ادعاهای تکراری همسایگان درباره آرش؛ پیشنهاد مراجعه به داوران بی‌طرف بین‌المللی

به گزارش انرژی پرس، شورای همکاری خلیج فارس در تازه‌ترین بیانیه خود بار دیگر ادعاهای تکراری درباره جزایر سه‌گانه ایرانی را مطرح کرد. این شورا همچنین در بخشی دیگر از بیانیه‌اش مدعی شد که میدان گازی آرش در آب‌های کویت و عربستان واقع شده و از ایران خواست برای حل این موضوعات پای میز مذاکره بیاید.

حسن مرادی، استاد حقوق انرژی دانشگاه تهران در گفت‌وگویی با این رسانه درباره میدان گازی «آرش» تاکید کرد که موضوع این میدان تازه‌ مطرح نشده و سابقه‌ای طولانی دارد. او گفت: داستان آرش جدید نیست. سال‌هاست که این بحث هم از نظر جغرافیایی و هم در چارچوب حقوق دریاها مطرح است. تقسیم‌بندی‌های مشخصی در حقوق دریاها وجود دارد و میدان آرش در منطقه‌ای واقع شده که محل تلاقی منافع ایران، دولت کویت و همچنین عربستان سعودی است.

مرادی افزود: ایران پیش از این نیز اقداماتی برای اکتشاف و بهره‌گیری از این میدان انجام داده بود، اما در دوره‌ای متوقف شد و همین موضوع زمینه ‌ساز ادعاهای دیگران شد. حتی قبل از انقلاب هم ایران در این حوزه فعال بود و سابقه تاریخی حضور کشورمان در میدان آرش به هیچ عنوان قابل انکار نیست.

او با اشاره به طرح برخی ادعاها در نشست‌های منطقه‌ای توضیح داد: اینکه در کنفرانس‌هایی مانند خلیج فارس ادعا شود میدان آرش متعلق به عربستان یا کویت است، بی‌اساس است. همان‌طور که درباره جزایر ایرانی هم چنین ادعاهایی در دنیا مطرح می‌شود، اما واقعیت‌های تاریخی را نمی‌توان تغییر داد. قاعده استیلا در حقوق بین‌الملل می‌گوید وقتی یک سرزمین یا حوزه برای سال‌ها در تصرف یک کشور باشد، این خود نشانه‌ای از مالکیت آن کشور است. درباره آرش هم ایران سابقه تصرف و بهره‌برداری دارد.

مرادی ادامه داد: البته اگر اختلافات جدی‌تر شود، بهترین راهکار مراجعه به کارشناسان و داوران بی‌طرف بین‌المللی است. آنها می‌توانند با نقشه‌برداری دقیق و محاسبات علمی، جایگاه حقوقی میدان آرش را مشخص کنند. در این صورت روشن خواهد شد که بخش عمده آن در محدوده انحصاری ایران قرار دارد، هرچند ممکن است بخش کوچکی هم در منطقه عربستان باشد.

این کارشناس استاد دانشگاه در پاسخ به پرسشی درباره نگرانی‌های اخیر در خصوص این اظهارات گفت: به نظر من جای نگرانی نیست. این نخستین ‌بار نیست که چنین ادعاهایی مطرح می‌شود. در طول چهار دهه گذشته بارها با چنین رفتارهایی روبه‌رو بوده‌ایم. واقعیت این است که به جای تنش‌آفرینی، ایران و همسایگانش باید از طریق همزیستی مسالمت‌آمیز به منافع مشترک برسند.

مرادی در پایان با اشاره به دیدگاه برخی منتقدان که خواستار حضور فعال‌تر ایران در این میدان هستند، خاطرنشان کرد: در دنیای امروز قدرت اهمیت دارد. ایران از قوی‌ترین توانمندی‌های دریایی در منطقه برخوردار است و می‌تواند کار را آغاز کند. اما شرایط زمانی گاهی اقتضا می‌کند که خویشتنداری نشان دهیم. استفاده از دیپلماسی در کنار توانمندی‌های داخلی، بهترین راه برای حفظ منافع ملی در میدان آرش است.