کد خبر : 45435
تاریخ انتشار : پنجشنبه 29 آبان 1404 - 16:44

«تعریف ۵۳ سناریو ما را قفل کرد»؛ اعتراف کم‌سابقه مجری طرح فشارافزایی پارس جنوبی

«تعریف ۵۳ سناریو ما را قفل کرد»؛ اعتراف کم‌سابقه مجری طرح فشارافزایی پارس جنوبی
در نشست تخصصی باشگاه نفت و نیرو، محمدمهدی توسلی‌پور مجری پروژه فشارافزایی پارس جنوبی با ارائه گزارشی کم‌سابقه از این روند، از توقف چندساله پروژه زیر بار ۵۳ سناریوی مدیریتی، عقب‌افتادگی ایران از قطر و ضرورت تصمیم‌گیری فوری برای حفظ تراز انرژی کشور سخن گفت؛ اعترافی که بار دیگر ضعف ساختاری در حکمرانی پروژه‌های حیاتی صنعت نفت را برجسته کرد.

به گزارش انرژی پرس، در نشست تخصصی باشگاه نفت و نیرو، که با حضور جمعی از مدیران، پیمانکاران و فعالان صنعت گاز کشور برگزار شد، محمدمهدی توسلی‌پور، مجری پروژه ۱۷میلیارد دلاری فشارافزایی پارس جنوبی، گزارشی انتقادی و کم‌سابقه از وضعیت میدان مشترک، تعلل‌های مدیریتی، ۵۳ سناریوی متوقف‌کننده تصمیم‌گیری، عقب‌افتادگی پنج ‌ساله ایران نسبت به قطر و ضرورت اجرای فوری پروژه فشارافزایی ارائه کرد.

موضوعی که به‌گفته برگزارکنندگان، «تعیین‌کننده تراز انرژی کشور در سال‌های پیش‌رو» است.
در ابتدای این نشست حمیدرضا عراقی، عضو هیات رییسه صندوق بازنشستگی نفت توضیح داد که طی سال‌های گذشته درباره اینکه فشارافزایی در خشکی انجام شود یا در دریا، با چه تعداد سکو، با چه نوع کمپرسور و چه نحوه تامین منابع، بحث‌های گسترده و متناقضی در دستگاه سیاست‌گذار وجود داشته است.

او تاکید کرد: در کشور دو مشکل جدی داریم: توهم تصمیم‌گیری در سطح حاکمیت و ناامیدی در جامعه. ما باید هم توهم را کم کنیم هم ناامیدی را؛ و یکی از راه‌ها، ارائه گزارش دقیق از پروژه‌های حیاتی مثل فشارافزایی است. اگر این طرح طی پنج سال آینده اجرا نشود، فاتحه تولید ما خوانده می‌شود و قطر با سرعت بیشتری گاز میدان مشترک را برداشت خواهد کرد.

به گفته او، اقداماتی که اکنون در بخش فراساحل آغاز شده، در صورت اجرا، چهار تا پنج سال دیگر جواب می‌دهد؛ اما اگر امروز شروع نشود، چهار تا پنج سال دیگر خیلی دیر خواهد بود. او سپس از توسلی‌پورخواست تا گزارشی مبتنی بر داده‌های واقعی و از نزدیک ارائه کند.

توسلی‌پور در ادامه بیان کرد: بعد از بهره‌برداری فاز۲و۳ در سال ۱۳۸۱ و با همکاری شرکت توتال فرانسه، عملاً وارد نیمه دوم عمر میدان مشترک گازی پارس جنوبی شدیم.

او توضیح داد که میادین نفتی و گازی در نیمه دوم عمر خود ابتدا با کاهش فشار و سپس کاهش تولید مواجه می‌شوند و به همین دلیل،پروژه‌هایی تحت عنوان «حفظ و نگهداشت» تعریف می‌شود که این پروژه نیز از این قاعده مستثنا نیست و از همین جهت، پروژه فشارافزایی را تعریف کردیم.

توسلی‌پور به وضعیت فعلی میدان و آینده آن اشاره کرد و گفت: پارس جنوبی در آینده نه‌چندان دور با چالش افت فشار روبه‌رو خواهد شد و وزارت نفت و شرکت ملی نفت تدابیری برای عبور از این چالش مهم اتخاذ کرده‌اند.

