تحول در بازار زعفران و نقش حمایتی دولت

به گزارش انرژی پرس، محسن زنگنه، شامگاه دوشنبه ۳۱ شهریور ماه در نهمین همایش هم‌اندیشی زعفران اصیل خراسان به تشریح دستاوردها و چالش‌های این صنعت پرداخته و از نقش حمایتی دولت و صندوق‌های مرتبط در رونق بازار زعفران به ایراد سخن پرداخت و به آینده روشن این صنعت و تداوم حمایت‌ها تأکید کرد.

عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس، با ابراز خرسندی از جایگاه کنونی زعفران در ایران، گفت: خوشحالم که امروز زعفران و به خصوص زعفران‌کاران دارای یک برد و منزلت بالایی هستند.

زنگنه یادآور شد: در سال ۱۳۹۹، کشاورزان با مشکلات فراوانی در فروش زعفران مواجه بودند و قیمت زعفران به شدت کاهش یافته بود و کشاورزان با التماس تلاش می‌کردند محصول خود را بفروشند، اما مغازه‌دار با بی‌اعتنایی از گرفتن آن امتناع می‌کرد.

تحول در بازار زعفران و نقش حمایتی دولت

وی تأکید کرد : با استفاده از مکانیسم‌های موجود بازار و حمایت‌های دولت، توانستیم زعفران را به جایگاهی برسانیم که امروز صادرکنندگان درخواست می‌کنند تا محصول کشاورزان را خریداری کنند و خوشبختانه در دو سال گذشته، هیچ اعتراضی از سوی کشاورزان شنیده نشده است.

زنگنه با اشاره به نقش صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر گفت: صندوق عشایر با ورود به بازار زعفران و حمایت از کشاورزان، نقش مهمی در ثبات بازار ایفا کرده است.

عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس، در بخش دیگری از سخنان خود به همکاری با بورس کالا و مدیریت بازار زعفران اشاره کرد.

ثبات قیمت زعفران بین ۱۰۰۰ تا ۱۳۰۰ دلار

زنگنه تأکید کرد : قیمت زعفران در سال‌های اخیر بین ۱۰۰۰ تا ۱۳۰۰ دلار ثبات داشته است و تلاش می‌شود این قیمت حفظ شود. ما روی این بازه قیمتی تمرکز داریم و تلاش می‌کنیم که زعفران را در این محدوده نگه داریم.

نماینده مردم تربت حیدریه و مه ولات در مجلس شورای اسلامی افزود که با وجود تحریم‌ها، ایران توانسته است نقش تعیین‌کننده‌ای در بازار جهانی زعفران ایفا کند.

زنگنه به اهمیت مدیریت اطلاعات در بازار زعفران اشاره کرد و گفت: بعضی دوستان در ایام فصل زعفران، قیمت‌ها را به سرعت اعلام می‌کنند که این می‌تواند تاثیر منفی بر بازار داشته باشد. شفافیت به معنای اعلام سریع قیمت‌ها نیست، بلکه مدیریت و صیانت از قیمت زعفران به نفع کشاورزان است.

عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس، در بخش دیگری از سخنان خود به موضوع تحریم‌ها و اسنپ‌بک (بازگشت تحریم‌های شورای امنیت) پرداخت و در واکنش به شایعاتی مبنی بر اینکه فعال شدن مکانیزم ماشه منجر به جنگ می‌شود، گفت: تمام شش قطعنامه شورای امنیت ذیل ماده ۴۱ فصل هفتم منشور سازمان ملل هستند که مربوط به محدودیت‌های اقتصادی است، نه جنگ نظامی که حتی در صورت اجماع شورای امنیت، ایران می‌تواند ذیل ماده ۴۲ قطعنامه صادر کند و با توجه به وتوی روسیه و چین، چنین اجماعی بعید است.

وی همچنین تأکید کرد که حتی اگر مکانیزم اسنپ‌بک (بازگشت تحریم‌ها) اجرا شود، تاثیر چندانی بر اقتصاد ایران نخواهد داشت و تنها جنبه روانی خواهد داشت.

زنگنه افزود: روسیه و چین به عنوان اعضای دائم شورای امنیت، با اسنپ‌بک مخالف هستند و آن را اجرا نخواهند کرد.

زنگنه به نقش روسیه به عنوان رئیس دوره‌ای شورای امنیت اشاره کرد و گفت: روسیه می‌تواند قطعنامه ۲۲۳۱ را به رای بگذارد و در صورت لغو برجام، اسنپ‌بک نیز معنا نخواهد داشت. این سناریو محتمل است و ایران آمادگی کامل برای مقابله با آن را دارد.

عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس، به وحدت ملی در برابر فشارها اشاره کرد و گفت: مردم ایران با سلایق و نگاه‌های مختلف، کنار هم ایستاده‌اند و این وحدت، بزرگترین سرمایه کشور است. تحلیل‌های اخیر من مبنی بر عدم حمله نظامی به ایران، بر اساس همین وحدت و قدرت کشور است.

وی به ضربات سنگینی که ایران به اسرائیل وارد کرده است، اشاره و گفت: ضرباتی که ما به اسرائیل زدیم، کمی نبوده است. این دستاوردها باعث شده است که دشمنان جرات حمله به ایران را نداشته باشند.

زنگنه به زعفران‌کاران اطمینان داد که با وجود تحریم‌ها، صادرات زعفران ادامه خواهد یافت و گفت: اگر پارسال ۲۱۴ تن زعفران صادر شده، امسال به کوری چشم آمریکا و اسرائیل، حداقل ۳۰۰ تن زعفران صادر خواهیم کرد.

عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس، بر تداوم حمایت از کشاورزان و صادرکنندگان تأکید وآینده صنعت زعفران را بسیار روشن توصیف کرد.

این نماینده مجلس در پایان سخنان خود گفت: به امید اینکه فصل زعفران پر محصول و پر برکت باشد و فرآوری‌کنندگان نیز موفقیت‌های بیشتری کسب کنند.

در ادامه حامد قادر مرزی، مدیرعامل صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر همچنین بر تعهد این صندوق برای تأمین امنیت اجتماعی و اقتصادی کشاورزان، روستاییان و عشایر تأکید کرد.

بیمه روستاییان و کشاورزان؛ گامی به سوی امنیت اجتماعی

قادرمرزی عنوان کرد: این صندوق با پرداخت دو سوم حق بیمه توسط دولت و یک سوم توسط شخص بیمه‌شده، آینده کشاورزان، روستاییان و عشایر را در دوره کهولت و سالخوردگی تأمین می‌کند و در صورت فوت سرپرست خانوار، خانواده وی از امنیت اجتماعی و اقتصادی برخوردار خواهند شد.

مدیرعامل صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر اضافه کرد: در طول بیست سال گذشته، این صندوق تقریباً دو میلیون و دویست هزار عضو فعال و سه میلیون و سیصد هزار بیمه‌شده داشته است که بخش عمده آنها در استان خراسان رضوی هستند.

قادر مرزی به سرمایه‌گذاری صندوق در حوزه زعفران اشاره کرد و گفت : سال گذشته، صندوق به عنوان بازارگردان در بورس کالا وارد شد و با خرید زعفران، از کشاورزان حمایت کرد.

وی افزود : صندوق با افتخار از بازار زعفران کشور حمایت خواهد کرد و این کار را با خرید دویست تن زعفران در سال جاری ادامه خواهد داد.

مدیرعامل صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر بیان کرد: صندوق از محصولات دیگر مانند رازیانه، کنجد، زیره و گیاهان دارویی در بورس کالا حمایت و به عنوان بازارگردان عمل خواهد کرد.

نقش بانوان در مراحل مختلف تولید زعفران

در ادامه محمد علی شریعتی مقدم، رئیس کمیسیون دانش بنیان، اقتصاد دیجیتال و هوش مصنوعی اتاق بازرگانی خراسان رضوی، در ابتدای سخنان خود به مشارکت فعال بانوان در مراحل مختلف تولید زعفران پرداخت و گفت: بانوان نه تنها در کشت و برداشت، بلکه در بسته‌بندی و ارتقاء کیفیت زعفران نقش اساسی ایفا می‌کنند. این مشارکت، یکی از عوامل کلیدی موفقیت صنعت زعفران در ایران است.

وی بر اهمیت کیفیت زعفران به عنوان یک عامل رقابتی تأکید کرد و گفت: برای حفظ و افزایش سهم ۸۵ درصدی ایران در بازار جهانی زعفران، باید بر بهره‌وری و کیفیت محصول تمرکز کنیم لذا توجه به استانداردهای بین‌المللی و استفاده از فناوری‌های نوین، کلید موفقیت در این زمینه است.

شریعتی مقدم به تغییرات اقلیمی و لزوم توجه به کشت کم‌آب‌بر زعفران اشاره کرد و گفت: زعفران به دلیل نیاز کم به آب، می‌تواند یک گزینه مناسب برای کشت در شرایط اقلیمی جدید باشد. توسعه این روش‌های کشت، نه تنها به حفظ منابع آبی کمک می‌کند، بلکه می‌تواند تولید را نیز افزایش دهد.

