سایه سنگین تحریم‌ها بر میادین مشترک؛ از آرش تا آزادگان

به گزارش انرژی پرس، علی ماجدی درباره ادعای اخیر مقامات کویت و عربستانی در خصوص میدان مشترک آرش (الدره) اظهار داشت: میدان آرش بین ۳ کشور مشترک است، بر اساس امور نرم‌افزاری که طبق قواعد بین‌الملل انجام شد؛ اسناد آن نیز در شرکت ملی نفت ایران موجود است.

وی افزود: در زمان وزارت آقای زنگنه برنامه‌ریزی دقیقی برای برای بهره‌برداری از حوزه‌های مشترک انجام شد و اولویت‌بندی صورت گرفت که باتوجه به ذخایر درجا و قابل استحصال باید سرمایه‌گذاری صورت می‌گرفت، اما به دلیل تحریم و نبود سرمایه و تکنولوژی روز، این برنامه‌ها یا اجرایی نشد و یا با کندی مواجه شد. اکنون نیز وقتی کشور همسایه شروع به بهره‌برداری از میدان مشترک کند طرف مقابل نمی‌تواند مانع کار شود.

معاون اسبق وزارت نفت در امور بین‌الملل و بازرگانی تصریح کرد: مثلا در حوزه میدان گازی مشترک پارس جنوبی زمانی قطر در روند بهره‌برداری خیلی از ما جلوتر بود؛ اما در دروه دوم وزارت آقای زنگنه میزان بهره‌برداری ایران به قطر رسید و اگر همان رویه ادامه پیدا می‌کرد ما خیلی جلوتر بودیم که با خروج ترامپ از برجام باعث شد میزان جذب سرمایه‌گذاری خارج از کشور تحلیل برود. در حالی که قطر قراردادهایی را با شرکت‌های بین‌المللی مثل توتال منعقد کرده و عملا از طریق سرمایه‌گذاری IOR و EOR می‌توانند منابع بیشتری از گاز را برداشت کنند، همین عدم وجود سرمایه برای توسعه در دیگر میادین نفتی و گازی هم در حال تکرار است.

وی تاکید کرد: زمانی که ما نتوانیم از سرمایه و تکنولوژی روز بهره ببریم اینگونه مباحث از سوی کشورهای خارجی دور از انتظار نیست، اینها نتیجه تحریم است که آثار خود را به این شکل نمایان می‌کند.

ماجدی بیان کرد: منابع مشترک تجدیدپذیر نیستند اگر دیر اقدام کنیم دیگر زمان بهره‌برداری به پایان می‌رسد و یا در مراحل دیرتر پرهزینه‌تر خواهد شد، بنابراین اینگونه مباحث که گاهی از سوی برخی همسایگان در میدان مشترک عنوان می‌شود در واقع زاییده محدودیت‌هایی است که ما داریم و آنها براحتی به خود اجازه می‌دهند که بگویند میدان مشترک نیست و شروع به بهره‌برداری هم می‌کنند.

وی ادامه داد: بهرحال هر کشوری دنبال منافع خود است. احتمالا ما روابط سیاسی هم با کشوری داشته باشیم اما در موضوع اقتصادی و بخصوص میدان مشترک وضع فرق می‌کند هر کشوری سعی دارد سهم خود را بردارد و اگر در این حوزه توافقی بین کشورها صورت نگیرد هرکس سعی در برداشت بیشتر دارد، همانگونه که در آزادگان و پارس جنوبی هم شاهدیم.

معاون اسبق وزارت نفت در امور بین‌الملل و بازرگانی خاطرنشان کرد: ایران باید برای میادین مشترک در زمینه دانش و هم جذب سرمایه‌گذاری تصمیمات جدی بگیرد، چراکه تا وقتی امکانات وجود ندارد منتظر تداوم این اتفاقات و موضع‌گیری‌ها از کشورهای همسایه باشیم.

وی گفت: به لحاظ تجربی، عملیاتی و بهره‌برداری وقتی حوزه مشترک است نمی‌توانیم بگوییم هر کشوری حق دارد سهم مشخصی از میدان را بردارد اما از نظر حقوقی ممکن است بتوان پیگیری‌هایی انجام داد که سهم هر کشور مشخص باشد مثلا در پارس جنوبی و آزادگان کشورهای همسایه سعی در برداشت بیشتر داشته‌اند ما نیز نتوانسته‌ایم واکنشی نشان دهیم و یا اینکه این شرایط می‌تواند برعکس باشد و ما بیشتر برداشت کنیم و کشور همسایه نتواند اعتراضی داشته باشد.

ماجدی تاکید کرد: در حال حاضر تنها پاسخی که ایران می‌تواند داشته باشد اینکه شروع به بهره‌برداری کند، هرچند درست است که در بهره‌برداری از منابع و ذخایر پیشرفت‌های خوبی داریم و دست‌بسته نیستیم، اما بهره‌برداری نیاز به سرمایه‌گذاری هنگفت و دانش روز دارد و هر قدر که دیرتر اقدام کنیم اجازه داده‌ایم که همسایه سهم بیشتری را از آنِ خود کند.

وی در ادامه گفت: زمانی قطری‌ها علاقمندی خود را نسبت به توسعه مشارکتی ابراز کردند هر چند همکاری صورت نگرفت اما هر کشور برداشت خود را از این میدان دارد در مورد میدان آرش باید حدود مشخص شده و هر کدام از کشورها باید ثابت کنند چه میزان سهم دارند و در صورت تمایل به صورت مشترک بهره‌برداری صورت گیرد، زیرا اگر به صورت مشترک برداشت شود علاوه بر کاهش هزینه‌ها منافع هر دو کشور تامین می‌شود.

منبع: ایلنا