قیمت پایین نفت: هدیه عربستان به ترامپ یا بمب ساعتی؟

به گزارش انرژی پرس و به نقل از اویل پرایس، استراتژی عربستان در کاهش محدودیت‌های تولید به‌عنوان هدیه‌ای به رئیس‌جمهور ترامپ تلقی شده، زیرا قیمت سوخت را پایین نگه می‌دارد و ممکن است بر درآمدهای انرژی روسیه تأثیر بگذارد. با این حال، این موضوع نگرانی‌هایی را در صنعت شیل آمریکا ایجاد کرده است.

بازار جهانی نفت به‌ویژه در آسیا، جایی که تقاضا به شدت در حال رشد است، به میدان نبرد تبدیل شده است. کشورهایی مانند گویان و برزیل صادرات خود را افزایش داده‌اند و حتی اروپا، با وجود تحریم‌ها، همچنان نفت خام روسیه را وارد می‌کند.

اوپک پلاس دیروز با افزایش تولید به میزان ۱۳۷ هزار بشکه در روز موافقت کرد. قیمت نفت اندکی افزایش یافت، اما همچنان در محدوده ۶۵ دلار برای هر بشکه برنت ثابت مانده است. این برای کشورهای مصرف‌کننده مانند آمریکا خبر خوبی است، اما برای کشورهای تولیدکننده، از جمله خود آمریکا، خبر بدی محسوب می‌شود.

وال‌استریت ژورنال استراتژی عربستان در لغو کاهش تولید را هدیه‌ای به ترامپ نامید. این اقدام قیمت سوخت در پمپ‌بنزین‌ها را پایین نگه می‌دارد و اثرات تعرفه‌ها را کاهش می‌دهد. همچنین درآمدهای صادراتی انرژی روسیه را تحت فشار قرار می‌دهد و کار ترامپ را در میانجی‌گری برای پایان جنگ اوکراین آسان‌تر می‌کند.

از برخی جهات، بازگشت اوپک پلاس به افزایش تولید برای آمریکا و قیمت سوخت در خرده‌فروشی‌ها مثبت بوده است. طبق گزارش انجمن خودروی آمریکا (AAA)، میانگین قیمت هر گالن بنزین در روز یکشنبه ۳.۱۳۳ دلار بود که نسبت به سال گذشته (۳.۱۷۶ دلار) اندکی کاهش یافته است. اما این تنها یک تصویر کلی است و با توجه به تفاوت‌های مالیاتی در ایالت‌های مختلف، مانند کالیفرنیا که بالاترین قیمت بنزین را دارد، چندان گویا نیست.

در عین حال، قیمت پایین نفت باعث نگرانی در صنعت شیل آمریکا شده است. ممکن است این یکی از اهداف عربستان و شرکای اوپک پلاس در تصمیم به لغو کاهش تولید در سال ۲۰۲۲ بوده باشد. اکثر گزارش‌های رسانه‌ای می‌گویند اوپک در تلاش است تا سهم بازار خود را از آمریکا، گویان و برزیل پس بگیرد.

اما داستان فراتر از جایگزینی بشکه‌های نفت عربستان و عراق با نفت آمریکا، برزیل و گویان است. برای مثال، صادرات نفت آمریکا به چین سال گذشته تقریباً ۵۰ درصد کاهش یافت، حتی پیش از اعمال تعرفه‌ها توسط ترامپ. این تعرفه‌ها وضعیت را بدتر کردند و نفت آمریکا به اروپا هدایت شد.

نفت گویان نیز به اروپا صادر می‌شود، بنابراین گویان و آمریکا به همان اندازه که آمریکا و عربستان رقیب هستند، رقیب یکدیگرند. البته تولید کل گویان کمتر از ۷۰۰ هزار بشکه در روز است که رقیب جدی برای آمریکا یا عربستان محسوب نمی‌شود. در مقابل، برزیل صادرات نفت خام خود را افزایش داده و بخش زیادی از آن به چین می‌رود.

میدان نبرد صادرکنندگان نفت، چین و آسیا است؛ جایی که تقاضا به شدت در حال رشد است و پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد این روند ادامه خواهد داشت. حتی در اروپا، تقاضا همچنان رو به رشد است. چگونه می‌توان توضیح داد که کشورهای اروپایی با وجود تحریم‌ها همچنان نفت روسیه را وارد می‌کنند، در حالی که اخیراً تلاش‌هایی برای قطع کامل واردات انرژی از روسیه طی چند ماه آینده صورت گرفته است؟

وال‌استریت ژورنال معتقد است عربستان در تلاش است تا با ترامپ امتیاز کسب کند. اما اقدامات عربستان از زمان ناکامی دولت بایدن در حفظ روابط نزدیک با ریاض نشان می‌دهد که این کشور اولویت‌های دیگری دارد، مانند تأمین مالی پروژه‌های چشم‌انداز ۲۰۳۰ در حالی که قیمت‌های پایین نفت، به گفته اوپک، روند تقاضا را به درستی منعکس نمی‌کند.

از سوی دیگر، ترامپ باید صنعت نفت آمریکا را راضی نگه دارد، صنعتی که از تعرفه‌ها و قیمت پایین نفت ناراضی است. برنامه تسلط انرژی او زمانی موفق نخواهد بود که حفاران به دلیل پایین بودن قیمت‌ها و عدم سودآوری، حفاری را متوقف کنند. اما این مشکل همیشه وجود داشت، صرف‌نظر از اقدامات اوپک پلاس. اهداف دوگانه ترامپ، یعنی پایین نگه داشتن قیمت سوخت در پمپ‌بنزین‌ها و راضی نگه داشتن حفاران نفت، با یکدیگر در تضاد هستند.

در حالی که رسانه‌های اقتصادی به دنبال ارتباط سیاست‌های اوپک پلاس با ترامپ هستند، این گروه با اطمینان عمل می‌کند و معتقد است شایعات درباره کاهش تقاضای نفت اغراق‌آمیز است. بخشی از این اطمینان به این دلیل است که برخی اعضای اوپک پلاس در افزایش تولید به میزان توافق‌شده کند عمل کرده‌اند، که این موضوع مانع از افت بیشتر قیمت‌ها شده است.

همچنین، مسئله بازپس‌گیری سهم بازار است که به دلیل کاهش تولید در گذشته از دست رفته بود. اما بعید است که این اقدامات برای اجرای سیاست‌های انرژی کشور دیگری باشد.

در حقیقت، آنچه برای یک تولیدکننده بزرگ نفت خوب است، برای دیگران نیز خوب است: قیمت‌های متعادل که تقاضا را سالم نگه می‌دارد و بازار را بیش از حد داغ نمی‌کند، تا از افت قیمت و زیان مالی جلوگیری شود. به همین دلیل، اوپک پلاس به گفته یکی از تحلیلگران، حجم عظیمی از نفت را به بازار سرازیر نمی‌کند. می‌توان گفت دوران سیاست‌های تهاجمی اوپک به پایان رسیده است.