زمستان سرد آنکارا؛ گاز ایران و ترکمنستان در گره تحریمها
به گزارش انرژی پرس و به نقل از اویل پرایس، آلپارسلان بایراکتار، وزیر انرژی ترکیه، اوایل دسامبر به خبرنگاران گفت که آنکارا در حال تلاش برای افزایش واردات گاز از طریق قرارداد قدیمی با ایران است و این قرارداد را با یک توافق سوآپ با ترکمنستان تکمیل میکند. اما عدم شفافیت در مورد تحریمها، مانع بزرگی برای ترکیه ایجاد کرده است.
وابستگی ترکیه به گاز ایران
انگیزه ترکیه، نیاز به تأمین گاز قابل اعتماد و بیشتر در فصل زمستان است. بدون واردات از ایران، ترکیه احتمالاً در تأمین تقاضای رو به رشد انرژی خود مشکل خواهد داشت و ممکن است با قطعی برق مواجه شود؛ همانطور که آخرین بار در زمستان ۲۰۲۲ رخ داد. ترکیه از سال ۲۰۰۱، سالانه ۹.۶ میلیارد متر مکعب گاز از ایران خریداری میکند. این قرارداد خرید در ژوئیه ۲۰۲۶ (تیر ۱۴۰۵) منقضی میشود.
در طول مدت این قرارداد، ترکیه بارها با اختلال در واردات مواجه شده است؛ بخشی به دلیل مشکلات ایران در نگهداری زیرساختهای قدیمی به خاطر تحریمها. اختلالها اغلب در اوج تقاضای زمستانی رخ میدهد، زیرا تهران گاز صادراتی را به بازار داخلی خود اختصاص میدهد تا تأمین داخلی پایدار بماند.
سوآپ گاز ترکمنستان از مسیر ایران به ترکیه
شروع توافق سوآپ ترکیه با ایران و ترکمنستان در ماه مارس، به عنوان بیمهای برای تأمین نیازهای زمستانی ترکیه دیده میشد. این توافق همچنین قصد داشت اعتبار عشقآباد را به عنوان شریک انرژی قابل اعتماد تقویت کند و به احیای پروژه خط لوله گاز ترانسکاسپیان کمک کند.
ترکیه حامی سرسخت ساخت مسیر ترانسکاسپیان است که از دهه ۱۹۹۰ روی میز بوده. بایراکتار در گردهمایی ۱۰ دسامبر مقامات انرژی، که زیر نظر سازمان کشورهای ترک (OTS) برگزار شد، گفت: «ما به مرحله برداشتن گامهای عملی برای تحقق رویای ۳۰ سالهمان یعنی انتقال گاز طبیعی به ترکیه از طریق خط لوله ترانسکاسپیان رسیدهایم.»
بر اساس توافق سوآپ با عشقآباد، ترکیه قرار بود سالانه ۱.۳ میلیارد متر مکعب گاز ترکمنستانی را از طریق خط لوله موجود ایران-ترکیه دریافت کند. در مقابل، ترکمنستان حجم کمی بیشتری گاز را از طریق خطوط لوله موجود به شمال غربی ایران تحویل میداد و تفاوت حجم، هزینه ترانزیت ایران را پوشش میداد.
توقف ناگهانی یک قرارداد استراتژیک
این توافق در مارس به خوبی شروع شد و ترکیه در آن ماه ۱۱۲ میلیون متر مکعب گاز ترکمنستانی دریافت کرد. تا ژوئن نیز خوب پیش رفت و مجموع دریافتی ترکیه به ۴۶۵ میلیون متر مکعب رسید. اما ناگهان تأمین متوقف شد، حتی با اینکه شرکت دولتی واردات گاز ترکیه (بوتاش) به طور منظم ظرفیت ماهانه خط لوله ایران-ترکیه را برای واردات گاز ترکمنستانی رزرو کرده بود.
هنوز مشخص نیست چرا این توقف ناگهانی رخ داد. مدیرعامل ترکمنگاز، ماکسات بابایف، آن را به «دلایل فنی» نسبت داد، در حالی که بایراکتار در اکتبر به طور مبهم به مشکلات پرداخت اشاره کرد.
سایه تحریمها بر واردات گاز ترکیه
با این حال، منبع مشکل ممکن است به سیاست تحریمهای آمریکا و اتحادیه اروپا مرتبط باشد. در ژوئن، دولت ترامپ تحریمها علیه ایران را تشدید کرد و معاملات معاوضهای گاز را نیز شامل شد. اتحادیه اروپا نیز در سپتامبر تحریمهای مشابهی اعمال کرد. قرارداد واردات ترکیه که در ژوئیه منقضی میشود، از واشنگتن معافیت تحریمی دارد. انتظار میرود اگر قرارداد پس از ۲۰۲۶ تمدید شود، این معافیت باقی بماند.
اما توافق سوآپ ترکمنستانی ممکن است مشکلدار باشد. شانس دریافت معافیت برای ترکمنستان در ارسال گاز به ایران کم به نظر میرسد. انگیزه واشنگتن برای رد معافیت، ممکن است فشار بر عشقآباد برای مشارکت کامل در پروژه خط لوله ترانسکاسپیان باشد.
از ابتدای سال، سیاست آمریکا نسبت به ترکمنستان سیگنالهای متفاوتی به عشقآباد ارسال کرده است. برای مثال، رهبری ترکمنستان در اکتبر به ندرت از حمایت واشنگتن در شروع فاز جدید ساخت خط لوله ترانسافغان (معروف به TAPI) تمجید کرد. اما مقامات ترکمنستانی همچنین از محدودیتهای مهاجرتی آمریکا بر شهروندان ترکمن به شدت انتقاد کردهاند.
با وجود نبود توافق عملی و ابهام در مورد تحریمها، بایراکتار با اطمینان گفت که میتوان یک توافق جدید و گستردهتر ترتیب داد. او در نشست OTS گفت: «امسال برای اولین بار واردات گاز از ترکمنستان را آغاز کردیم. گام بعدی، افزایش حجم است.» جالب اینکه ترکمنستان، با وجود عضویت در OTS، هیأت سطح بالایی به این نشست اعزام نکرد.
برچسب ها :آنکارا ، خطوط لوله گاز ، زمستان سرد ، سوآپ گاز ترکمنستان ، گاز ایران ، واردات گاز ترکیه
- نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
- نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : ۰