آیا قاره سبز در خلا صادرات انرژی در خاورمیانه گرم خواهد شد؟

به گزارش اختصاصی انرژی پرس، کارشناسان از کمبود منابع انرژی در سطح جهانی طی زمستان امسال خبر می‌دهند. بنا به گزارش‌ها، مناطقی چون اروپا، در پی تحولات خاورمیانه و همچنین ادامه تنش‌ها در شرق قاره سبز با کمبود انرژی از جمله گاز مواجه خواهند شد، امری که می‌تواند زمستانی نه‌چندان مطلوب را برای بسیاری به بار آورد.

اروپا در مسیر کمبود

تحلیلگران هشدار داده‌اند که اروپا در زمستان امسال با کمبود شدید گاز طبیعی مواجه است. یکی از عوامل این مسئله اختلال در برنامه‌های تعمیر و نگهداری سکوها و خطوط لوله گاز نروژ عنوان شده است. با این همه، به گفته برخی کارشناسان، اخلال در مسیرهای توزیع خاورمیانه و همچنین اوکراین از دیگر عوامل مهم این کمبود احتمالی است.

روزنامه تلگراف طی روزهای اخیر گزارش داد که کمبود ۶۶ میلیون متر مکعب در روز برای اروپا پیش بینی شده که حدود یک‌سوم مصرف روزانه بریتانیا است. این هشدار در حالی مطرح می‌شود که طی هفته‌های آینده اروپا شاهد ورود به فصل سرد خود خواهد بود، امری که منجر به افزایش تقاضای گاز و شروع زودهنگام استفاده از وسایل گرمایشی می‌شود.

بنا به گزارش‌ها، اگر کمبودها ادامه داشته باشد، در نهایت می‌تواند به بالاتر رفتن قیمت‌ها‌ برای مصرف‌کنندگان بینجامد و بر تصمیمات اتخاذ‌شده در زمان تعیین سقف قیمت بعدی حامل‌های انرژی تأثیر بگذارد. در همین حال، اروپا کماکان کاهش جریان صادرات از الجزایر را تجربه می‌کند که عمدتاً ناشی از تعمیر و نگهداری برنامه‌ریزی‌شده در خط لوله «مدگاز» بود.

این در حالی است که تنش‌های اوکراین همچنان ادامه داشته و هیچ چشم‌اندازی برای توقف این نزاع طولانی به چشم نمی‌خورد. طی ماه گذشته میلادی،‌ «دنیس شمیگال»، نخست‌وزیر اوکراین طی اظهاراتی اعلام کرد که کی‌یف توافقنامه ترانزیت گاز روسیه از طریق خاک اوکراین را تمدید نخواهد کرد. این تصمیم می‌تواند منجر به تشدید بحران انرژی در اروپا، به ویژه کشورهای اروپای مرکزی و شرقی شود. از یاد نباید برد که طی ماه‌های اخیر آژانس بین‌المللی انرژی بر احتمال توقف کامل صادرات گاز روسیه از طریق اوکراین پس از پایان سال ۲۰۲۴ تاکید کرده بود، زیرا قرارداد ترانزیت گاز بین این دو کشور در پایان سال جاری میلادی منقضی می‌شود.

«جیامپی روسی»، تحلیل‌گر حوزه انرژی در روزنامه کوریره دلا سرا گفت: «اتمام قرارداد گاز میان اوکراین و روسیه با توجه به ادامه تنش‌های دوجانبه می‌تواند بحرانی جدی برای اتحادیه اروپا فراهم کند. این مسئله می‌تواند افزایش قیمت‌ها را در پی داشته باشد که بی‌تردید برای مصرف‌کنندگان قاره سبز خبر خوشایندی نیست.»

قطع مسیر صادرات به غرب؟

این تحولات در حالی صورت می‌گیرد که کارشناسان هشدار داده‌اند که ادامه تنش‌ها در خاورمیانه می‌تواند مسیر صادرات انرژی را مختل کند،‌ خاصه به این خاطر که بسیاری از کشورهای صادرکننده نفت و گاز در این منطقه واقع شده‌اند. کاهش صادرات به غرب در روزهای اخیر بار دیگر بدل به خبر یک رسانه‌ها شده است. به عنوان مثال، وال استریت ژورنال گزارش داد که صادرات نفت خام عراق به آمریکا از میانگین ۲۴۱ هزار بشکه در روز در دو هفته گذشته، به روزانه ۷۰ هزار بشکه در هفته گذشته کاهش یافت. بنا به گزارش این روزنامه، اداره اطلاعات انرژی آمریکا در بیانیه‌ای اعلام کرد که میانگین صادرات نفت عراق به ایالات متحده طی هفته گذشته به ۷۰ هزار بشکه در روز رسیده است. اداره اطلاعات انرژی آمریکا اعلام کرد: «بیشترین میزان واردات نفت طی هفته گذشته به ترتیب از کانادا به طور میانگین ۳.۵۳۷ میلیون بشکه در روز، مکزیک ۴۰۶ هزار بشکه، عربستان ۳۱۴ هزار بشکه و کلمبیا ۲۲۳ بشکه در روز بوده است.»

کارشناسان معتقدند که این مسئله، جدای از مشکلات زیرساختی و فنی، برآمده از تنش‌های گسترده‌ای که معابر آبی و زمینی صادرات نفت و گاز خاورمیانه را تحت تاثیر قرار داده است. البته این نکته را نیز باید مد نظر قرار داد که دیگر کشورهای عربی خارج از منطقه بحران اکنون تلاش دارند از این خلا به سود خود استفاده کنند. برای مثال، پنج‌شنبه گذشته، رسانه‌های عربی گزارش دادند که ازسرگیری تولید نفت لیبی پس از پایان بحران سیاسی این کشور، به مازاد عرضه نفت در اروپا منجر شد و فروشندگان رقیب را وادار کرد قیمت خود را کاهش دهند. طبق گزارش‌های موجود،‌ بحران بانک مرکزی لیبی، در پایان اوت آغاز شد و به تعطیلی چندین میدان و بندر نفتی منتهی شد. در ادامه، صادرات نفت لیبی در سپتامبر، به حدود ۵۵۰ هزار بشکه در روز کاهش یافت که پایین‌ترین میزان در چهار سال گذشته و نصف میانگین صادرات در ماه‌های ژوئیه و اوت بود. صادرات اکتبر تاکنون به بیش از ۶۰۰ هزار بشکه در روز بهبود یافته و انتظار می‌رود رشد بیشتری هم پیدا کند.

«سامره الخطیب»، تحلیل‌گر انرژی رای الیوم در این رابطه عنوان کرد: «خلا صادراتی در خاورمیانه سبب شده تا واردکنندگان منابع انرژی به دنبال گزینه‌های جایگزین بگردند و لیبی تنها یکی از نمونه‌های آشکار در این وضعیت است.» بنا به این داده‌ها، به نظر می‌رسد که زمستان پیش رو ترکیبی از کاهش صادرات کشورهای خاورمیانه و فرصت‌طلبی برای برخی دیگر از کشورها برای جایگزینی و بهره‌برداری از این موقعیت است.