چرا سازمان تامین اجتماعی باید در توسعه زیرساخت‌ها سرمایه‌گذاری گذاری کند

به گزارش انرژی پرس، حسین میرافضلی، کارشناس انرژی در یادداشتی نوشت: ” به دلایل زیر سازمان تامین اجتماعی در توسعه زیرساختها سرمایه گذاری نماید.

هر فرد، باید ۳۰ درصد حقوق خود را به عنوان حق بیمه، به سازمان تامین اجتماعی پرداخت کند. اما این ۳۰ درصد بین فرد بیمه شده و کارفرما تقسیم می‌شود. به گونه‌ای که فرد بیمه شده، تنها ۷ درصد از ۳۰ درصد حق بیمه را از حقوق خود پرداخت می‌کند و مابقی آن که ۲۳ درصد حقوق است، توسط کارفرما، به بیمه پرداخت می‌شود.

در قراردادهای عمرانی و غیر عمرانی به ترتیبی که در انتهای این تحلیل بیان می شود بین حدود ۷ تا ۱۶درصد مبلغ قرارداد به  سازمان تامین اجتماعی  تعلق می گیرد.

تصور نمائید یکی از شرکت های زیر مجموعه تاپیکو(زیرمجموعه شستا) بتواند سایر سهامداران را همراه نموده و یک پروژه ۵۰۰ میلیون دلاری را مصوب و شروع به اجرا نمایند. فرضا تاپیکو در آن شرکت ۴۵درصد سهام دارد و مابقی سهام متعلق به چند هلدینگ دیگر خارج از مجموعه تامین اجتماعی است.

در حین اجرای پروژه طی چهار سال حدود ۲۰۰۰ نفر نیروی پیمانکاری و فنی و اجرائی مشغول کار می شوند که با لحاظ متوسط حقوق و مزایای هر نفر ۴۰ میلیون تومان جمع حقوق پرداختی در سال  ۱۱۰۰میلیارد تومان می شود که هر سال ۳۳۰ میلیارد تومان آن به تامین اجتماعی پرداخت می شود که سالانه۳۶درصد این مبلغ بطور غیر مستقیم از جیب تامین اجتماعی می رود و بقیه را دیگران بحساب تامین اجتماعی واریز نموده اند. با توجه به اینکه در پروژه های بزرگ بین ۳۰ تا ۴۰درصد آورده را سهامدار و مابقی  را بانک ها و صندوق توسعه ملی یا بانکهای خارجی پرداخت می کنند میزان سرمایه گذاری غیر مستقیم تامین اجتماعی در پروژه ۵۰۰ میلیون دلاری ذکر شده بین ۵۵ تا ۷۳میلیون دلار است. سهم تامین اجتماعی در پرداخت غیرمستقیم حق بیمه این پروژه سالانه ۴۸میلیارد تومان است و مابقی یعنی ۲۸۲میلیارد تومان درآمد خالص سالانه تامین اجتماعی از محل اشتغال ۲۰۰۰نفر در حین اجرای پروژه حاصل می گردد. طی چهار سل حدود ۱۱۳۰میلیارد تومان از این محل نصیب تامین اجتماعی می شود.

از ۵۰۰ میلیون دلار پروژه نیز بیش از ۳۰ درصد مبلغ پروژه مربوط به انواع شرکتهای پیمانکاری می باشد که از این ۳۰ درصد نیز  بطور متوسط ۱۰ درصد آن به سازمان تامین اجتماعی تعلق می گیرد یعنی حدود هزار میلیارد تومان نیز از این محل نصیب تامین اجتماعی می شود.

در مجموع طی مدت چهار سال اجرای این پروژه و قبل از بهره برداری،  سازمان تامین اجتماعی بیش از ۲۱۰۰ میلیارد تومان درآمد کسب نموده در حالی که کل سرمایه گذاری غیر مستقیم سازمان در پروژه ۴۷۰۰میلیارد تومان بوده که مابقی مبلغ پس از بهره برداری پروژه از طریق عرضه بخشی از سهام در بورس  کل سرمایه گذاری سازمان بازگشت می شود و تا ۳۰ سال بعد از محل مشارکت غیر مستقیم تامین اجتماعی در اجرای این پروژه سالانه ۲۸۰میلیارد تومان (با لحاظ تورم صفر درصد)  از محل حق بیمه کارکنان بحساب سازمان واریز می گردد.(جمعا ۸۴۰۰میلیارد تومان طی ۳۰ سال بحساب تامین اجتماعی واریز می شودبا لحاظ تورم صفر درصد)   این مزایا جدای از این است که سازمان دیگر به برخی افراد بیمه بیکاری پرداخت نمی کند و با اشتغال ایجاد شده برخی هزینه های وزارت کار تعاون و رفاه اجتماعی  را کاهش می دهد.

