی گاز و یک خوشه متالورژی از جمله این پروژه‌هاست. همچنین گزارش‌ها حاکی از دورخیز ازبکستان برای بدل شدنبه قطب الفین در جهان است. الفین که آلکن نیز نامیده می‌شود، ترکیبی از هیدروژن و کربن است و کارخانه‌های تولید آن واحدهای بزرگ و پیچیده‌ای هستند که در قلب مجتمع‌های پتروشیمی قرار دارند. بنا به گزارش آسیا تایمز، «سانگ» بزرگ‌ترین شرکت خصوصی نفت و گاز ازبکستان، یک کارخانه شیمیایی گاز برای تولید الفین از متانول خواهد ساخت. این کار با مشارکت غول انرژی دولتی چین، سینوپک، انجام خواهد شد و این مجتمع از گاز طبیعی میدان مبارک استفاده خواهد کرد. این نیروگاه ۳.۳ میلیارد دلاری قادر خواهد بود تا سال ۲۰۲۶، ۱.۳ میلیارد متر مکعب گاز طبیعی را فرآوری کند.

کارشناسان معتقدند که سرمایه‌گذاری مشترک با ایران در حوزه پتروشیمی تنها بخشی از اهداف وسیع دولت تاشکند برای توسعه اقتصادی و همچنین گسترش صنایع خود است و به نظر می‌رسد که سهم ایران در این حوزه می‌تواند با سیاست‌گذاری‌ها و سرمایه‌گذاری‌های مناسب و حساب‌شده افزایش بیشتری پیدا کند.