چگونه تتر تحریم‌های نفت را دور زد؟

به گزارش انرژی پرس، هرچه تحریم‌ها سفت و سخت‌تر می‌شود، به همان اندازه راه‌های دور زدن تحریم‌ها هم بیشتر می‌شود. این موضوع به‌خصوص بعد از جنگ روسیه علیه اوکراین بیشتر خود را نشان داد و حالا خبر می‌رسد که ونزوئلا هم از تتر که ارز دیجیتالی بر پایه دلار است، در معاملات نفتی از آن استفاده می‌کند.

البته برخی گزارش‌های غیررسمی هم حکایت از آن دارد که برخی معاملات نفتی ایران هم از این طریق در حال انجام است. اگرچه دولت ایران رسما خرید و فروش ارز‌های رمزنگاری‌شده را جرم نمی‌داند، اما جواز قانونی معامله آن نیز در ‌هاله‌ای از ابهام قرار دارد.

ارز‌های دیجیتال الگوی جدیدی برای پول هستند؛ یک نوع پول مجازی که امنیت آن از طریق رمزنگاری تامین می‌شود. ارز دیجیتال، سیستم‌های پولی را غیرمتمرکز کرده و توسط هیچ نهاد و سازمانی کنترل نمی‌شود و امکان مبادله پول را به طور مستقیم و بدون نیاز به موسسات واسطه‌ای مانند بانک برای طرفین معامله فراهم می‌کند.

رویترز در گزارشی در این رابطه نوشت: با بازگشت تحریم‌های نفتی آمریکا علیه ونزوئلا، این کشور آمریکای جنوبی، در تلاش برای سرعت بخشیدن به روند فروش نفت خود به ارز دیجیتالی است.

وزارت خزانه‌داری آمریکا هفته گذشته به مشتریان و تامین‌کنندگان شرکت نفتی دولتی PDVSA ونزوئلا تا ۳۱مه فرصت داد تا مبادلات مالی خود تحت مجوز عمومی را که تمدید نکرده است، تکمیل کنند. این اقدام، تولید و صادرات نفت را برای ونزوئلا، دشوارتر خواهد کرد، زیرا شرکت‌ها برای همکاری با ونزوئلا، باید دست نگه داشته و تک‌به‌تک، از دولت آمریکا مجوز دریافت کنند.

شرکت PDVSA از سال میلادی گذشته، به تدریج در حال جابه‌جایی فروش نفت به ارز دیجیتالی یواس‌دی‌تی (USDT) بوده که به تتر هم معروف است و ارزشش به دلار آمریکا مرتبط است و برای حفظ ارزش ثابت، طراحی شده.

رویترز به نقل از سه منبع آگاه نوشت: شرکت نفتی دولتی PDVSA ونزوئلا به دنبال تسریع استفاده از این ارز دیجیتالی است تا ریسک بلوکه شدن درآمد حاصل از فروش نفت در حساب‌های بانکی خارجی، کاهش پیدا کند.

پدرو تله‌چیا، وزیر نفت ونزوئلا هفته گذشته به رویترز گفته بود ما از ارزهای مختلفی استفاده می‌کنیم و در بعضی از قراردادها، ارزهای دیجیتالی ممکن است شیوه پرداخت مورد ترجیح باشد.

صادرات نفت ونزوئلا در دوران تعلیق موقتی تحریم‌های آمریکا افزایش یافت و در مارس، به حدود ۹۰۰هزار بشکه در روز رسید که بالاترین میزان در چهار سال گذشته است.

تا پایان سه‌ماهه اول، شرکت نفتی‌PDVSA، بسیاری از قراردادهای نفتی نقدی را به مدلی تغییر داد که خواستار پیش‌پرداخت برای نیمی از ارزش محموله به تتر بود.

این شرکت همچنین از مشتریان جدیدی که به دنبال معاملات نفتی هستند، خواسته است رمزارز در کیف دیجیتالی داشته باشند. به گفته یکی از این منابع آگاه، این الزام حتی در بعضی از قراردادهای قدیمی قید‌ شده که به‌طور خاص، به وضعیت استفاده از تتر اشاره نکرده بودند.

معمای معاملات نفتی ایران

گزارش‌های جهانی حکایت از آن دارد که فروش نفت ایران در مسیر رشد قرار داشته و در ماه‌های ابتدای سال ۲۰۲۴ رکوردهای تازه‌ای را زده است اما مساله تنها دشواری فروش نفت نیست. یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های ایران تحریم بانکی است که مانع نقل و انتقال پول به داخل کشور می‌شود.

بعد از تجربه بلوکه شدن پول نفت ایران در کره‌جنوبی که با دردسرهای فراوان سرانجام به یک حساب دیگر در قطر نشست، این شیوه را پیش روی فروشندگان نفت قرار داده است که به جای فروش با دلار از تتر استفاده کنند. این موضوع به خصوص بعد از قانون اجاره فروش نفت توسط افراد و سازمان‌های دولتی این امکان را بیشتر کرده است.