البته شرکتهای تابعه سازمان می بایست در پروژه های زیر بنایی سرمایه گذاری کنند که سود آوری حدود ۳۰درصدی آن طرح تضمین شده باشد مثلا اگر پروژه زیرساختی ملی است دولت پرداخت سود مورد انتظار را تضمین کند و محل پرداخت این تضمین نیز مشخص باشد. سرمایه گذاری در طرح زیر بنایی و ملی که سود مد نظر آن تضمین شده باشد ضمن ایجاد درآمد پایدار از محل حق بیمه کارکنان از محل سود طرح نیز درآمد پایدار دیگری برای سازمان ایجاد می شود. اجرای برخی پروژه های زیر بنایی از جمله اجرای پروژه خط آهن برقی  پر سرعت اصفهان تهران و تهران مشهد و برخی طرح  های عمرانی و تولیدی ضمن سود دهی مناسب،  در حین اجرا نیز  اشتغال زایی بالایی دارند لذا عمده سرمایه گذاری غیر مستقیم توسط شرکتهای تابعه،  از طریق سهم بیمه دریافتی سازمان طی مدت کوتاهی بازگشت می شود و سازمان نقش موتور محرک اقتصاد ملی را ایفا خواهد نمود بنا بر این پیشنهاد می شود سازمان تامین اجتماعی شرکتهای تابعه را تشویق به سرمایه گذاری های سود آور اشتغال زا نماید خصوصا سرمایه گذاری های زیر بنایی.

پس از به بهره برداری رسیدن طرح های تولیدی شرکتهای تابعه مکلف باشند حداکثر طی مدت سه سال سهام خود را از طریق بورس و سایر روش ها واگذار نمایند و بخشی از درآمدحاصل از فروش سهام طرح های بهره برداری شده را در طرح های جدید با مولفه های اقتصادی ذکر شده سرمایه گذاری نمایند. به این ترتیب ضمن اینکه از محل ایجاد اشتغال برای صدها هزار نفر، درآمد قابل توجه و پایداری برای سازمان تامین اجتماعی ایجاد می شود سازمان به عنوان موتور محرک اقتصاد ملی و توسعه زیرساخت های کشور نقش آفرین خواهد شد

ماده ۳۸ قانون تامین اجتماعی:

دریافتی های تامین اجتماعی از قراردادهای عمرانی:
در قراردادهای عملیاتی مثل پل‌سازی، جاده‌سازی، سد و موارد مشابه آن، حق بیمه ۶.۶ درصد است که ۱.۶ درصد آن برعهده پیمانکار و ۵ درصد برعهده کارفرما خواهد بود. این مبالغ در پایان هر صورت وضعیت، تعیین و محاسبه شده و سپس به حساب تأمین اجتماعی واریز می‌شود؛
حالت دوم برای قراردادهای مشاوره‌ای و نظارتی است که در این قراردادها حق بیمه ۱۵.۶ درصد است. ۳.۶ درصد از آن برعهده مشاور یا همان پیمانکار بوده و ۱۲ درصد از آن برعهده کارفرما خواهد بود. این مبلغ نیز در پایان هر صورت حساب تعیین و کسر شده و سپس به حساب تأمین اجتماعی واریز خواهد شد.
سهم سازمان تامین اجتماعی از قراردادهای غیر عمرانی:
خدماتی مکانیکی: این نوع قراردادها به‌صورت کامل با کمک انواع ابزارآلات مکانیکی و ماشین‌آلات مخصوص انجام می‌شود و ۷ درصد از ناخالص کل کارکرد به‌عنوان حق بیمه بیکاری در قراردادهای پیمانکاری تعیین می‌شود؛
دستمزدی و خدماتی: این قراردادها به‌صورت غیرمکانیکی انجام می‌شوند که در این قراردادها حق بیمه ۱۵ درصد از ناخالص کارکرد و به‌عنوان حق بیمه بیکاری معین خواهد شد؛
هزینه مشترک: در این قراردادها، هزینه مصالح و ابزار به‌صورت مشترک بین کارفرما و پیمانکار محاسبه می‌شود و این دو با هم شریک هستند. در این حالت ۷ درصد از سود ناخالص کل کار به‌عنوان حق بیمه بیکاری اخذ می‌شود؛
خدماتی مکانیکی و دستی: در این نوع قراردادها بخشی از کار به‌صورت مکانیکی و بخشی از آن به‌صورت دستی انجام می‌شود. در این صورت حق بیمه برای بخش مکانیکی ۷ درصد و برای بخش دستی ۱۵ درصد خواهد بود.