او ادامه داد: ما معمولا استارت بسیاری از کارها را خوب و به‌موقع می‌زنیم، اما نمی‌دانم چه بلای مدیریتی بر سر پروژه‌ها می‌آید که به یک‌باره روند آنها کند می‌شوند.

توسلی‌پور درباره روند آغاز فشارافزایی در سال‌های گذشته گفت: در سال ۲۰۱۶ بحث فشارافزایی در جلسات پیگیری طرح‌ها در زمان حضور بیژن زنگنه آغاز شد. مطالعه مفهومی با شرکت دوریس فرانسه شروع شد. همین پروژه را قطر در سال ۲۰۱۹ آغاز کرد؛ یعنی ۳ سال بعد از ما. اما امروز نخستین سکوی فشارافزایی قطر در مارچ ۲۰۲۶ (اسفند ماه امسال) نصب خواهد شد.

او توضیح داد که چرا ایران با تاخیر مواجه شد: در سال ۱۴۰۲ که وارد پروژه شدم دیدم با ۵۳ سناریو طرفیم. وقتی دو سناریو جلوی یک مدیر می‌گذاریم نمی‌تواند انتخاب کند؛ چه برسد به ۵۳ سناریو. خشکی، دریا، ترکیبی، الکتروکمپرسور، توربوکمپرسور، توربین با خوراک گاز شیرین یا ترش، احداث سکویی تحت عنوان هاب برق و دریایی از سناریوها.

توسلی‌پور افزود: در این شرایط هیچ مدیری نمی‌توانست تصمیم بگیرد. کار ما این بود که عمده سناریوها را ارزیابی کنیم و به دو یا سه گزینه درست برسیم.

او از جلسه‌ای با اعضای هیات مدیره وقت نفت یاد کرد:ما از ایشان خواستیم شاخص‌های مهم را تعیین تا ظرف سه ماه سناریوی برتر را تعیین نماییم. که در این ارتباط شاخص بیشترین برداشت در کمترین زمان ممکن و با کمترین چالش‌های اجرایی و در نظر گرفتن پروژه های مشابه در دنیا مدنظر قرار گرفت. به گفته توسلی‌پور، این شاخص‌ها مسیر را روشن کرد: بر اساس مدل‌ دینامیکی مخزن و روند افت فشار طی ۲۰ سال گذشته و همچنین مطالعه انجام شده طبق شاخص‌های یاد شده، مشخص شد باید به گزینه فراساحل با برخی محدودیت‌ها توجه کنیم. نهایتاً در ۷ اسفند ۱۴۰۲ این تصمیم‌گیری انجام شد.

بیشتر بخوانید:  تحویل ۳.۱ میلیارد مترمکعب گاز بیشتر به نیروگاه‌ها؛ صنعت گاز رکورد زد

او در ادامه گفت: قطر با بهره گیری از بهترین مشاوران و پیمانکاران دنیا در این میدان مشترک کنار ما قرار دارد و ما نیز می توانیم از تصمیماتی که راجع به این میدان می‌گیرند استفاده نماییم.

این درحالیست که ما ۳ سال زودتر مطالعات مفهومی را شروع کردیم اما ۷سال بعد به جایی رسیدیم که قطر رسیده.

توسلی‌پور این موضوع را «نقص مدیریتی و کارشناسی» توصیف کرد و افزود: با باز نگه داشتن پنجره‌های متعدد پیش روی مدیران،اجازه تصمیم‌گیری را از آنها می‌گیریم.

این پروژه‌ها فرا بخشی هستند؛ نباید انتظار داشت یک مدیر ارشد با اشراف به همه حوزه ها با دریایی از سناریوها بتواند تصمیم قاطع و جسورانه بگیرد.

