نتیجه برد-برد پیوستن نامیبیا به اوپک

به گزارش اختصاصی انرژی پرس، پس از خروج آنگولا از سازمان کشورهای صادرکننده نفت، اوپک، اکنون هیثم الغیس، دبیر کل اوپک، به دنبال پیوستن دیگر کشور آفریقایی یعنی نامیبیا در این سازمان است. او در ۲۴ آوریل ۲۰۲۴ از تمایل اوپک برای همکاری با نامیبیا و کمک به این کشور در مسیر تولید نفت خبر داد. براساس برخی اظهارت، ائتلاف اوپک پلاس نیز به دنبال گنجاندن نامیبیا است. همچنین، این کشور آفریقایی در پی تبدیل شدن به چهارمین تولیدکننده بزرگ نفت آفریقا تا سال ۲۰۳۰ است.

برآوردها از احتمال افزایش تولید نفت نامیبیا باعث جلب توجه شرکت‌های نفتی بین المللی نیز شده است. در این راستا، در سال ۲۰۲۲ با مشارکت توتال انرژی و شل، حدود ۱۱ میلیارد بشکه نفت خام در آب‌های نامیبیا کشف شد و راه را برای شروع تولید نفت این کشور از سال ۲۰۳۰ هموار کرد. علاوه بر توتال و شل، شرکت‌هایی از جمله شورون، راینو ریسورس، اکو آتلانتیک اویل اند گاز و گالپ انرژی فعالیت‌های اکتشاف و ارزیابی را انجام می‌دهند.

بر اساس اکتشافات کنونی، نامیبیا به دنبال رسیدن به حداکثر ظرفیت تولید ۷۰۰ هزار بشکه در روز تا دهه آینده است. این میزان کمتر از تولید آنگولا، حدود ۱.۱ میلیون بشکه در روز بوده و البته به باور کارشناسان تولید نامیبیا با اکتشاف موفق‌تر می‌تواند افزایش یابد. خاطرنشان می‌شود که آنگولا در دسامبر سال گذشته (۲۰۲۳) به دلیل اختلاف بر سر سهمیه تولید از اوپک خارج شد.

کشف نفت در نامیبیا

شرکت نفت پرتغالی گالپ اعلام کرد که فاز نخست اکتشاف در میدان موپان در حوضه اورنج، در سواحل نامیبیا را به پایان رسانده و تخمین زده است که حداقل ۱۰ میلیارد بشکه نفت در آن موجود باشد. شرکت گالپ، روزانه ۱۴۰۰۰ بشکه در روز را بصورت آزمایشی از موپان تولید می‌کند که آن را به یک کشف تجاری مهم تبدیل کرده است. بنابراین، به نظر می‌رسد اکتشاف موپان یکی از بزرگترین موارد در این حوضه باشد که می‌تواند به راه‌اندازی صنعت نفت در نامیبیا کمک کند. پس از به روز رسانی ذخایر میدان موپان، سهام این شرکت پرتغالی در ۲۱ آوریل ۲۰۲۴ با افزایش بیش از ۲۰ درصدی همراه شد.

گالپ انرژی دارای ۸۰ درصد از سهام مجوز اکتشاف نفت ۸۳  BEL است که حدود ۱۰۰۰۰ کیلومتر مربع در حوضه اورنج را پوشش می‌دهد. همچنین، شرکت ملی نفت نامیبیا (Namcor) و گروه اکتشاف مستقل کوستوس هر کدام ۱۰ درصد از سهام را در اختیار دارند. گالپ فروش نیمی از سهام خود را در منطقه اکتشافی در سواحل نامیبیا آغاز و همچنین کنترل توسعه پروژه را به خریدار بالقوه واگذار کرده است.

دو قرارداد بزرگ

بخش نفت نامیبیا گام‌های مهمی در جهت شروع تولید تجاری از میادین این کشور جنوب غربی آفریقا برداشته است. شرکت آمریکایی شورون قراردادی را برای به دست آوردن ۸۰ درصد از مجوز بهره‌برداری از یک بلوک نفتی فراساحلی در سواحل نامیبیا را منعقد کرد. همچنین، Rhino Resources  فعال در حوزه اکتشاف، با شرکت خدمات انرژی آمریکایی هالیبرتون قراردادی را برای توسعه پروژه‌ای برای ساخت چندین چاه عمیق در سواحل نامیبیا امضاء کرد.

