نتایج فاجعه بار تولید بنزین با اکتان پایین در دولت سیزدهم

به گزارش انرژی پرس، اولین اعتراض را فعالان محیطی مطرح کردند، همان‌هایی که وقتی اولین‌بار تولید بنزین از پتروشیمی‌ها در اواخر دهه‌۸۰ و در دولت محمود احمدی‌نژاد مطرح شد، صدایشان بلند بود. اگرچه بعدها این تصمیم اشتباه در اوایل دولت حسن روحانی متوقف شد، با وجود این ناترازی بنزین باعث شد که دولت سیزدهم یک‌بار دیگر این طرح را روی میز بگذارد. اوایل اردیبهشت ماه امسال بود که جواد اوجی از تولید بنزین توسط پتروشیمی‌های متانول‌کساز خبر داد. پس از او، حمیدرضا حاجی‌بابایی، عضو کمیسیون تلفیق بودجه گفت که به منظور تامین منابع هدفمندی یارانه‌ها و جبران کسری انرژی، دولت با پتروشیمی‌ها برای تامین بنزین کشور در سال‌جاری قرارداد دو‌میلیارد و ۷۰۰‌میلیون دلاری منعقد کرده است.»

بعد از محیط‌زیستی‌ها، این پتروشیمی‌ها بودند که از گوشه‌وکنار به این تصمیم معترض بودند، زیرا متانولی که بر اساس تصمیم وزارت نفت دولت قبل می‌توانست راهی بازارهای صادراتی شود، حالا باید در داخل تبدیل به بنزین می‌شد و این یعنی کاهش سودآوری این شرکت‌ها.

حسین میرافضلی، کارشناس انرژی در این رابطه گفته بود که تولید بنزین از متانول تنها زمان‌هایی قابل توجیه است که هر تن متانول حداقل یک‌سوم قیمت بنزین باشد. با توجه به پیش‌بینی قیمت نفت در ۱۰سال آینده و کاهش تقاضا برای بنزین و گازوئیل طی دودهه آتی، احداث پالایشگاه‌های بزرگ جدید که زمان اجرای آن معمولا ۵ تا ۷ سال و حجم سرمایه‌گذاری آن چند‌میلیارد ‌دلار است، از بعد اقتصادی توجیه‌پذیر نخواهد بود.

ظاهرا تولید بنزین از پتروشیمی‌ها تنها راهکار جبران ناترازی بنزین نبوده است، زیرا آن‌طور که بابک افقهی، مدیرعامل یکی از شرکت‌های نفتی گفته است: « پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس توانایی تولید بنزین با اکتان بالا و بنزین سوپر را دارد که به دلیل ناترازی مجبور به تولید بنزین با اکتان ۸۷ و البته قیمت ارزان شده‌ایم.»

افقهی با اشاره به اینکه شرکت نفت ستاره خلیج‌فارس بخش عمده‌ای از سوخت کشور را تامین می‌کند، به مهر گفته که بیش از ۴۲‌میلیون لیتر از مصرف روزانه بنزین در پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس تامین شود و پالایشگاه تک‌محصولی است. مصوبه دولت درباره آیین خوراک آسیب بیشتری به این پالایشگاه وارد کرد. این آسیب باعث شد که پیش‌بینی‌ها و هدف‌گذاری‌های صورت‌گرفته برای سال ۱۴۰۲ به صورت کامل دست پیدا نکنیم و همه تلاش کردیم که این دستورالعمل و آثار آن را کمتر کنیم. خوشبختانه در اواخر دولت سیزدهم تلاش‌های ما به ثمر نشست و دولت با مصوبه سه بندی که داشت، دستورالعمل دی ماه ۱۴۰۲ را عطف‌به‌ماسبق نکرد، به شرکت‌هایی مانند نفت ستاره خلیج‌فارس که طراحی آن برای تولید بنزین با اکتان بالا بود که به ما تحمیل شد برای جبران ناترازی بنزین و افزایش تولید باید بنزین با اکتان ۸۷ تولید کنید.»

افقهی با اشاره به اینکه دولت به دلیل ناترازی بنزین این شرکت را وادار به تولید بنزین با اکتان پایین‌تر کرد، افزود: نفت ستاره خلیج‌فارس توانایی تولید بنزین با اکتان بالا و بنزین سوپر را دارد که به دلیل ناترازی مجبور به تولید بنزین با اکتان ۸۷ و البته قیمت ارزان شده‌ایم.

وی ادامه داد: تجهیزات موجود در این پالایشگاه فناوری و تکنولوژی تولید با کیفیت بالا و حتی یورو۵ را دارا هستند. این مساله خسارت و زیان بسیاری را به نفت ستاره وارد کرد. بماند که پول همین بنزین ارزان هم به ما پرداخت نشده است.

به گفته مدیرعامل تاپیکو، شرکت پالایشگاه نفت ستاره خلیج‌فارس هم‌اکنون بیش از ۶۰همت به دلیل فروش بنزین از دولت طلب کار است که فشار سنگینی بر نفت ستاره وارد کرد.

وی با اشاره به اینکه شرکت نفت ستاره خلیج‌فارس امکان افزایش ظرفیت تولید بنزین را دارد، خاطرنشان کرد: در صورتی که دولت و شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی علاقه‌مند باشد با تامین مالی مختصر می‌توانیم ظرفیت تولید بنزین را افزایش دهیم و با تامین خوراک و میعانات که دولت در اختیار ما قرار می‌دهد، در یک فاز توسعه‌ای می‌توانیم میزان تولید را از ۴۲‌میلیون لیتر افزایش دهیم.

به گفته افقهی، عدم‌النفع‌هایی در مجموعه ستاره خلیج‌فارس در حال اتفاق است مانند فلر کردن هیدروژن، طرح آمونیاک یا طرح‌هایی که واقعا با سرمایه‌گذاری ۲۰۰ تا ۲۵۰‌میلیون دلاری به‌طور قابل‌توجهی ارزش‌افزوده ایجاد می‌کند.

منبع: جهان صنعت