توسلی‌پور در ادامه درباره ویژگی‌های میدان مشترک گفت: میدان بین ایران و قطر مشترک است. مساحت آن ۹۷۰۰ کیلومتر مربع است؛ یک‌سوم در سمت ایران و دو سوم در سمت قطر. میزان برداشت ما ۷۱۶ میلیون مترمکعب در روز است در برابر ۶۲۱ میلیون مترمکعب برداشت قطر. اما این نباید ما را گول بزند. ارزش اقتصادی حاصل از برداشت قطر به‌مراتب بیشتر از ما است، زیرا قطر در اقلیمی که قرار دارد مصرف قابل توجه داخلی ندارد، مساحتش نزدیک استان قم ما بیشتر نیست و ارزش افزوده ای که به‌خاطر تولید LNG و صادرات سایر محصولات دارد با ایران قابل قیاس نیست.

او افزود: ۷۰ درصد از حدود یک‌میلیون و ۱۰۰ هزار مترمکعب گاز تولیدی کشور از همین میدان تأمین می‌شود. روزانه حدود ۷۴۰ هزار بشکه میعانات گازی تولید می‌شود که ۴۵۰ هزار بشکه آن به پالایشگاه ستاره خلیج فارس می‌رود و ۴۰ درصد بنزین کشور نیز از خوراک این میدان تولید می‌شود.

توسلی‌پور درباره ساختار توسعه میدان گفت: از سال ۱۳۸۱ تا امروز ۳۸ سکوی تولیدی و یک سکوی اقامتی داریم؛ مجموعا ۳۹ سکو. برداشت ۷۱۶ میلیون مترمکعب از طریق ۴۰۰ حلقه چاه در موقعیت‌های مختلف و ۳۲۰۰ کیلومتر خط لوله ۳۲ اینچ دریایی انجام می‌شود و گاز به ۱۳ پالایشگاه برای شیرین سازی و جداسازی محصولاتش منتقل می‌شود. آخرین پالایشگاه، فاز ۱۴ بود، که اینجانب افتخار اجرا و تکمیل آن را داشتم.

او درباره محصولات این میدان استراتژیک افزود: ۱۳ پالایشگاه در نوار ساحلی ۴۵ کیلومتری بین عسلویه و کنگان قرار دارند. ۶۸۰ میلیون مترمکعب گاز سبک یا متان روزانه به شبکه سراسری تزریق می‌شود، سالانه ۹ میلیون تن اتان، ۱۱ میلیون تن LPG ( که ارزآوری بسیار خوبی برای کشور دارد و همچنین برای صنایع پایین دست) و همچنین روزانه ۷۴۰ هزار بشکه میعانات گازی و حدود ۵ هزار تن گوگرد جامد نیز تولید می‌شود.

توسلی‌پور درباره ارزش برداشت گفت: تا پایان سال ۱۴۰۳ حدود ۲۸۲۰ میلیارد مترمکعب گاز غنی برداشت شده که ارزش صادراتی آن حدود ۵۲۰ میلیارد دلار است. برای این میزان، حدود ۸۶ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری شده است.

او افزود: آنچه میدان گازی پارس جنوبی را مهم می‌کند، زنجیره ارزشی است که به آن وابسته شده؛ از استخراج گاز غنی از عمق ۴۰۰۰ متری در بستر خلیج فارس گرفته تا انتقال محصولات به صنایع پایین‌دستی و تزریق گاز به شبکه و نیروگاه‌ها و تولید بنزین برای مصرف داخلی.

توسلی‌پور درباره اهداف پروژه فشارافزایی گفت: برای حفظ و نگهداشت تولید پارس جنوبی پروژه‌های متعددی تعریف شده که یکی از آنها طرح فشارافزایی است. این طرح به ما یک دوره چندین ساله تنفس می‌دهد تا سایر میدان‌ها مثل کیش، پارس شمالی، فرزاد و بلال را توسعه دهیم. یکی از کارهایی که ما و قطر مشترکاً انجام می‌دهیم بحث چاه‌های درون‌میدانی (infill) و اسیدکاری چاه‌هاست تا سرعت و نرخ برداشت افزایش یابد.

او در پایان گفت: اهداف استراتژیک ما حفظ نرخ تولید و فشار میدان، جلوگیری از مهاجرت گاز و نهایتاً مدیریت تراز گاز کشور است؛ بخش قابل‌توجهی از گاز و بنزین کشور وابسته به همین میداناست.

ادامه و گزارش این نشست تخصصی در خصوص فشارافزایی پارس جنوبی در روزهای آینده منتشر خواهد شد.

 

ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : ۰
  • نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
  • نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.