بانک‌ها چه نقشی در کاهش خام‌فروشی و تقویت زنجیره ارزش صنعت نفت ایفا می‌کنند؟

به گزارش «انرژی پرس»، چهارمین پیش‌نشست همایش بین‌المللی «سرمایه‌گذاری و تأمین مالی در صنعت نفت، گاز و پتروشیمی» در دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبائی برگزار شد. محور اصلی این نشست، بررسی نقش نظام بانکی و نهادهای مالی در تأمین سرمایه برای پروژه‌های نفت، گاز و پتروشیمی بود.

نقش نظام بانکی در کاهش خام‌فروشی و تقویت زنجیره ارزش
یاسر مرادی، عضو هیئت مدیره بانک صادرات، در این نشست اظهار داشت که تأمین مالی مؤثر توسط نظام بانکی می‌تواند به کاهش وابستگی به سرمایه‌گذاری خارجی و جبران کمبود منابع ارزی ناشی از تحریم‌ها کمک کند. او گفت: «تأمین مالی پروژه‌های نفت و گاز نه‌تنها از خام‌فروشی جلوگیری می‌کند، بلکه با تکمیل زنجیره ارزش در بخش‌های بالادستی و پایین‌دستی این صنعت، ارزش افزوده بیشتری برای کشور ایجاد خواهد کرد.»
مرادی همچنین به موفقیت‌های اخیر در حوزه استخراج میعانات گازی و نفت اشاره کرد و نقش ابزارهای نوین مالی مانند اوراق مرابحه را در تأمین مالی این پروژه‌ها برجسته دانست. او بیان کرد که این ابزار برای اولین بار در کشور به کار گرفته شده و نتایج مثبتی در پی داشته است.

چالش‌های تأمین مالی بلندمدت در صنعت انرژی
یکی از محورهای اصلی این نشست، بررسی چالش‌های تأمین مالی بلندمدت در پروژه‌های انرژی بود. مرادی با اشاره به ماهیت کوتاه‌مدت منابع بانکی در مقابل افق ۵ تا ۱۵ ساله پروژه‌های نفت و گاز، از فشار نقدینگی و ناترازی در ترازنامه بانک‌ها به‌عنوان یکی از موانع اصلی نام برد. او همچنین به ریسک‌های اعتباری بالا در این پروژه‌ها اشاره کرد و نمونه‌ای از یک پالایشگاه در بندرعباس را مثال زد که مطالبات معوق آن، چالش‌های مالی قابل‌توجهی برای یکی از بانک‌ها ایجاد کرده بود.

برای رفع این چالش‌ها، مرادی پیشنهاد داد که صندوق توسعه ملی نقش فعال‌تری در تأمین مالی این پروژه‌ها ایفا کند. او بیان کرد که استفاده از کنسرسیوم‌های بانکی برای کاهش ریسک تمرکز و بهره‌گیری از ابزارهای مالی اسلامی با قابلیت عرضه در بازارهای بین‌المللی ضروری است. به گفته او، استفاده از ظرفیت‌های بازار سرمایه، شفافیت مالی و همکاری‌های بین‌المللی، به‌ویژه در میادین مشترک نفت و گاز با کشورهای همسایه، می‌تواند به پایداری ارزی و تقویت امنیت انرژی کشور کمک کند.

تأمین مالی ساختارمند: راهی برای آینده
در بخش دیگری از این نشست، مرادی به اهمیت تأمین مالی ساختارمند اشاره کرد و گفت: «مدل‌های سنتی تأمین مالی دیگر پاسخگوی نیازهای صنعت نفت و گاز نیست. ما باید به سمت اوراق بهادارسازی جریان‌های درآمدی آتی حرکت کنیم.» او پیشنهاد داد که استفاده از قراردادهای سلف و فوروارد به‌عنوان تضمین برای اوراق بهادارسازی در پروژه‌های حفاری و بهره‌برداری می‌تواند درآمدهای آتی این پروژه‌ها را به منابع مالی قابل‌استفاده تبدیل کند.

مرادی در پایان سخنان خود بر ضرورت تقویت حاکمیت شرکتی، شفاف‌سازی صورت‌های مالی و ارزیابی دقیق ریسک‌ها تأکید کرد. او همچنین پیشنهاد داد که ایران با همکاری کشورهای منطقه در میادین مشترک نفت و گاز سرمایه‌گذاری کند تا از منابع انرژی به‌صورت بهینه بهره‌برداری شود.