اگرچه میادین نفت و گاز نامیبیا هنوز به مرحله تولید نرسیده‌اند، اما پس از اعلام اکتشافات عظیم نفتی توسط توتال انرژی فرانسه و شرکت نفت شل، به مقصد شرکت‌های بین المللی تبدیل شده‌اند. نامیبیا پس از کشف حدود ۲.۶ میلیارد بشکه نفت تاکنون، قصد دارد تولید خود را در سال ۲۰۳۰ آغاز کند. این کشور دارای ۴ حوضه دریایی و دو حوضه خشکی بوده و تا به امروز بیش از ۳۰ حلقه چاه اکتشافی حفر شده است.

بر اساس قرارداد منعقد شده بین شورون با شرکت CNEL و شرکت ملی نفت نامیبیا (NAMCOR)، شرکت آمریکایی ۸۰ درصد از مجوز اکتشاف نفت شماره ۸۲ را در بلوک دریایی در حوضه والویس را به دست خواهد آورد. شرکت ملی نفت ۱۰ درصد سهام و شرکت داخلی، کوستوس انرژی، ۱۰ درصد باقیمانده را در کنترل دارند. اپسون آوانگوتا، مدیر کل شرکت ملی، در توضیح این توافق گفت: «همکاری ما با شورون و کاستوس انرژی نشان دهنده یک چشم‌انداز مشترک برای آینده انرژی نامیبیا است که تخصص و منابع قابل توجهی را برای کمک به پیشبرد منافع ملی و رشد اقتصادی گرد هم می‌آورد.» شورون قصد دارد تا ۱۰ حلقه چاه اکتشافی و ارزیابی را در حوضه نارنجی حفاری کند.

همچنین توافق بین Renault Resources و هالبیترون در کنفرانس بین‌المللی انرژی نامیبیا (NIEC) در سال ۲۰۲۴ انجام شد. بر اساس توافق مشترک، هالیپرون از سه ماهه چهارم سال جاری خدمات ساخت و ساز برای کارهای اکتشافی در بلوک شماره ۲۹۱۴A را ارائه خواهد کرد. پس از این توافق، هالیپترون تصمیم گرفت تا امکانات عملیاتی خود را در نامیبیا افزایش دهد تا شرایط قرارداد جدید را برآورده کند.

پیامدهای احتمالی پیوستن نامیبیا به اوپک

به باور کارشناسان  پیوستن نامیبیا به سازمان اوپک یا ائتلاف اوپک پلاس، در صورت آغاز عرضه نفت مورد بحث قرار خواهد گرفت، اما تا زمانی که امکان سنجی تجاری این کشف مشخص نشود، مذاکرات رسمی انجام نخواهد شد. برخی منابع اعلام کرده‌اند که ائتلاف اوپک پلاس مشتاقانه منتظر عضویت نامیبیا است. اوپک نیز مایل است نامیبیا را به عضویت کامل خود درآورد اما نتیجه مذاکرات تاکنون نامشخص است .

در سوی دیگر، علاقه بالقوه نامیبیا برای پیوستن به اوپک نشان دهنده یک حرکت استراتژیک است که می‌تواند به طور قابل توجهی بر امنیت انرژی، چشم انداز اقتصادی و روابط دیپلماتیک این کشور در مقیاس جهانی تأثیر بگذارد. نامیبیا علیرغم تولید اندک نفت خود، عضویت اوپک را دروازه‌ای برای دسترسی به منابع، فناوری و دانش در بخش انرژی می‌داند. نامیبیا با عضویت خود در نظر دارد نقش فعال‌تری در حاکمیت جهانی انرژی ایفا کند، بر قیمت نفت تأثیر بگذارد، سرمایه‌گذاری خارجی را جذب و سیاست انرژی خود را تقویت کند.

مشارکت نامیبیا در اوپک بستری برای مقابله با چالش‌های مرتبط با انرژی، مانند تغییرات آب و هوا و امنیت انرژی فراهم می‌کند. نامیبیا با همکاری با کشورهای بزرگ تولیدکننده نفت، می‌تواند زیرساخت‌های انرژی خود را تقویت کند، در مورد قیمت نفت بهتر مذاکره کند و درآمد دولت را افزایش دهد. علاوه بر این، پیوستن به اوپک می‌تواند نفوذ دیپلماتیک و جایگاه منطقه‌ای نامیبیا را تقویت و راه را برای روابط بین المللی قوی‌تر هموار کند.