یک تحلیلگر نفت می‌گوید: پذیرش تدریجی ارزهای دیجیتال ممکن است کشورهای تولید‌کننده نفت را به استفاده از ارزهای دیجیتال به جای دلار آمریکا ترغیب کند . هرسه کشور تولید‌کننده نفت روسیه ، ایران و ونزوئلا در حال حاضر از ارزهای دیجیتال برای فروش بخشی از نفت خود استفاده می‌کنند. هرچند میزان معاملات با ارزهای دیجیتال چندان زیاد نیست اما به تدریج می‌تواند جایگزین ارزهای کاغذی شود.

در واقع ارز دیجیتال با امکانی که دارد به ابزاری مناسب برای کشورهای تولیدکننده نفت تبدیل شده تا به دلار پشت کند. این ارز غیرمتمرکز اجازه می‌دهد معاملات با کمک فناوری بلاکچین به صورت ناشناس صورت گیرند که این کار به منظور تسهیل معاملات نفتی انجام می‌شود. بنابراین پیدایش ارزهای دیجیتال ابزار مناسبی برای کشورهای تولید‌کننده‌ای بوده که قصد کنار گذاشتن دلار به عنوان ارزی برای پرداخت نفت تبدیل شده است .

فرصت پایانی بایدن به ایران

هرچه تحریم‌ها سفت و سخت‌تر می‌شود، ارزهای دیجیتال جای خود را در معاملات بزرگ‌تری مثل نفت باز می‌کند. این موضوع به خصوص بعد از آنکه قیمت نفت رو به افزایش گذاشت، شرایط را برای آمریکا به عنوان تحریم‌کننده بزرگ نفتی سخت‌تر کرده است.

شاید به همین دلیل هم هست که آمریکا روی معاملات نفتی کشورهایی مثل ایران و ونزوئلا سختگیری چندانی نداشته است.

در حالی که مجلس نمایندگان آمریکا در تلاش برای تشدید محدودیت‌ها علیه صادرات نفت ایران است اما تحلیلگران بازار نفت می‌گویند که جو بایدن، رییس‌جمهور آمریکا، تمایلی به انجام اقدامی ندارد که قیمت نفت خام یا بنزین را برای شهروندان آمریکایی افزایش دهد. به گفته کارشناسان سیاست تحریم، رییس‌جمهور آمریکا احتمالا از اختیارات خود درخصوص تحریم‌ها استفاده کرده و از اجرای سختگیرانه آنها خودداری می‌کند.

این وضعیت تا حدودی مشابه برخورد دولت بایدن در قبال روسیه و جنگ اوکراین است. اگرچه کاخ سفید، تحریم‌هایی را علیه روسیه وضع کرده، اما تلاش کرده است درآمدهای این کشور را محدود کند و در عین حال، اجازه دهد صادرات نفت روسیه ادامه پیدا کند تا از محدودتر شدن عرضه در بازار جهانی و برانگیختن تورم در سالی که انتخابات ریاست جمهوری برگزار می‌شود، اجتناب شود. دولت آمریکا همچنین با وجود تجدید تحریم‌هایی که نیکلاس مادورو، رییس‌جمهور ونزوئلا را هدف گرفته‌اند، هفته گذشته اجازه داد صادرات نفت ونزوئلا ادامه پیدا کند.

جیم لوسیر، مدیرکل شرکت تحقیقاتی «کپیتال آلفا پارتنرز» به بلومبرگ گفت:‌ معامله‌گران نفت، بی‌تفاوت هستند، زیرا می‌دانند که بایدن هرگونه معافیت‌هایی را لازم باشد، امضا خواهد کرد تا جریان نفت ایران به بازار ادامه پیدا کند، درست همان‌طور که اجازه داد بشکه‌های نفت روسیه همچنان در بازار عرضه شوند.

بازار نفت در حال حاضر حساسیت به خصوصی نسبت به محدودیت‌های بیشتر دارد. نفت برنت اوایل آوریل، در بحبوحه تقاضای جهانی قوی و ادامه محدودیت عرضه اوپک‌پلاس، از مرز ۹۲دلار در هر بشکه عبور کرد که بالاترین حد در حدود ۶ماه گذشته بود.

طبق گزارش شرکت «کلیر ویو انرژی پارتنرز» که در واشنگتن مستقر است، تحریم‌های جدید اگر اجرا و اعمال شوند ممکن است حداکثر ۴۰/۸دلار به قیمت جهانی نفت اضافه کنند.

براساس گزارش بلومبرگ، چنین اتفاقی، خبر بدی برای بایدن خواهد بود که پس از افزایش قیمت سوخت در سال ۲۰۲۲، حجم عظیمی نفت را از ذخایر استراتژیک برداشت کرد. هرچند قیمت بنزین از سطوح مشاهده‌شده در آن زمان، پایین‌تر است اما امسال افزایش داشته، در حالی که هنوز فصل اوج رانندگی تابستانی در آمریکا آغاز نشده است.

منبع: جهان صنعت