قطع گاز پتروشیمی‌ها چه تاثیری بر اقتصاد کشور می‌گذارد؟

به گزارش «انرژی پرس»، با نزدیک شدن به فصل سرد سال، موضوع محدودیت گاز صنایع پتروشیمی بار دیگر به دغدغه‌ای جدی برای فعالان اقتصادی و کارشناسان حوزه انرژی تبدیل شده است. طبق اعلام مسئولان دولتی و پیش‌بینی کارشناسان، در زمستان پیش‌ رو به‌ منظور تأمین اولویت‌دار گاز بخش خانگی، واحدهای پتروشیمی تولیدکننده اوره و متانول با محدودیت در تأمین خوراک مواجه خواهند شد؛ مسأله‌ای که می‌تواند پیامدهایی گسترده بر تولید، صادرات، ارزآوری و ثبات اقتصادی کشور بر جای بگذارد.
درباره همین موضوع، گفت‌گویی با امیرحسین پهلوان، کارشناس پتروشیمی انجام شد تا ابعاد و پیامدهای احتمالی این مسئله بررسی شود.

محدودیت دو تا سه ماهه؛ تهدیدی جدی برای تولید

امیرحسین پهلوان با اشاره به برخی گمانه‌زنی‌ها مبنی بر احتمال قطع گاز تا پنج ماه در زمستان، این رقم را «بسیار بالا و غیرواقع‌بینانه» توصیف کرده و می‌گوید:«پیش‌بینی من این است که به‌طور متوسط، محدودیت گاز برای پتروشیمی‌های اوره و متانول حدود دو تا سه ماه به طول انجامد.»
او با تأکید بر اینکه حتی این بازه زمانی نیز می‌تواند تبعات قابل توجهی برای اقتصاد کشور به همراه داشته باشد، افزود: «نباید تصور شود که این محدودیت صرفاً بر یک صنعت خاص تأثیر می‌گذارد؛ اثرات آن در مقیاس ملی قابل بررسی است.»

زیان مضاعف در تولید اوره؛ تفاوت با متانول

این کارشناس پتروشیمی با تفکیک شرایط دو محصول اصلی یعنی اوره و متانول، توضیح داد: «در خصوص اوره، موضوع زمانی اهمیت بیشتری می‌یابد که بدانیم قیمت جهانی این محصول در نیمه دوم سال، یعنی در فصل زمستان، بالاتر است. در نتیجه، زمانی‌که تولید متوقف می‌شود، نه تنها درآمد صادراتی از دست می‌رود، بلکه این توقف در دوره‌ای اتفاق می‌افتد که ارزش محصول در بازار جهانی حداکثر است. این یعنی زیانی مضاعف برای واحد‌های پتروشیمی.»

او افزود: «در مقابل، بازار متانول از ثبات نسبی بیشتری برخوردار است و نوسانات فصلی کمتری دارد. بنابراین توقف تولید در این حوزه بیشتر از جنبه از دست رفتن سود بالقوه قابل تحلیل است، نه از منظر از دست دادن بازارهای استراتژیک.»

کاهش ارزآوری؛ عامل تشدید نوسانات بازار ارز

این کارشناس  پتروشیمی در بخش دیگری از این گفت‌وگو با تأکید بر جایگاه محوری پتروشیمی‌ها در تأمین ارز کشور خاطرنشان کرد:
«پتروشیمی‌ها اصلی‌ترین منبع ارزآوری غیرنفتی کشور به شمار می‌روند. بنابراین کاهش تولید در این بخش، مستقیماً عرضه ارز را کاهش می‌دهد و این مسئله به نوبه خود موجب افزایش نرخ ارز در بازار آزاد می‌شود.»

او ادامه داد: «نباید فراموش کرد که تأثیر قطع گاز بر پتروشیمی‌ها، صرفاً محدود به این صنعت نیست. کاهش عرضه ارز، بر قیمت دلار، تورم و در نهایت بر قدرت خرید خانوارها تأثیرگذار خواهد بود. به بیان دیگر، پیامدهای این موضوع مستقیماً به معیشت مردم گره خورده است.»

بحران صنعتی یا چالش ملی؟

این کارشناس در پایان، با اشاره به ماهیت چندوجهی این چالش، تأکید کرد: «مسئله محدودیت گاز در واحدهای پتروشیمی دیگر صرفاً یک چالش صنعتی نیست، بلکه به موضوعی ملی تبدیل شده است. بخش مهمی از ثبات اقتصادی کشور به تداوم تولید در صنعت پتروشیمی وابسته است و هرگونه وقفه در فعالیت این بخش، می‌تواند زنجیره‌ای از اثرات منفی را در اقتصاد کشور ایجاد کند؛ از کاهش صادرات و افت درآمدهای ارزی گرفته تا فشار مضاعف بر بازار ارز و تورم.»

امیرحسین پهلوان هشدار داد که در صورت استمرار محدودیت گاز طی دو تا سه ماه زمستان، کشور با بحران ارزی تازه‌ای روبرو خواهد شد؛ بحرانی که در شرایط محدودیت صادرات نفت و دسترسی به منابع مالی خارجی، می‌تواند آثار آنی و مستقیم بر شاخص‌های اقتصادی کلان و وضعیت معیشت عمومی داشته باشد.