با این حال، تصمیم نامیبیا برای پیوستن به اوپک خالی از چالش نیست. ظرفیت پایین تولید نفت این کشور نگرانی‌هایی را در مورد توانایی این کشور در تأثیرگذاری چشمگیر بر سهمیه‌های تولید ایجاد می‌کند. علاوه بر این، نوسانات بازار ناشی از تأثیر اوپک بر قیمت نفت می‌تواند برای ثبات اقتصادی نامیبیا خطراتی ایجاد کند. نامیبیا با متعادل کردن منافع در برابر معایب احتمالی، باید پیامدهای عضویت در اوپک را بر اهداف بلندمدت انرژی و پویایی منطقه‌ای خود به دقت ارزیابی کند.

انتخاب نهایی نامیبیا برای پیوستن به اوپک به ارزیابی جامع از مزایا و معایب بستگی دارد. این کشور باید منافع اقتصادی، محدودیت‌های انعطاف‌پذیری تولید، اتکا به قیمت‌های جهانی نفت و چالش‌های دیپلماتیک را بسنجید. این فرآیند تصمیم گیری نه تنها مسیر بخش انرژی نامیبیا، بلکه موقعیت سیاسی و دیپلماتیک آن را در عرصه جهانی نیز شکل خواهد داد.

در مجموع، عضویت احتمالی نامیبیا در اوپک می‌تواند به‌طور قابل‌توجهی بر اقتصاد، سیاست و ژئوپلیتیک آن تأثیر بگذارد. نامیبیا با عبور از مزایا و چالش‌های استراتژیک، می‌خواهد به منابع حیاتی و پشتیبانی تکنولوژیک دسترسی پیدا کند، در حالی که بالقوه با محدودیت‌های تولید و بی‌ثباتی بازار مواجه است. تصمیم برای پیوستن به اوپک بدون شک سیاست بلندمدت انرژی، ثبات اقتصادی و روابط دیپلماتیک نامیبیا را شکل می‌دهد و بر تعامل پیچیده بین پویایی انرژی و مشارکت‌های جهانی تاکید می‌کند.

اهداف اوپک از پیوستن نامیبیا

در واقعیت، اوپک یک نهاد ژئوپلیتیکی است و پس از از دست دادن آنگولا و سایر اعضا در سال‌های اخیر، به دنبال گسترش نفوذ خود و تثبیت پایگاه عضویت خود است. این امر نامیبیا را به یک نامزد جذاب تبدیل می‌کند. اگرچه غنا به تازگی تولید نفت خود را آغاز کرده، اما در رادار اوپک قرار ندارد. تصور عمومی این است که غنا هنوز یک وزن سبک ژئوپلیتیکی در نظر گرفته می‌شود. تولید نفت غنا در مقیاسی نیست که به طور قابل توجهی بر تولید کلی اوپک یا قیمت جهانی نفت تأثیر بگذارد. تا می ۲۰۲۳، ظرفیت تولید نفت خام در غنا به ۱۷۳۰۰۰ بشکه در روز رسید. وزارت انرژی غنا انتظار دارد تولید تا سال ۲۰۲۴ به ۵۰۰۰۰۰ بشکه در روز برسد که به طور قابل توجهی کمتر از حداکثر ظرفیت تولید ۷۰۰۰۰۰ بشکه‌ای نامیبیا است.

بدون تردید، این پتانسیل بالای ذخایر نامیبیا را به یک هدف جدید جذاب برای عضویت در اوپک تبدیل می‌کند. هم کنون، این کارتل بخش قابل توجهی از تولید جهانی نفت را به خود اختصاص داده است. هنگامی که روسیه و تولیدکنندگان آسیای مرکزی به اوپک پلاس پیوستند، این سهم به میزان قابل توجهی افزایش یافت. سپس آنگولا خارج و تولید اوپک حدود ۱.۱ میلیون بشکه در روز کاهش داشت. نامیبیا اساساً می‌تواند این شکاف را البته نه به طور کامل پر کند. علاوه بر این، احتمال بازگشت آنگولا هنوز وجود دارد، همانطور که در گذشته با سایر اعضای اوپک اتفاق افتاده است.

بنابراین، به نظر می‌رسد که هر دو طرف مایل به این همکاری هستند و چنین پیوندی ۷۰۰ هزار بشکه در روز به تولید کل اوپک اضافه می‌کند که در صورت اکتشافات بیشتر، می‌تواند افزایش نیز یابد. پیوستن نامیبیا به این اوپک، دست آن را در اقدامات آتی کنترل قیمت تقویت می‌کند.