رئیس کمیسیون دانش بنیان، اقتصاد دیجیتال و هوش مصنوعی اتاق بازرگانی خراسان رضوی بر لزوم توجه به اقتصاد دانش‌بنیان و دیجیتال در صنعت زعفران تأکید کرد و گفت: برای رقابت در بازار جهانی، باید از فناوری‌های نوین و اقتصاد دیجیتال بهره ببریم.

وی افزود: استفاده از هوش مصنوعی، بلاکچین و سایر فناوری‌ها می‌تواند زنجیره ارزش زعفران را متحول کند.

شریعتی مقدم به رقابت مثبت در صنعت زعفران اشاره کرد و گفت: امروزه بیش از هزار تن زعفران در کشور تولید می‌شود، اما برای موفقیت در بازار جهانی، باید به سمت تولید فناورانه حرکت کنیم.تولید بدون کارخانه و استفاده از فناوری‌های پیشرفته، کلید موفقیت در این صنعت است.

وی بر اهمیت مطالبه‌گری و نوآوری در صنعت زعفران تأکید کرد و گفت: اگر به سمت تولید فناورانه و دانش‌بنیان نرویم، شکست خواهیم خورد. داستان‌های علمی پشت محصولات موفق، نشان‌دهنده اهمیت نوآوری و تحقیق در این صنعت است.

رئیس کمیسیون دانش بنیان، اقتصاد دیجیتال و هوش مصنوعی اتاق بازرگانی خراسان رضوی به تهیه دانشنامه جامع زعفران اشاره کرد و گفت: این دانشنامه می‌تواند به عنوان یک مرجع علمی و عملی، راهگشای توسعه صنعت زعفران باشد. ایران در نیمه راه توسعه این صنعت قرار دارد و با تلاش و نوآوری می‌تواند به جایگاه بالاتری دست یابد.

علی اصغر امانیان، معاون تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی، به چالش‌ها و راهکارهای توسعه صنعت زعفران در این استان پرداخت و بر لزوم برگزاری همایش‌های اقتصادی و آموزشی، مدیریت مشکلات اقلیمی و تقویت برندینگ و فرآوری زعفران تأکید کرد.

امانیان با اشاره به اینکه خراسان رضوی بیش از ۷۵ درصد تولید زعفران ایران را به خود اختصاص داده است، گفت: این استان به عنوان مهد زعفران ایران و جهان شناخته می‌شود و جایگاه آن ایجاب می‌کند که همایش‌های اقتصادی و آموزشی برای افزایش عملکرد و صادرات برگزار شود.

برندینگ و بسته‌بندی، ضعف‌های موجود در بازار زعفران

وی به مشکلات اقلیمی سال‌های اخیر اشاره و اظهار کرد: تغییرات آب و هوایی، افت منابع آبی و کاهش بارندگی، کشاورزی را با چالش‌های جدی مواجه کرده است. سطح زیر کشت زعفران کمتر از حد معمول است و خردمالکی اراضی، عدم کشت صحیح و نبود حمایت کافی، باعث کاهش تولید شده است.

امانیان هشدار داد که زعفران در حال از دست دادن جایگاه خود در بازار جهانی است و گفت: برای احیای این جایگاه، باید مزارع زعفران شناسنامه‌دار شوند و بازار فروش به صورت منسجم مدیریت شود.

وی بر لزوم برندینگ و بهبود بسته‌بندی زعفران تأکید کرد و گفت: ضعف در بسته‌بندی و صادرات، باعث کاهش ارزش افزوده زعفران ایرانی شده است.

امانیان با اشاره به افت آب‌های زیرزمینی و کاهش بارندگی، گفت: باید به سمت کشت گیاهان کم‌آب‌طلب حرکت کنیم تا دغدغه کمبود آب کاهش یابد، زعفران نیز یک گیاه کم کشت آب است.

وی به عدم اختیار قیمت‌گذاری زعفران در خراسان رضوی اشاره و خاطرنشان کرد: با وجود اینکه بیشترین سطح زیر کشت زعفران در این استان است، قیمت‌ها از خارج از منطقه تعیین می‌شود. این مطالبه ما است که محوریت قیمت‌گذاری به خراسان رضوی واگذار شود.

امانیان به ضایعات ۳۰ درصدی تولید زعفران اشاره و اظهار کرد: دانشگاه‌ها باید در حوزه فرآوری زعفران به عنوان یک گیاه دارویی ورود کنند. باید از خام‌فروشی به سمت فرآوری حرکت کنیم تا ارزش افزوده بیشتری ایجاد شود.

وی در پایان بر اهمیت ارزآوری زعفران تأکید و تصریح کرد: زعفران با ارزآوری بالغ بر ۲۵۰ میلیون دلار، یکی از محصولات استراتژیک کشور است و باید به آن توجه ویژه‌ای شود.

منبع: ایسنا